Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Philadelphia Deneyi (Gökkuşağı Projesi) Gerçek mi?

ABD Donanma Savaş Gemisi 1943’te Tamamen Gözden Kaybolarak Başka Bir Yere Işınlandı mı?

Philadelphia Deneyi (Gökkuşağı Projesi) Gerçek mi?
8 dakika
32,400
  • Şüphecilik (Skeptisizm)
  • Gerçeklik Analizi Araştırmaları

İddia

1943 Ekim’inde Philadelphia Askerî Tersanesi’nde, DE-173 numaralı ve USS Eldridge adlı toplarla donatılmış bir ABD Donanması eskort muhribinde bir deney yapıldı. Deneyin içeriği, gemiyi hem göze hem de radara görünmez duruma getirecek bir kuvvet alanı yaratmaktı. Deney hem kıyıda hem de yakındaki gemilerde bulunan yüzlerce, belki de binlerce, denizci tarafından izlendi. Ne yazık ki deneyin yapıldığı gemideki tayfa ciddi yan etkilere maruz kaldı. Bazıları geminin metalinin içinde tekrar vücut buldu, bazıları bir daha hiç görülmedi, bazıları da esrarengiz görünüp kaybolmalar nedeniyle yıllarca eziyet çekti veya çıldırdı. Tipik Donanma tarzıyla, hepsi inkâr edildi.

Gerçek mi?

Sahte
Sahte

Gerçek Ne?

Philadelphia Deneyi isimli bir deney hiçbir zaman yapılmamıştır. Deneyde iddia edilenler fiziksel olarak imkansızdır. Dahası, deneyin yapıldığı sıralarda USS Eldridge iddia sahiplerinin iddia ettiği bölgede bulunmuyordu bile.

İddianın Kökeni

Söz konusu deneye yönelik iddialar, Carl Allende isimli, tuhaf iddialar üretmeyi ve bunlardan hikayeler uydurmayı seven bir hayalperest tarafından ileri sürülen asılsız (ve yanlış oldukları kapsamlı bir şekilde çürütülmüş) bir komplodur.

Tüm Reklamları Kapat

Bilgiler

Esrarengiz deney ve korkunç sonuçları 12 yıl boyunca sır olarak tutuldu. Ta ki bir gün UFO’lar hakkındaki bir kitabın yazarı Morris Jessup, ansızın ABD Donanması Deniz Araştırmaları Ofisi’ne (ONR: Office of Naval Research) çağrılıncaya kadar. ONR postadan Jessup’ın UFO kitabının el yazısı notlarla dolu bir kopyasını almıştı. Notların hepsi aynı el yazısıyla yazılmıştı, fakat üç ayrı karakter ve üç ayrı renkle. Notlar, Philadelphia Deneyi’nin bütün ayrıntılarını açıklıyordu, ONR de bu notları kimin yazmış, kitabı onlara kimin göndermiş olabileceğini Jessup’ın bilip bilmediğini öğrenmek istiyordu.

Jessup, çılgın el yazısının sahibini hemen tanıdı. Kendisine Carlos Allende diyen ve yakındaki SS Andrew Furuseth adındaki yük gemisinden deneyi gördüğünü iddia eden bir adamdan bir dizi mektup almıştı. Jessup, Allende’yi çatlak olarak gördüğü için umursamamıştı. Allende’nin iddiaları arasında Albert Einstein’ın ona görünmezlik ve ışıktan hızlı seyahat gibi konularda birkaç hafta bizzat danışmanlık yaptığı da vardı. Notlarla dolu kitabın birçok kopyası çıkarılmıştı, sonrası zaten malum: Philadelphia Deneyi hikâyesi popüler kültür dokusunun bir parçası oldu.

Tüm Reklamları Kapat

Paranormal olayları araştıran Robert Goerman, Allende’nin ONR’ye gönderdiği postanın dönüş adresi olarak kendi memleketi de olan Pennsylvania’daki New Kensington’ın verildiğini fark etti. Philadelphia Deneyi’nin tarihçesini toparlamak için uğraşan Goerman, 1979’da, gerçek adı Carl Allen olan Carlos Allende’nin, yakın bir aile dostunun oğlu olduğunu öğrendiğinde çok şaşırdı. Zaman içinde Goerman hikâyenin bütün parçalarını birleştirmeyi başardı ve hem dergilerde makale olarak, hem de History's Mysteries (Tarihin Gizemleri), Unsolved Mysteries (Çözülmemiş Gizemler) ve The Unexplained (Açıklanamayan) gibi televizyon programlarında yayınladı. Sadece bu üç televizyon programında yer almak bile Carl Allen’ın hikâyelerine gereğinden fazla inanılırlık sağlamasına yetti.

Carl Allen ailesinin en tuhaf üyesiydi: Kendi başına yaşamayı seven ve çok yaratıcı olan bir hayalperestti. Evdeki her şeyin üstüne not almasıyla ve ailedeki herkese her fırsatta acayip yazılar ve tuhaf iddialar göndermekle ünlüydü.

Goerman, USS Eldridge ile ilgili bütün gerçekleri de bir araya getirdi:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

  • Deney yapıldığında gemi, Philadelphia yakınlarında bile değildi!
  • Geminin belirtilen dönemde aslında normal görevlerini yapmakta olduğuna dair ayrıntılı ve kuvvetli kayıtlar mevcuttur.
  • Şimdiye kadar gemide görev almış mürettebatın hiçbirinin bu tarz bir deneyle ilgili herhangi bir bilgisi yoktur.

USS Eldridge, deneyden sadece iki ay önce denize indirilmişti. Albert Einstein’a ve tarihin en şaşırtıcı deneyine ev sahipliği yapıyor olsaydı birileri mutlaka bunu biliyor olurdu. Carl Allen’ın Philadelphia Deneyi’ne delil olarak sunduğu istisnasız her bir gerçeğin tam bir uydurma olduğu kolayca kanıtlanmıştır.

İşte zaten problem de burada: Hükümet komplolarını tartışırken karşılaşılan sorun, inananların gerçeklere dayanan kanıtları, komplonun bir parçası olarak gördüklerinden, genellikle kabul etmeyi reddetmeleridir. Bu, biraz Yaratılışçılık ile ilgili tartışmalara benziyor: İnananlar basitçe “Tanrı yarattı.” diyor. Burada kanıt veya gerçek söz konusu değil, bu bir inanç meselesi... Eğer hükümet bir şeyi örtbas etmeye çalışıyorsa, her düzmece iddia komplo lehine bir kanıt oluşturur. Özetle, toplanacak hiçbir kanıt komplo teorisyeni tarafından kabul edilmeyecektir. Komplo teorisyenine göre, aleyhine kanıt aslında lehine kanıttır.

Bu hayali ve uydurma kanıtlardan bir tanesi, ABD Donanması’nın Philadelphia Deneyi hikâyesine verdiği cevaptır. Gelin bu cevabı Türkçe olarak okuyalım:

ABD Donanması'nın Philadelphia Deneyi ile İlgili Bildirisi

Söylenenlere göre, Philadelphia Deneyi olarak bilinen olay, bir ABD donanma muhribinin 1943 yılı sonbaharında birden görünmez olarak Philadelphia, Pensilvanya’dan Norfolk, Virginia’ya ışınlanmasıdır. Denizcilik Tarihi Tatbikat Arşivleri Şubesi (İng: Operational Archives Branch of the Naval Historical Center) tarafından defalarca tekrarlanmış araştırmalar sonucunda elde edilen kayıtlarda ne bu olayın onaylandığı ne de donanmanın bir başarıya ulaştığına dair belgeler söz konusudur.

Deneyde kullanılan gemi iddialara göre USS Eldridge’dir. Tatbikat Arşivleri’nde Eldridge’in 27 Ağustos 1943’ten, Aralık 1943'e kadarki New York Donanma Sahası'ndaki faaliyetlerini incelemek amacıyla geminin seyir defteri ve savaş günlüğü gözden geçirilmiştir. Geminin savaş günlüğünden öğrenilen aktiviteleri şöyle özetleyebiliriz:

Tüm Reklamları Kapat

Eldridge görevlendirildikten sonra, 16 Eylül’de Bermuda’ya doğru yola koyulana kadar New York ve Long Island Sound’da kaldı. 18 Eylül’den 15 Ekim’e kadar Eldridge, Bermuda dolaylarında süregelen eğitim ve deniz provalarındaydı, ta ki New York’a giden bir konvoya 18 Ekim’de katılana kadar... Eldridge UGS-23 konvoyu için refakatçi olacağı 1 Kasım’a kadar New York limanında kaldı. Konvoy 2 Kasım’da Norfolk Denizcilik Tatbikat Üssü’ne giriş yaptı. Eldridge ve UGS-23 Konvoyu, 3 Kasım’da Casablanca’ya doğru yola çıkıp 22 Kasım’da ulaştılar. Eldridge, GUS-22 Konvoyunun refakatçisi olarak 29 Kasım’da yola çıktı, 17 Aralık’ta da New York Limanı’na ulaştı. Eldridge New York’ta ve Block Island Sound’da 31 Aralık’a kadar eğitime devam etti. Ardından, diğer dört gemiyle birlikte Norfolk’a doğru yola çıktı. Bu zaman çerçevesinde Eldridge, Philadelphia’nın yakınından bile geçmedi.

Eldridge’in 1943 seyir defterindeki notların da dahil olduğu İkinci Dünya Savaşı hareket raporlarının tamamı ve günlük savaş kayıtları, NRS-1978-26 mikrofilminden elde edilebilmektedir. Kopyalanan filmin maliyeti, ücret bordrosunda belirtilmektedir. Bir kopya sipariş etmek için, formu doldurabilir ve belirtilen ücreti Donanma Tatbikat Arşivleri’ne ödemeniz durumunda bu belgelere kolayca erişebilirsiniz. 

İddialara göre SS Andrew Furuseth adlı sivil bir tüccar gemisi, Eldridge’in Norfolk bölgesine ışınlandığını gözlemlemiştir. Andrew Furuseth’in hareket raporu kartlarının bulunduğu Onuncu Filo (İng: "Tenth Fleet") kayıtları, Modern Askeri Şube (İng: "Modern Military Branch") ve Uluslararası Arşivler ve Kayıtlar İdaresi (İng: "National Archives and Records Administration") tarafından gözetim altına alınmıştır. Bu kurumlar ayrıca aralarında Eldridge’in de bulunduğu II. Dünya Savaşı Donanma gemilerinin seyir defterleri, savaş günlükleri ve hareket raporlarını da gözetim altında tutmaktadırlar. Hareket rapor kartları listesi, tüccar gemisinin uğradığı limanları, bu limanlara hangi günlerde uğradığını ve eğer varsa hangi konvoylara tayin edildiği bilgilerini içermektedir.

Bu hareket rapor kartı Andrew Furuseth’in UGS-15 konvoyu ile 16 Ağustos 1943’te Norfolk’tan ayrıldığını ve 2 Eylül’de Casablanca’ya vardığını göstermektedir. Gemi 19 Eylül’de Casablanca’dan ayrılmış ve 4 Ekim’de Henry Burnu’na (Cape Henry, Norfolk) ulaşmıştır. Andrew Furuseth 25 Ekim’de UGS-22 konvoyuyla Norfolk'tan ayrılmış ve 12 Kasım’da Oran Limanı’na(Cezayir) ulaşmıştır. Akdeniz’de bir süre kaldıktan sonra GUS-25 konvoyu ile 17 Ocak’ta Hampton Roads’a dönmüştür.

Tüm Reklamları Kapat

Arşivlerde 1943’te Andrew Furuseth’in kaptanı Deniz Üsteğmeni William S. Dodge tarafından mürettebatının Norfolk’ta beklenmedik bir durumla karşılaşmadığını belirttiği bir mektup bulunmaktadır. Eldridge ve Andrew Furuseth Norfolk’ta aynı anda hiçbir zaman bulunmamışlardır.

Denizcilik Araştırmaları Ofisi (ONR), güç alanı kullanımı ile bir gemi ve ekibini görünmez hale getirmeni bilinen fizik yasalarına uymadığını belirtti. Denizcilik Araştırmaları Ofisi ayrıca, Dr. Albert Einstein’ın Birleşik Alan Teorisi’nin hiç tamamlanamadığını da iddia etti. Einstein, bu dönemde patlayıcılar ve patlamalar üzerine teorik araştırmaların yapıldığı Deniz Kuvvetleri Mühimmat Bürosu’nda yarı zamanlı danışmanlık yapmaktaydı. Einstein’ın bu görevinde görünmezlik veya ışınlanma ile alakalı konularla ilişkilendirilebileceği hiçbir bulgu bulunmamaktadır. Denizcilik Araştırmaları Ofisi’nin Philadelphia Deneyi bilgi sayfasına buradan ulaşılabilmektedir.

Philadelphia Deneyi ayrıca “Gökkuşağı Projesi” (İng: "Rainbow Project") olarak da bilinmektedir. Arşivde yapılan kapsamlı araştırmalar sonucunda Gökkuşağı Projesi'nde ışınlanma veya bir gemiyi yok etme gibi kayıtlar tespit edilememiştir. 1940’lı yıllarda RAINBOW kodadı Roma-Berlin-Tokyo hattını belirtmekteydi. Belirtilen RAINBOW planları İtalya, Almanya ve Japonya’yı bozguna uğratmak amacıyla kurulan savaş planlarıydı. RAINBOW V, Japonya Pearl Harbor’a saldırdığında, Birleşik Devletler tarafından Mihver güçlerine karşı harekete geçirilmiş bir plandır. 

Bazı araştırmacılar yanılgıya düşerek, geminin manyetik alanını azaltmanın, bir nesneyi görünmez kılacağı sonucuna varmaktadırlar. Geminin manyetik alanını azaltmak (İng: "degaussing"), geminin gövde kısmı çevresinde geminin baş tarafından kıç kısmına kadar elektrik kabloları kurulan bir işlemdir. Ölçülü bir elektrik akımı, geminin manyetik alanını iptal etmek amacıyla bu kablolar içerisinden geçer. Geminin manyetik akımını azaltma amacıyla Donanma gemilerinin gövdesine kurulan bu ekipmanlar, gemi manyetik mayın içeren sulardayken rahatlıkla devreye sokulabilmektedirler. Bu durumla genellikle sığ çarpışma sahalarında karşılaşılmaktadır. Geminin manyetik alanını azaltmanın gemiyi manyetik mayın sensörlerine karşı görünmez kıldığı bir gerçektir. Ancak buradan geminin insan gözü, radar veya su altı dinleme cihazları tarafından görülemediği sonucuna varılmamaktadır.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Afrika Kahveleri Tanışma Seti ( 50 gr x 5 Adet)

The Coffee Belt Afrika Kahveleri tanışma seti
Dünyanın en kaliteli ve aromatik kahveleri olarak bilinen Afrika kahveleri, yüksek rakım ve yemyeşil topraklarda yetişir. Ethiopia, Uganda, Kenya, Tanzanya ve Yemen kahvelerinden oluşan 50’şer gramlık Afrika Kahveleri Tanışma Seti şimdi Kahve Ambarı’nda.

Ethiopia Sidamo

Uganda Bugisu AA

Kenia AA Natural

Tanzania AA Top Utengule Estate

Yemen Mocha Pea Berry
UYARI: Bu ürün, müşterilerimizin tercihine göre özel olarak öğütülerek (veya hiç öğütülmeden) temin edilmektedir; yani müşteri talebine özel olarak hazırlanmaktadır. Bu nedenle lütfen sipariş notlarına talep ettiğiniz öğütme türünü ekleyiniz:

  1. Çekirdek (Öğütme İstemiyorum)
  2. Filtre Kahve Makinesi,
  3. Espresso (Öğütülmüş),
  4. French Press,
  5. Moka Pot,
  6. Hario V60,
  7. Aeropress,
  8. Metal Filtre,
  9. Chemex – Pour Over.

Tercih belirtilmemesi halinde öğütülmemiş çekirdekler gönderilecektir ve tarafınızdan öğütülmesi veya değirmen olan bir yerde öğüttürülmesi gerekecektir.

Devamını Göster
₺109.00
Afrika Kahveleri Tanışma Seti ( 50 gr x 5 Adet)

Uzun yıllar süren araştırma sonrasında, bir Donanma gemisinin Philadelphia veya başka bir konumda görünmez olma veya ışınlanma deneylerinin desteklendiği resmi belgelerin hiçbirinde Tatbikat Arşivleri ve bağımsız araştırmacılar personelinin yer almadığı belirlenmiştir. 

Tüm Bunlar Ne Demek?

Tahmin edebileceğiniz gibi cevapta basitçe bu adamın bahsettikleriyle ilgili hiç fikirlerinin olmadığı, söz konusu zamanda iki geminin de nerede oldukları, ne yaptıkları ve görevlilerinin ifadeleri yer almaktadır. Rapor, tahmin edilebilir olmaktan yanı sıra, eğlendiricidir de...

İlginçtir ki Philadelphia Deneyi hakkında cevaplanmamış bazı sorular vardır. Tahmin edebileceğiniz gibi Eldridge’in ve 1943’te bir keresinde onun yanına demirlemiş USS Engstrom’un iki-üç emekli subayı, Allende’nin bir barda gözden kaybolduğunu söylediği kişi olduklarını veya kendilerini boyutlar arası nakledilmiş bulduklarını iddia etmişlerdir.

Philadelphia Deneyi’nin bir popüler kültür olayı olmasından çok sonra bu iddiaların ortaya atıldığı gözden kaçmamalıdır. Birden çok durumda da bu adamların emekli subay falan olmadıkları ortaya çıkmıştır. Daha ilginç bir soru da, daha hikâyenin en başındaki olayla, garip notlarla dolu kitap hakkında konuşmak üzere Morris Jessup’ın Donanma ONR tarafından ofise çağrıldığı zamanla ilgilidir. Bu notlarda gerçekten onları ilgisini çeken bir şey yoktuysa, o zaman neden çağırmışlardı?

Kim bilir! Goerman, ONR memurlarının bunu iş dışı saatlerde ve kişisel meraktan yaptıklarını veya notlardaki bazı imaların Donanma’nın gerçek araştırmasına benzer olduğunu ve ONR’nin sadece her ipucunu izleme görevini yerine getirdiğini belirtti. Komplo teorisyenleri, bu durumda Allen’ın notlarının doğru olması gerektiğini savunuyorlar. Ancak bunu düşünmemiz için geçerli ve yeterli hiçbir neden yok.

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
15
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 9
  • Merak Uyandırıcı! 5
  • Muhteşem! 2
  • Güldürdü 2
  • Grrr... *@$# 2
  • Bilim Budur! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • İnanılmaz 1
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • NHHC. The Philadelphia Experiment. (28 Kasım 2000). Alındığı Tarih: 1 Ekim 2019. Alındığı Yer: NHHC | Arşiv Bağlantısı
  • B. Dunning. The Real Philadelphia Experiment. (24 Aralık 2006). Alındığı Tarih: 1 Ekim 2019. Alındığı Yer: Skeptoid | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 24/03/2023 16:11:07 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1830

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Akış
İçerikler
Sosyal
Gündem
Eğilim
Atmosfer
Karar Verme
Sars Mers
Yeşil
Nobel Ödülü
Makine
Çeviri
Toprak
Görme
Türlerin Kökeni
Seçilim
Kök Hücre
Test
Zehirli Mantar
İnsan Türü
Kanat
Besin Değeri
Şehir
Beslenme Davranışı
İklim
Kimya Tarihi
Ağız Sağlığı
Argüman
Hidrotermal Baca
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ş. Ölez, et al. Philadelphia Deneyi (Gökkuşağı Projesi) Gerçek mi?. (2 Ocak 2014). Alındığı Tarih: 24 Mart 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/1830
Ölez, Ş., Bakırcı, Ç. M., Kocakuşak, . (2014, January 02). Philadelphia Deneyi (Gökkuşağı Projesi) Gerçek mi?. Evrim Ağacı. Retrieved March 24, 2023. from https://evrimagaci.org/s/1830
Ş. Ölez, et al. “Philadelphia Deneyi (Gökkuşağı Projesi) Gerçek mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 02 Jan. 2014, https://evrimagaci.org/s/1830.
Ölez, Şule. Bakırcı, Çağrı Mert. Kocakuşak, . “Philadelphia Deneyi (Gökkuşağı Projesi) Gerçek mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, January 02, 2014. https://evrimagaci.org/s/1830.

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close
Geri Bildirim Gönder
Paylaş
Reklamsız Deneyim

Evrim Ağacı'ndaki reklamları, bütçenize uygun bir şekilde, kendi seçtiğiniz bir süre boyunca kapatabilirsiniz. Tek yapmanız gereken, kaç ay boyunca kapatmak istediğinizi aşağıdaki kutuya girip tek seferlik ödemenizi tamamlamak:

10₺/ay
x
ay
= 30
3 Aylık Reklamsız Deneyimi Başlat
Evrim Ağacı'nda ücretsiz üyelik oluşturan ve sitemizi üye girişi yaparak kullanan kullanıcılarımızdaki reklamların %50 daha az olduğunu, Kreosus/Patreon/YouTube destekçilerimizinse sitemizi tamamen reklamsız kullanabildiğini biliyor muydunuz? Size uygun seçeneği aşağıdan seçebilirsiniz:
Evrim Ağacı Destekçilerine Katıl
Zaten Kreosus/Patreon/Youtube Destekçisiyim
Reklamsız Deneyim
Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Destek Ol

Devamını Oku
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara
Moderatöre Bildir

Raporlama sisteminin amacı, platformu uygunsuz biçimde kullananların önüne geçmektir. Lütfen bir içeriği, sadece düşük kaliteli olduğunu veya soruya cevap olmadığını düşündüğünüz raporlamayınız; bu raporlar kabul edilmeyecektir. Bunun yerine daha kaliteli cevapları kendiniz girmeye çalışın veya size sunulan (oylama gibi) diğer araçlar ile daha kaliteli cevaplara teşvik edin. Kalitesiz bulduğunuz içerikleri eleyebileceğiniz, kalitelileri daha ön plana çıkarabileceğiniz yeni araçlar geliştirmekteyiz.

Kural İhlali Seç
Öncül Ekle
Sonuç Ekle
Mantık Hatası Seç
Kural İhlali Seç
Soru Sor
Aşağıdaki "Soru" kutusunu sadece soru sormak için kullanınız. Bu kutuya soru formatında olmayan hiçbir cümle girmeyiniz. Sorunuzla ilgili ek bilgiler vermek isterseniz, "Açıklama" kısmına girebilirsiniz. Soru kısmının soru cümlesi haricindeki kullanımları sorunuzun silinmesine ve UP kaybetmenize neden olabilir.
Görsel Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, aklınıza takılan soruları sorabilmeniz ve diğerlerinin sorularını yanıtlayabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Gerçekten soru sorun, imâdan ve yüklü sorulardan kaçının.
Sorularınızın amacı nesnel olarak gerçeği öğrenmek veya fikir almak olmalıdır. Şahsi kanaatinizle ilgili mesaj vermek için kullanmayın; yüklü soru sormayın.
2
Bilim kimliğinizi kullanın.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla sorular ve cevaplar, bilimsel perspektifi yansıtmalıdır. Geçerli bilimsel kaynaklarla doğrulanamayan bilgiler veya reklamlar silinebilir.
3
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Sahtebilimi desteklemek yasaktır.
Sahtebilim kategorisi altında konuyla ilgili sorular sorabilirsiniz; ancak bilimsel geçerliliği bulunmayan sahtebilim konularını destekleyen sorular veya cevaplar paylaşmayın.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Soru Ara
Aradığınız soruyu bulamadıysanız buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Alıntı Ekle
Eser Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Formu olabildiğince eksiksiz doldurun.
Girdiğiniz sözün/alıntının kaynağı ne kadar açıksa o kadar iyi. Açıklama kısmına kitabın sayfa sayısını veya filmin saat/dakika/saniye bilgisini girebilirsiniz.
2
Anonimden kaçının.
Bazı sözler/alıntılar anonim olabilir. Fakat sözün anonimliğini doğrulamaksızın, bilmediğiniz her söze/alıntıya anonim yazmayın. Bu tür girdiler silinebilir.
3
Kaynağı araştırın ve sorgulayın.
Sayısız söz/alıntı, gerçekte o sözü hiçbir zaman söylememiş/yazmamış kişilere, hatalı bir şekilde atfediliyor. Paylaşımınızın site geneline yayılabilmesi için kaliteli kaynaklar kullanın ve kaynaklarınızı sorgulayın.
4
Ofansif ve entelektüel düşünceden uzak sözler yasaktır.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Sözlerinizi tırnak (") içine almayın.
Sistemimiz formatı otomatik olarak ayarlayacaktır.
Gönder
Tavsiye Et
Aşağıdaki kutuya, [ESER ADI] isimli [KİTABI/FİLMİ] neden tavsiye ettiğini girebilirsin. Ne kadar detaylı ve kapsamlı bir analiz yaparsan, bu eseri [OKUMAK/İZLEMEK] isteyenleri o kadar doğru ve fazla bilgilendirmiş olacaksın. Tavsiyenin sadece negatif içerikte olamayacağını, eğer bu sistemi kullanıyorsan tavsiye ettiğin içeriğin pozitif taraflarından bahsetmek zorunda olduğunu lütfen unutma. Yapıcı eleştiri hakkında daha fazla bilgi almak için burayı okuyabilirsin.
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform; okuduğunuz kitaplara, izlediğiniz filmlere/belgesellere veya takip ettiğiniz YouTube kanallarına yönelik tavsiylerinizi ve/veya yapıcı eleştirel fikirlerinizi girebilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Önceliğimiz pozitif tavsiyelerdir.
Bu platformu, beğenmediğiniz eserleri yermek için değil, beğendiğiniz eserleri başkalarına tanıtmak için kullanmaya öncelik veriniz. Sadece negatif girdileri olduğu tespit edilenler platformdan geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
2
Tavsiyenizin içeriği sadece negatif olamaz.
Tavsiye yazdığınız eserleri olabildiğince objektif bir gözlükle anlatmanız beklenmektedir. Dolayısıyla bir eseri beğenmediyseniz bile, tavsiyenizde eserin pozitif taraflarından da bahsetmeniz gerekmektedir.
3
Negatif eleştiriler yapıcı olmak zorundadır.
Eğer tavsiyenizin ana tonu negatif olacaksa, tüm eleştirileriniz yapıcı nitelikte olmak zorundadır. Yapıcı bir tarafı olmayan veya tamamen yıkıcı içerikte olan eleştiriler silinebilir ve yazarlar geçici veya kalıcı olarak engellenebilirler.
4
Düzgün ve insanca iletişim kurun.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
5
Türkçeyi düzgün kullanın.
Şair olmanızı beklemiyoruz; ancak yazdığınız içeriğin anlaşılır olması ve temel düzeyde yazım ve dil bilgisi kurallarına uyması gerekmektedir.
Eser Ara
Aradığınız eseri bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.
Tür Ekle
Üst Takson Seç
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, yaşamış ve yaşayan bütün türleri filogenetik olarak sınıflandırdığımız ve tanıttığımız Yaşam Ağacı projemize, henüz girilmemiş taksonları girebilmeniz için geliştirdiğimiz bir platformdur. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Takson adlarını doğru yazdığınızdan emin olun.
Taksonların sadece ilk harfleri büyük yazılmalıdır. Latince tür adlarında, cins adının ilk harfi büyük, diğer bütün harfler küçük olmalıdır (Örn: Canis lupus domesticus). Türkçe adlarda da sadece ilk harf büyük yazılmalıdır (Örn: Evcil köpek).
2
Taksonlar arası bağlantıları doğru girin.
Girdiğiniz taksonun üst taksonunu girmeniz zorunludur. Eğer üst takson yoksa, mümkün olduğunca öncelikle üst taksonları girmeye çalışın; sonrasında daha alt taksonları girin.
3
Birden fazla kaynaktan kontrol edin.
Mümkün olduğunca ezbere iş yapmayın, girdiğiniz taksonların isimlerinin birden fazla kaynaktan kontrol edin. Alternatif (sinonim) takson adlarını girmeyi unutmayın.
4
Tekrara düşmeyin.
Aynı taksonu birden fazla defa girmediğinizden emin olun. Otomatik tamamlama sistemimiz size bu konuda yardımcı olacaktır.
5
Mümkünse, takson tanıtım yazısı (Taksonomi yazısı) girin.
Bu araç sadece taksonları sisteme girmek için geliştirilmiştir. Dolayısıyla taksonlara ait minimal bilgiye yer vermektedir. Evrim Ağacı olarak amacımız, taksonlara dair detaylı girdilerle bu projeyi zenginleştirmektir. Girdiğiniz türü daha kapsamlı tanıtmak için Taksonomi yazısı girin.
Gönder
Tür Gözlemi Ekle
Tür Seç
Fotoğraf Ekle
Kurallar
Platform Kuralları
Bu platform, bizzat gözlediğiniz türlerin fotoğraflarını paylaşabilmeniz için geliştirilmiştir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Net ve anlaşılır görseller yükleyin.
Her zaman bir türü kusursuz netlikte fotoğraflamanız mümkün olmayabilir; ancak buraya yüklediğiniz fotoğraflardaki türlerin özellikle de vücut deseni gibi özelliklerinin rahatlıkla ayırt edilecek kadar net olması gerekmektedir.
2
Özgün olun, telif ihlali yapmayın.
Yüklediğiniz fotoğrafların telif hakları size ait olmalıdır. Başkası tarafından çekilen fotoğrafları yükleyemezsiniz. Wikimedia gibi açık kaynak organizasyonlarda yayınlanan telifsiz fotoğrafları yükleyebilirsiniz.
3
Paylaştığınız fotoğrafların telif hakkını isteyemezsiniz.
Yüklediğiniz fotoğraflar tamamen halka açık bir şekilde, sınırsız ve süresiz kullanım izniyle paylaşılacaktır. Bu fotoğraflar nedeniyle Evrim Ağacı’ndan telif veya ödeme talep etmeniz mümkün olmayacaktır. Kendi fotoğraflarınızı başka yerlerde istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.
4
Etik kurallarına uyun.
Yüklediğiniz fotoğrafların uygunsuz olmadığından ve başkalarının haklarını ihlâl etmediğinden emin olun.
5
Takson teşhisini doğru yapın.
Yaptığınız gözlemler, spesifik taksonlarla ilişkilendirilmektedir. Takson teşhisini doğru yapmanız beklenmektedir. Taksonu bilemediğinizde, olabildiğince genel bir taksonla ilişkilendirin; örneğin türü bilmiyorsanız cins ile, cinsi bilmiyorsanız aile ile, aileyi bilmiyorsanız takım ile, vs.
Gönder
Tür Ara
Aradığınız türü bulamadıysanız buraya tıklayarak ekleyebilirsiniz.