Poşet Çaylar, Milyarlarca Mikroplastik Parçacığı Açığa Çıkarıyor!

Autonomous University of Barcelona'dan araştırmacıların Chemosphere dergisinde yayınladığı çalışma, polimerlerden üretilen poşet çayların demlenirken milyarlarca nanoplastik ve mikroplastik saldığını detaylarıyla açıklıyor. Çalışma bu salınımın insan bağırsak hücrelerinde emilebildiğini ve bunun sonucunda kan akışına karışarak tüm vücuda yayıldığını gösteren ilk çalışma niteliğinde.

Günümüzde plastik atıkların sebep olduğu kirlilik, gelecek nesillerin sağlık ve refahını her geçen gün daha çok etkileyen ciddi çevresel sorunlara yol açmakta. Gıda paketlemesi, nano ve mikroplastiklerin sebep olduğu kirliliğin ve bu parçacıkların insanlar tarafından solunmasının ve sindirilmesinin temel kaynaklarından birisi.

UAB Mikrobiyoloji ve Genetik Bölümünden Mutagenezi Grubunun yürüttüğü çalışma, pazarda bulunan birkaç tip çay poşetinin ortaya çıkardığı nano ve mikroplastikleri başarıyla tespit etti. Araştırmacılar, demleme esnasında suya koyulan bu poşetlerin muazzam miktarlarda nanoparçacığın ve nano ve mikro parçacıklara maruziyetin önemli bir kaynağı olan nanofilamentli yapıların salımına neden olduğunu gözlemledi.

Araştırmada incelenen çay poşetleri naylon-6, polipropilen ve selüloz polimerlerinden üretilmişti. Çalışma sonuçlarına göre çay demlenmesi esnasında polipropilen mililitre başına yaklaşık 1.2 milyar parçacık salınımına yol açıyor ve bu parçacıkların oluşturduğu hacim yaklaşık olarak 136.7 nanometre. Selüloz ise bir mililitrede yaklaşık 135 milyon parçacık salıyor ve ortalamada 244 nanometrelik bir hacimde parçacık oluşturuyor. Son olarak naylon-6 mililitrede 8.18 milyon parçacıkla 138.4 nanometrelik bir hacimde plastik salımına yol açıyor.

Bu ölçümlerden sonra ekip bu kirleticileri insan bağırsak hücreleriyle etkileşime sokmuş. Bulgular, en çok nano ve mikroplastik emiliminin mukus üretimi yapan bağırsak hücrelerinde gerçekleştiğini gösteriyor. Bu hücrelerde plastikler genetik bilginin saklandığı hücre çekirdeğine kadar erişebiliyorlar. Bu da bağırsak mukozasının plastik emiliminde önemli bir rol oynadığını düşündürüyor. Ayrıca uzun süreli maruziyetin etkilerini saptamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunun da altını çiziyor.

Her ne kadar mikroplastiklerin insan sağlığına etkisi henüz tam olarak anlaşılamamış olsa da bazı araştırmalar mikroplasitklerin sindirim sisteminden solunum sistemine, endokrin sisteminden üreme sistemine ve hatta bağışıklık sistemine etkilerinin olduğunu gösteriyor.^[1] Hatta mikroplastiklerin kısırlığa ve hamile bireylerde düşüklere sebep olabileceği de gösterilmiş.

Araştırmacılar bu çalışma vesilesiyle, yiyeceklerle plastik paketlerin teması sonucu ortaya çıkan nano ve mikroplastik kirliliğinin ölçülebilmesi için standart test yöntemlerinin geliştirilmesi çağrısında bulunuyor. Ayrıca bu kirliliğin önlenebilmesi ve azaltılabilmesi için etkin politikalar hazırlanmasının önemini vurguluyorlar. Araştırmacılar bu konuda şöyle söylüyor:

Yiyecek paketlemesinde plastiklerin kullanımı her geçen gün artarken temas kaynaklı kirliliği doğru şekilde tespit edebilmek gıda güvenliğini ve kamu sağlığını sağlamak için oldukça önemli.