Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Albinizm (Albino) ve Melanizm: Hayvanlarda Normalden Farklı Renkte Olmanın Bedeli!

Albinizm (Albino) ve Melanizm: Hayvanlarda Normalden Farklı Renkte Olmanın Bedeli! WSB TV
Albino geyik
6 dakika
24,918
Tüm Reklamları Kapat

Albinoluk ya da albinizm insanları ya da her çeşit hayvanı etkileyebilecek, melanin pigmentinin eksikliğinden veya yokluğundan kaynaklanan bir genetik mutasyondur. Albino bireylerde genelde deri beyaz veya beyaza yakın bir renk alırken gözler kırmızı-pembe olabilir. Albinoluğun etkisini göstermesine göre tam albinoluk veya kısmi albinoluk olarak ikiye ayrılır. Kısmi albinolukta derinin sadece bazı yerlerinde pigment eksikliği görülür bu duruma da vitiligo denir.

Doğma büyüme Jamaikalı, albino müzisyen Yellowman
Doğma büyüme Jamaikalı, albino müzisyen Yellowman
BBC

Ancak albinoluk sadece beyaz renk veren bir özellik değildir. Tüm bireylerde görülmese de albinoluk beraberinde çeşitli hastalıkları da getirebilir. Deri normalden daha ince olabildiğinden bireyler güneş ışığına daha hassas olabilir. Ayrıca, astigmatlık ve nistagmus (göz titremesi), işitme bozuklukları ve eklem rahatsızlıkları görülebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Renksizlik (akromi, akromazya, akromatoz) olarak da bilinen albinizm, doğuştan gelen genetik bir hastalıktır ve deriye, kıllara ve gözlere rengini veren pigmentlerin oluşamaması, dolayısıyla bu yapıların beyaz renkli kalmasıyla karakterize edilir. Bir diğer tipindeyse tirozinaz enzimi bulunmaması sonucu melaninin üretilememesi, dolayısıyla renklerin verilememesi olarak tanımlanır. Albinizm çekinik bir genle ifade edilir ve insan türü de dahil olmak üzere omurgalı hayvanların hemen hemen hepsinde görülür.
Renksizlik (akromi, akromazya, akromatoz) olarak da bilinen albinizm, doğuştan gelen genetik bir hastalıktır ve deriye, kıllara ve gözlere rengini veren pigmentlerin oluşamaması, dolayısıyla bu yapıların beyaz renkli kalmasıyla karakterize edilir. Bir diğer tipindeyse tirozinaz enzimi bulunmaması sonucu melaninin üretilememesi, dolayısıyla renklerin verilememesi olarak tanımlanır. Albinizm çekinik bir genle ifade edilir ve insan türü de dahil olmak üzere omurgalı hayvanların hemen hemen hepsinde görülür.

Albinizmde neredeyse her zaman göz bozuklukları oluşur. Eğer ki bu göz bozuklukları görülmeden vücutta normalden fazla beyazlık bulunuyorsa, buna lökizm denir. Ancak lökizmde, albinizmden farklı olarak, aynı zamanda melanin haricindeki diğer pigmentlerde de eksiklik veya hiç oluşamama durumu görülür.

Pigment Fazlalılığı: Melanizm

Melanizmde ise, olması gerekenden fazla miktarda melanin pigmenti üretilir ve bu, derinin siyah bir renge dönmesine neden olur. Kimi zaman vücutta tam melanizm görülmez ve sadece kısmî olarak bazı bölgelerde melanin birikimi görülür. Buna, "sahte melanizm" ya da "abandizm" denir.

Tüm Reklamları Kapat

Pigmentsizlik: Amelanizm

Kimi canlının vücudunda melanin hiç üretilemez ve bu nedenle vücut desenlerini belirleyen renkler hiç oluşamaz. Bu duruma amelanizm denmektedir. 

Melanizm ve Albinizm
Melanizm ve Albinizm
9GAG

Hayvanlarda Albinizm ve Farklılığın Bedeli

Hayvanlarda yukarıdaki sorunlar görülebileceği gibi aynı zamanda deri/kürk renginden dolayı kamuflaj kaybı dolayısıyla avlanmada ve avcılardan gizlenmede problemler oluşturabilir. Sürüden dışlanma, anne tarafından reddedilme, eş seçiminde dez avantajlı duruma düşme gibi durumlar görülebilir.

Albinizm hayvanlar alemine has bir özelliktir ve genellikle kuşlar, sürüngenler ve amfibilerde görülmesine rağmen tüm türlerde görülebilir. Memelilerde görülmesi daha nadirdir. Kuşlarda albinoluk 1.761 bireyde bir görülürken memelilerde bu oran 10.000'de bire kadar düşer. Tavuskuşu ve kaz gibi bazı türler ise gözlerinin kırmızı olmaması dolayısıyla gerçek birer albino kabul edilmezler. Bu kuşlardaki beyazlığın nedeni olarak özel bir tüy geninin rol oynadığı tahmin edilmektedir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Albino bir goril
Albino bir goril
Wikipedia

Yeni Yetme Albino Panda!

Albinizm balinalar, aslanlar, filler, deniz kaplumbağaları, kangurular, geyikler, timsahlar, yılanlar, balıklar, develer ve sayamayacağımız daha birçok türde gözlemlenmiştir. Albinoluk nadir görülen bir özellik olmasıyla beraber doğada sayıları 1000-500'e kadar düşmüş olan pandalarda 2019'un Nisan ayında albino bir bireyin görülmesi araştırmacıları şaşırtmıştır.

Vahşi doğada bilinen ilk albino panda
Vahşi doğada bilinen ilk albino panda
Wolong National Nature Reserve/EPA-EFE/Shutterstock

Çin'in Wolong Ulusal Tabiat Parkı'nda vahşi doğada albino bir pandanın fotoğrafı kızılötesi fotokapanla çekilerek pandalardaki bilinen ilk albinizm örneği kayıtlara girmiştir.

Melanistik Penguen!

Bu, "melanistik" (melano?) bir penguen. Melanizm, albinizmin (albinoların) tam tersidir: Yani canlılar beyazımsı bir renge dönüşmek yerine, siyahî bir renge dönüşürler. Bu melanizmli penguen de, Ewan Edwards tarafından St. Andrews Körfezi'nde çekilmiştir. Bu siyah renge sebep olan şey, aşırı melanin pigmenti üretimidir. Yani albinolardakinin aksine, az melanin yerine çok melanin üretilir.

Bazı iddialara göre bu hastalık penguenin avcılarına daha kolay yakalanmasına neden olacak olsa da, uzmanlar bunun sadece bir spekülasyondan ibaret olduğunu ve her değişikliğin (varyantın) illa genel popülasyondan daha dezavantajlı olmak zorunda olmadığını belirtmektedirler. Yani bu penguen, diğerlerinden çok da farklı bir yaşam sürmeyebilir.

Albino Timsah!

Görseldeki albino timsah türü olan Alligator mississipiens, Beyaz Elmas olarak bilinmektedir ve ABD'de doğmuş olmasına rağmen Sürüngenlerin Dünyası isimli bir serginin parçası olarak Avrupa'da bulunmaktadır. Çok nadiren görülen albino timsahların hepsi değilse de birçoğu hayvanat bahçelerinde veya vahşi yaşam rezervlerinde bulunmaktadır. Her ne kadar bu durum kulağa kötü gelse de, hayatta kalmalarının tek yolu bu olabilir, çünkü renkleri sebebiyle neredeyse hiçbir zaman düzgün avlanamazlar; çoğu zaman avlarına, onlara fark ettirmeden yaklaşamazlar bile! 

Tüm Reklamları Kapat

image

1996 senesinde Kevin Spacey'in yönettiği "Albino Alligator" isimli film, timsahların av sırasında albino olanları feda ederek avlarının dikkatini dağıttıklarını ve bu sayede diğerlerinin avlanabildiğini iddia etmektedir. Bu, tek kelimeyle saçmalıktır. İlk olarak, vahşi doğada albino timsahlar çok nadir bulunmaktadır ve pek fazla hayatta kalamazlar. Dolayısıyla böyle bir davranışın evrimleşmesi mümkün değildir. İkincisiyse timsahlar alan dahilinde sosyal türler değildirler. Dolayısıyla bu şekilde stratejik bir av taktiğini asla uygulamazlar, çünkü bir arada avlanmazlar. Dolayısıyla filmin iddiası tamamiyle hatalıdır.

Albino Tapir!

Albinizm zaten nadiren görülen bir durumdur. Tapirlerde albinizm ise daha da nadir görülür. Brezilya'da fotoğraflanan bu tapir, o nadir canlılardan birisi.

Genellikle Güney Amerika ormanlarında yaşayan tapirler 1.8 metreye ve 225 kilograma ulaşabilirler. Brezilya'da yaşayan en büyük kara memelisidir. Öyle ki, jaguarlardan bile iridirler. 

Tüm Reklamları Kapat

Albino Sincap!

Sincapların da birçok hayvan gibi albino olabileceği doğrudur; ancak yine, her beyaz sincabın albino olmadığını hatırlamak gerekir. Albinoluğu anlamanın en iyi yolu, beyaz kürk renginin haricinde, canlının pembe veya mavi göz rengine sahip olup olmadığına bakmaktır. Ayrıca yine bu sincapların ne yazık ki görüş bozuklukları vardır ve vahşi yaşamda dezavantajlı konumdadırlar.

New York Times

Öte yandan halk tarafından raporlanan birçok beyaz sincap, aslında Sciurus carolinensi gibi gri türlerin, beyaz varyasyonlarıdır. 

Siyah Leoparlar da Beneklidir!

Normalde leoparlar sarımsı bir renktedir ve kahverengi desenli benekleri bulunur. Bu benekler esasında melanistik leoparlarda da oluşur, fakat siyah kıl postu nedeniyle koyu renkli bu benekler görülmez. Zaten bu beneklerin sarı vücut üzerinde zıtlık yaratarak dişileri çekmekte kullanıldığı ve bazı koşullarda kamuflaja katkı sağladığı bilinmektedir. Ancak melanistik leoparlarda bu benekler işlevsizdir, yine de bulunur. Görmek ise ayrı bir derttir.

Fotoğrafta Shazam isimli siyah leopar görülüyor.
Fotoğrafta Shazam isimli siyah leopar görülüyor.

Shazam'ın bulunduğu Vahşi Kedi Sığınağı'nda yattığı açıda, Güneş'in de vurduğu açıdan ötürü bu kara post içerisindeki benekler açık bir şekilde görülebilmektedir. 

Tüm Reklamları Kapat

Albino Hamster

Hamsterlarda, özellikle Suriyeli bireylerde (altın renkli olanlar), oyuncak-ayı tipi bireylerde (uzun-kıllı Suriyeliler olarak da bilinir) ve Rus cücelerinde (Campbell tipi olarak da bilinir) görülür.

Albino bir Hamster
Albino bir Hamster

Hamsterlarda da genetik mutasyon sonucu albinizm gözlenir ve bu durum kalıtsaldır. İlk albino Suriyeli tiplere 1950'lerde, ilk Rus cücelerine ise 1988'de rastlanmıştır.

Bunlarla ilgili bir ilginç bilgi ise, bazı albino hamsterların gözleri olmadan doğması ve 1 yaşından fazla yaşayamamasıdır.

Albino hamsterların vücudunun tamamında beyaz kıllar bulunur, soluk pembe deri rengine sahiptirler ve kan kırmızısı veya pembe gözleri vardır. Albino hamsterlar sıklıkla karbeyaz tipi hamsterlarla karıştırılır ki bu bir hatadır. Karbeyazların sırtında genellikle gümüş bir çizgi bulunur ve genellikle koyu renk gözlere sahiptirler.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
42
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 13
  • Muhteşem! 12
  • İnanılmaz 7
  • Merak Uyandırıcı! 5
  • Bilim Budur! 4
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 4
  • Umut Verici! 2
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/03/2024 23:27:49 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7881

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
G. Kaçıra, et al. Albinizm (Albino) ve Melanizm: Hayvanlarda Normalden Farklı Renkte Olmanın Bedeli!. (27 Temmuz 2019). Alındığı Tarih: 28 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7881
Kaçıra, G., Özdil, A. Ş. (2019, July 27). Albinizm (Albino) ve Melanizm: Hayvanlarda Normalden Farklı Renkte Olmanın Bedeli!. Evrim Ağacı. Retrieved March 28, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7881
G. Kaçıra, et al. “Albinizm (Albino) ve Melanizm: Hayvanlarda Normalden Farklı Renkte Olmanın Bedeli!.” Edited by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Evrim Ağacı, 27 Jul. 2019, https://evrimagaci.org/s/7881.
Kaçıra, Göktuğ. Özdil, Ayşegül Şenyiğit. “Albinizm (Albino) ve Melanizm: Hayvanlarda Normalden Farklı Renkte Olmanın Bedeli!.” Edited by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Evrim Ağacı, July 27, 2019. https://evrimagaci.org/s/7881.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close