Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Paraceratherium linxiaense: Günümüzden 30 Milyon Yıl Önce, Çin'de, Zürafadan Daha Uzun Gergedanlar Yaşıyordu!

Bir Zürafadan Bile Uzun Olan Dev Gergedan, Türkiye Topraklarına Kadar Ulaşmış Olabilir!

Paraceratherium linxiaense: Günümüzden 30 Milyon Yıl Önce, Çin'de, Zürafadan Daha Uzun Gergedanlar Yaşıyordu! BBC
Sanatçı Yu Chen'in yeni keşfedilen dev gergedan illüstrasyonu.
5 dakika
4,424
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 2 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Heybetli Himalayaların istikametinde yer alan ve kayalıklı bir bozkır arazi olan günümüzün Tibet Platosu, gökyüzüne doğru uzanır. Ancak 26,5 milyon yıl önce, bu bölgenin bazı kısımları nemli ormanlık alanlarla doluydu ve orası da gökyüzüne uzanan başka bir türe, karada yürüyen en büyük memelilerden birisine ev sahipliği yapmaktaydı.

17 Haziran 2021’de Communications Biology adlı bilim dergisinde tanıtılan bu yeni keşfedilmiş hayvan, Paraceratherium linxiaense olarak adlandırılmaktadır ve günümüzdeki gergedanların soyu tükenmiş bir kuzenidir.[1] Bu devasa tür, 24 ton ağırlığa kadar ulaşabilmekteydi ve günümüzdeki Afrika fillerinden dört kat daha ağırlardı. Sadece kafatası bile 91 santimden daha uzundu.

Tüm Reklamları Kapat

Yaklaşık 50 milyon yıl öncesinden 23 milyon yıl öncesine kadar Orta Asya'da yaşayan dev ve boynuzsuz bir gergedan grubunun bilinen en son türüydüler. P. linxiaense ve akrabalarının tümü devasa boyutlarıyla bilinmektedir. Ortalama bir yetişkinin yerden omuzlarına kadar olan yüksekliğinin 5 metreden daha uzun olduğu ve yaklaşık 2 metre uzunluğundaki boynunun tepesinde büyük bir kafatası olduğu düşünülüyor. Günümüzdeki zürafalar ise, kafaları da dahil olmak üzere, 4-5 metredir.

Fransa'daki Montpellier Üniversitesi'nde bir gergedan paleontoloğu olan National Geographic Araştırmacısı Pierre-Olivier Antoine, yeni çalışmayı inceleyerek dev gergedanların "bir binanın üçüncü veya dördüncü katından yerdeki çiçekleri yiyebileceği" sonucuna ulaştı.

Tüm Reklamları Kapat

P. linxiaense, yaklaşık 26.5 milyon yıl önce yaşayan Paraceratherium adı verilen bu devlerin sonuncusuydu. Yaşadıkları dönem ve yerlerden dolayı; eksiksiz bir kafatası, bir çene kemiği ve üç omur da içeren yeni fosiller, Paraceratherium aile ağacının doldurulmasına yardımcı oluyor ve bu devasa gergedanların nerede evrimleştiğine ve günümüzdeki Asya Kıtası'na nasıl yayıldıklarına yeni bir ışık tutuyor.

Paraceratherium linxiaense'in Holotipi
Paraceratherium linxiaense'in Holotipi
Communications Biology

Tarih Öncesi Dev

Paraceratherium fosilleri nadirdir ve genellikle parçalar halindedir, bu da türlerin evrimini ve yayılmalarını incelemeyi zorlaştırır. Grubun uzun zamandır yaşadığı yer Orta Asya gibi görünüyor ancak şimdiye kadar bulunan ilk Paraceratherium türü olan P. bugtiense, günümüzdeki batı Pakistan topraklarında yaşıyordu. Bu dev gergedan, Hint altkıtasına tam olarak nasıl geldi?

Çin'in Pekin'deki Omurgalı Paleontolojisi ve Paleoantropolojisi Enstitüsü'nde memeli paleontologu olan Tao Deng liderliğindeki araştırmacılar, yeni P. linxiaense türünün Pakistan’daki P. bugtiense ile yakından ilişkili olduğunu ve bunun Pakistan gergedanının kökenine işaret ettiğini buldu.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Yeni fosiller, orta Çin'in Linxia Havzası'ndaki kahverengi kum taşlarından geliyor. Burada, 1,93 km kalınlığa kadar çıkabilen tortul tabakaları, bir zamanlar bu bölgede yaşayan tarih öncesi hayvanların fosilleri ile dolup taşan Dünya tarihinin son 30 milyon yıllık hikayesini anlatıyor.

1950'lerde bölgedeki çiftçiler, "ejderha kemikleri" bulduklarını iddia etmişlerdi. Bir süre bu kalıntılar ilaç şirketlerine satıldı ve geleneksel Çin ilaçlarında malzeme olarak kullanıldı. 1980'lere gelindiğinde paleontologlar, bölgenin 23 ila 28 milyon yıl önceki geç Oligosen devrine ait bilimsel açıdan değerli fosilleri barındırdığını fark ettiler.

O zamandan beri, Omurgalı Paleontolojisi ve Paleoantropoloji Enstitüsü'ndeki paleontologlar; Linxia Havzası'nın kayalarını ve içerdikleri zengin fosilleri incelemekteler.

Mayıs 2015'te Deng ve meslektaşları, Wangjiachuan köyü yakınlarında nadir bulunan bir bulguya rastladılar: dev bir gergedanın tam kafatası ve çene kemiği ile başka bir gergedana ait üç omur. Deng, araştırmacıların 1,5 metre uzunluğundaki kafatası da dahil olmak üzere 26,5 milyon yıllık kemikleri gördüklerinde, günümüze kadar hayatta kalmalarının ve boyutlarının "bizim için büyük bir sürpriz" olduğunu söylüyor.

Çin, Gansu Vilayeti, Dongxiang İlçesi, Wangjiachuan Köyündeki Linxia Havzasının dev gergedan fosili yerini gösteren harita.
Çin, Gansu Vilayeti, Dongxiang İlçesi, Wangjiachuan Köyündeki Linxia Havzasının dev gergedan fosili yerini gösteren harita.
Communications Biology

Yeni bulgular, Pakistan'daki dev gergedanla benzerliklerine dayanarak, dev gergedanların 30 ila 35 milyon yıl önce Orta Asya ile Hint alt kıtası arasında binlerce metre boyunca serbestçe dolaştıklarını gösteriyor. Deng, bölgenin yaklaşık 25 milyon yıl öncesine kadar hala bazı alçak kısımlara sahip olduğunu öne süren jeolojik kanıtlarla desteklenmiş fikirlerini içeren bir mailinde, o zamanki tropikal koşullar "dev gergedanın kuzeye Orta Asya'ya dönmesine olanak sağladı, bu da Tibet bölgesinin henüz yüksek rakımlı bir plato olmadığını ifade ediyor." diye yazıyor.

Tüm Reklamları Kapat

Dev Gergedanın Gizemleri

Fransız paleontolog Antoine, yeni çalışmanın dev gergedanların antik zamanlardaki hareketlerini yöneten coğrafî bağlantıları ortaya çıkarmaya yardımcı olduğunu söylüyor. Örnek olarak, yeni araştırmada yer alan gergedan fosilleri, onların Ural Dağları vasıtasıyla Asya'dan Avrupa'ya hiçbir zaman geçmediğini belirtiyor ve bu durum da sıradağların bir bariyer işlevi gördüğünü gösteriyor.

Araştırma, bu devasa gergedanların fosillerini de içinde barındıran günümüz Türkiye topraklarına nasıl geldiğini de ortaya çıkarabilir. Antoine'a göre, henüz bilimsel bir makalede geçmeyen fosiller, dev gergedanların günümüz Pakistan'ına geldikten sonra, şimdiki Afganistan ve İran topraklarını da içine alan bölgeye, Türkiye'ye doğru ilerlediklerini gösteriyor.

Ne yazık ki, bilim; bu hikayeyi anlatan bazı fosillere artık sahip değil. Antoine'ın Pakistan'da toplanmasına yardım ettiği dev gergedan kalıntıları da dahil olmak üzere 300 fosilden oluşan bir koleksiyon, 2006 yılında Pakistan ordusunun uzun süredir devam eden iç savaşının bir parçası olarak batı Belucistan Eyaleti'ndeki Dera Bugti ilçesini bombalaması sonucu yok edildi. Aynı yıl, savaş ağası ve Beluçların lideri Nawab Akbar Bugti, Pakistan ordusuyla bir anlaşmazlık sırasında meydana gelen patlamada öldü. Bugti, bölgede çalışan paleontologlar için önemli bir bağlantı ve koruma kaynağı olmuştu.

P. linxiaense meselesinin son durumuna gelecek olursak, fosiller Çin'in orta-kuzey Gansu vilayetindeki Hezheng Paleozooloji Müzesi'nde güvende. Deng, kalıntılarla ilgili gelecekteki çalışmalara (kaslarının yeniden yapılandırılması ve vücudunun daha detaylı tasvirinin oluşturulması gibi) büyük umutlar besliyor.

Deng ayrıca, araştırmacıların şimdilerde Tibet Platosundan geçen dev gergedanlara dair kanıtları olduğundan, antik kalıntılarla dolu dünyanın çatısında daha fazla fosil bulunabileceğini de ekliyor.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
26
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • İnanılmaz 10
  • Tebrikler! 8
  • Merak Uyandırıcı! 7
  • Muhteşem! 4
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 4
  • Bilim Budur! 3
  • Umut Verici! 3
  • Güldürdü 1
  • Üzücü! 1
  • Grrr... *@$# 1
  • İğrenç! 1
  • Korkutucu! 1
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: National Geographic | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/03/2024 06:49:53 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10730

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bellek
Genel Görelilik
Maske Takmak
İklim Değişikliği
Bilim İnsanları
Kök Hücre
Antibiyotik
Mers
Araştırmacılar
Nükleer Enerji
Evrim Ağacı
Böcek Bilimi
Çekirdek
Siyah
Avcı
Temel
Gıda Güvenliği
Uterus
Çevre
Amerika Birleşik Devletleri
Çiçek
Film
Karar Verme
Kuş
Demir
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. Greshko, et al. Paraceratherium linxiaense: Günümüzden 30 Milyon Yıl Önce, Çin'de, Zürafadan Daha Uzun Gergedanlar Yaşıyordu!. (14 Temmuz 2021). Alındığı Tarih: 19 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10730
Greshko, M., Acar, M. S., Bakırcı, Ç. M. (2021, July 14). Paraceratherium linxiaense: Günümüzden 30 Milyon Yıl Önce, Çin'de, Zürafadan Daha Uzun Gergedanlar Yaşıyordu!. Evrim Ağacı. Retrieved March 19, 2024. from https://evrimagaci.org/s/10730
M. Greshko, et al. “Paraceratherium linxiaense: Günümüzden 30 Milyon Yıl Önce, Çin'de, Zürafadan Daha Uzun Gergedanlar Yaşıyordu!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Mehmet Samet Acar, Evrim Ağacı, 14 Jul. 2021, https://evrimagaci.org/s/10730.
Greshko, Michael. Acar, Mehmet Samet. Bakırcı, Çağrı Mert. “Paraceratherium linxiaense: Günümüzden 30 Milyon Yıl Önce, Çin'de, Zürafadan Daha Uzun Gergedanlar Yaşıyordu!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Mehmet Samet Acar. Evrim Ağacı, July 14, 2021. https://evrimagaci.org/s/10730.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close