Reçeteli İlaçlar Vücudumuzdan Ekinlere Geçiyor ve Döngüde Kalmayı Sürdürüyor!

Reçeteli ilaçlar, onlara ihtiyacı olanlar için çok önemli ve ihtiyacı olmayanlar içinse tamamen gereksizdir. Üstelik, çok fazla reçeteli ilacın bazı ciddi sağlık sorunlarına sebep olduğu bir dünyada çoğumuz, ilave tedaviden kaçınmaya çalışırız.

Fakat bu fark ettiğimizden daha zor olabilir; çünkü yapılan yeni bir araştırmaya göre, ismini bile bilmediğimiz reçeteli ilaçlardaki kalıntıların, belli meyve ve sebzelerde bulunduğunu öne sürüyor. Daha da kötüsü, bunlar büyük olasılıkla oraya birinin eski idrarından geliyor ve sonunda bizimkine karışabiliyor.

İsrail'deki Küdus Üniversitesi'nde bulunan araştırmacılar tarafından yapılan yeni bir çalışma, bir epilepsi ilacı olan ve doğru şekilde kullanılması durumunda idrarla bir miktar atılan Carbamazepin maddesine baktılar. Buraya kadar bir sorun yok, fakat bugünlerde pek çok ekin, yeniden kullanılan veya geri dönüştürülen suyla sulanıyor, yani sifonu çekip tuvaletten gönderdiğimiz şeyin temel olarak saflaştırılmış bir türüyle.

Bu durum şu anlama geliyor, Carbamazepin aslında bu ekinlerde ve ayrıca onları yiyen masum insanların bünyesinde birikebilir ve sonunda ürünü yiyen bireyin idrarına geçip döngüyü devam ettirebilir.

Yeniden kullanılan veya geri dönüştürülen suları kullanarak ekinleri sulamak, İsrail, İspanya, Avustralya ve Kuzey Amerika'nın bazı bölgelerinde, haklı olarak ilgi gören bir uygulama. Çünkü bu sayede kuraklığa uğrayan bölgeler, sınırlı olan içme suyunu içmek için saklayabiliyor ve ekin yetiştirmek için sürekli bir su kaynağı sağlanıyor.

Fakat geçmişte, hastalık yapıcı mikroplar ve tıbbi ilaçlar gibi, ekinlere nelerin geçebildiğine ve bunun biz tüketiciler için ne anlam taşıdığına dair bazı incelemeler yapılmıştı. 

Environmental Science & Technology bülteninde yayınlanan yeni çalışma, halen Carbamazepin almamakta olan 34 sağlıklı yetişkine baktı ve bunların yarısına yeniden değerlendirilen suyla, diğer yarısına içme suyuyla sulanmış ürünler verdi. 

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak... Daha fazla göster

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Çalışmanın yarısında, yeniden değerlendirilen su grubu, içme suyuyla sulanmış meyve ve sebzelere geçti ve içme suyu grubu da, bakkaldan alınan bir ürün karışımına geçti (bu, araştırmacılar adına bir hataydı, çünkü görünüşe göre, ellerinde yeniden değerlendirilen su ekinleri kalmamıştı).

İlk grubun başına gelen şey çok ilginçti. İlk haftada, katılımcıların yüzde 100'ünde ölçülebilir miktarlarda ilaç ve idrarlarında ilaç metabolitleri bulunuyordu. Çalışma başlamadan önce, bu oran sadece yüzde 26 idi.

İkinci haftada, birinci grup içme suyu ekinlerine geri döndükten sonra, sahip oldukları seviyeler temel seviyeye geri döndü. İkinci grubun sahip olduğu seviyeler, bakkal ürünlerinden bazılarında Carbamazepin testi sonuçları pozitif çıkmış olsa bile etkilenmedi. Araştırmacılar şöyle açıklıyor:

Aynı zamanda Carbamazepin metabolit modelinin az dozlarda, tedavi dozlarında gözlenenden farklı olduğunu gördük. Bu 'kavram kanıtlama' çalışması, insanların zenobiyotiklere maruz kalmasının, yeniden değerlendirilen atık suyla sulanmış ürünün yenmesi ile gerçekleştiğini gösteriyor ve ekin sulama amacıyla güvenli atık su kullanımını sağlamak için tasarlanmış tehlike değerlendirmeleri ile önlemlere rehberlik edebilecek olan gerçek dünya verisi sağlıyor.

Küçük bir örnek boyutuna sahip bir kavram kanıtlama çalışması olarak, bu sonuçların ilave denemelerde tekrarlanarak konunun boyutunun araştırılması gerekiyor. Ayrıca, deneklerin vücutlarında bulunan ilaç miktarları düşüktü (tam doz alanlarda görülenden dört basamak daha düşük), bu yüzden muhtemel sağlık etkileri önemsiz olabilir. Ars Technica'dan Beth Mole'ün söylediği üzere, bu kötü haber değil ve sonuçlar hakkında korkmamız gerekmiyor: 

Yazarların belirttiğine göre bu bulguların ikisi de (ilaç seviyelerinin maruz kalımdan sonra hemen düşebilmesi ve karışık market gıdalarının seviyeleri değiştirmemesi), kamu sağlığı için nispeten iyi haberler. Yine de, gıdalarda bulunan kasıtsız ilaç dozları, kamu sağlığı tasarrufu bakımından daha fazla dikkate değer bir endişe.

Toplam sulamada sadece yüzde 6 oranında geri dönüştürülmüş su kullanan Kaliforniya gibi bir yerde, vücudunuza ikinci el ilaç gelme olasılığı epey düşük. Fakat tarımda geri dönüştürülmüş su kullanımının daha yaygın hale gelmesiyle ve sulamanın yüzde 50'ye kadarının yeniden değerlendirilmiş suyla yapıldığı İsrail gibi yerlerde, bu sonucun daha fazla araştırılması önem taşıyor.