Maymunlar Cehennemi: Aldo ve Hayır!

Kuşkusuz bilim kurgunun en meşhur, en akıllıca hazırlanmış ve en geniş kitleler tarafından takip edilen serilerinden birisi "Maymunlar Cehennemi", daha doğru çevirisiyle "Kuyruksuz Maymunlar Gezegeni" (Planet of the Apes) serisidir. Evrim Ağacı olarak bizim de her seferinde aynı hayranlıkla izlediğimiz, senaristlerin hem eski seride, hem de yeni seride günümüz insanını akıllıca ve iğneleyici bir şekilde eleştirilerini eğlenerek takip ettiğimiz, üzerinde düşündüğümüz bir yapımdır.

1968-1973 yılları arasında ilk seri çekilmiştir ve 5 filmden oluşmaktadır. Yeni bir seri girişimi 2001 yılında Tim Burton tarafından başlatılmış; ancak bekleneni veremeyince seriye devam edilmemiştir. 2011 yılında, seri tekrardan başlatılmış ve yeni serinin ilk filmi çekilmiştir. Büyük beğeniyle karşılanan bu filmin ikincisi, 11 Temmuz 2014 günü yayına girmiş ve tekrardan geniş kitlelerce seyredilmiştir. Serinin 3. filmi ise 14 Temmuz 2017'de yayına girmiştir. Nisan 2019 itibariyle dördüncü filmin hazırlıklarına başlandığı belirtilmiştir.

Serinin içeriği ve konusundan en sonda biraz bahsedeceğiz; ancak merak edenlerin mutlaka izlemesini (öncelikle eski seriyi, sonra yeni seriyi) tavsiye ederiz. Ona geçmeden önce, eski serinin 3. filminden, yani "Maymunlar Cehennemi'nden Kaçış" (Escape from the Planet of the Apes) filminden bir diyalogu vermek istiyoruz; günümüze de ışık tutuyor olması açısından...

Diyalog, 3955 yılında Dünya'nın yok oluşundan kurtulmayı başaran 3 şempanzeden biri olan Cornelius ile, 1970 yılında ABD Başkanı'nın bilim danışmanı olan Dr. Otto Hasslein arasında geçmektedir. Diyalogda, gelecek yıllarda nasıl olup da insanların medeniyetinin çöküp, diğer kuyruksuz maymunların evrimleşerek yükseldikleri ve insanların yerine geçtikleri, onları denek aracı haline getirdikleri ve medeniyetler inşa ettikleri anlatılmaktadır. Filmin özünü anlamak açısından da tanıtıcı olacağı kanaatindeyiz. Konuşma şu şekilde:

Zira (diğer şempanze): Uzaydayken; parlak, beyaz ve kör edici bir ışık gördük. Ve Dünya'nın eridiğini gördük. Ve sonra uzayda bir fırtına çıktı. 

(...)

CIA Ajanı: Ayıkken komisyona söylemediğiniz bir şeyi neden sarhoşken Dr. Hasslein'a söylediniz? Kendinizin ve doğmamış çocuğunuzun güvenliğinden korktuğunuz için mi?

Zira: Hiçbir şey saklamadım. Hiç kimse bir şey sormadı.

CIA Ajanı: Ya biri sorsaydı?

Zira: Onlara şöyle söylerdim: "Şempanzelerin, Dünya'nın yok oluşuna hiçbir katkıları yoktur; sadece goriller ve orangutanlar..."

Diğer CIA Ajanı: Farkı ne? Hepiniz maymunsunuz işte...

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Cornelius: Lütfen! Maymun kelimesini kullanmayın! Bu çok aşağılayıcı! Bir arkeolog olarak halktan gizli tutulan tarihi belgelere erişimim vardı. Ve Dünya'yı yok eden silahın insanların kendi icadı olduğundan şüpheleniyorum. Şunu biliyorum: insanlığın çöküşünün sebeplerinden biri, size özgü olan bu tuhaf diğer insanları öldürme alışkanlığınızdır. İnsan insanı yok eder. Kuyruksuz maymunlar, diğer kuyruksuz maymunları yok etmez!

Dr. Hasslein: Cornelius. Bu ırklar arası bir kavga değil. Burada gerçekleri arıyoruz. İnsanlığın gerileme ve çökme olasılığını reddetmiyoruz. Bulmak istediğimiz tek şey, kuyruksuz maymunların nasıl yükseldiğidir.

Cornelius: Pekala... Tarih öncesi metinlerimizde yazdığına göre her şey köpeklerin başına gelen hastalık ile başladı.

Zira: Ve kedilerin...

Cornelius: Yüzlercesi ve binlercesi öldü. Enfeksiyonun yayılmasını önlemek için yüzlercesinin ve binlercesinin de öldürülmesi gerekti.

Zira: Köpekler bir araya getirilip yakılıyordu!

Cornelius: Evet. Hastalık kontrol altına alındığında, insanlar evcil hayvansız kaldılar. Tabii ki bu, insanlar için kabul edilemezdi. Demek istediğim; bir insan kardeşlerini öldürebilir ama köpeklerini öldüremez. Dolayısıyla insanlar ilkel kuyruksuz maymunları evcilleştirdiler.

Zira: İlkel ve aptal! Fakat yine de köpeklerden ve kedilerden 20 kat daha zeki...

Cornelius: Doğru. Kafeslerde tutuluyorlardı; fakat insanların evlerinde özgürce yaşayıp hareket edebiliyorlardı. İnsan konuşmasına duyarlı olmaya başladılar ve 2 asır gibi bir sürede, küçük numaralar yapabilmekten, insanlara hizmet vermeye doğru gelişim gösterdiler.

CIA Ajanı: İyi eğitilmiş bir çoban köpeğinin yapabileceğinden daha az veya fazla değil!

Cornelius: Bir çoban köpeği yemek pişirebilir mi? Ya da evi temizleyebilir mi? Veya elindeki bir listeyle sahipleri için market alışverişi yapabilir mi? Ya da garsonluk yapabilir mi?

Zira: Ya da aradan 3 asır daha geçtiğinde sahiplerinin yerini alabilir mi?

Dr. Hasslein: Nasıl?

Agora Bilim Pazarı

Sapiens: Hayvanlardan Tanrılara - Ciltli

Homo sapiens neden ekolojik bir seri katile dönüştü?

Para neden herkesin güvendiği tek şey?

Kadınlar üstün sosyal becerilere sahipken, neden çoğu toplum erkek egemen?

Güç elde etmekte böylesine yetenekli olan insanlar neden bu gücü mutluluğa dönüştürmekte başarısızlar?

Geleceğin dini bilim mi?

İnsanların miadı çoktan doldu mu?

100 bin yıl önce yeryüzünde en az altı farklı insan türü vardı. Günümüzdeyse sadece Homo sapiens var. Diğerlerinin başına ne geldi ve bize ne olacak?

Çoğu çalışma insanlığın serüvenini ya tarihi ya da biyolojik bir yaklaşımla ele alır, ancak Harari 70 bin yıl önce gerçekleşen Bilişsel Devrim’le başlattığı bu kitabında gelenekleri yerle bir ediyor. İnsanların küresel ekosistemde oynadıkları rolden imparatorlukların yükselişine ve modern dünyaya kadar pek çok konuyu irdeleyen Sapiens, tarihle bilimi bir araya getirerek kabul görmüş anlatıları yeniden ele alıyor.

Harari ayrıca geleceğe bakmaya da zorluyor okuru. Yakın zamanda insanlar, dört milyar yıldır yaşama hükmeden doğal seçilim yasalarını esnetmeye başladılar. Artık sadece dünyayı değil, kendimizi ve diğer canlıları tasarlama becerisi de kazandık. Peki bu bizi nereye götürüyor, bizi neye dönüştürebilir?

30’dan fazla dile çevrilmiş bu kışkırtıcı çalışma özellikle Jared Diamond, James Gleick, Matt Ridley ve Robert Wright’ın eserlerine aşina okurlar için muhteşem bir kaynak.

“Sapiens, tarihin ve modern dünyanın en büyük sorularını gayet yalın bir dille ele alıyor. Çok seveceksiniz!”

Jared Diamond, Tüfek, Mikrop ve Çelik’in yazarı

“Harari’nin eseri kabul görmüş doktrinlerin karşısında duran fikirler ve şaşırtıcı gerçeklerle bezeli.”

John Gray, Financial Times

Devamını Göster

₺590.00

Satın Al Tüm Ürünler

• Dış Sitelerde Paylaş

Cornelius: Kölelik kavramına karşı duyarlı hale gelmeye başladılar. Ve sayıları köleliğin tek panzehiri olan şeye yetecek kadar arttı. Bu panzehir, tabii ki birlik olmaktır. İlk önceleri küçük gruplar oluşturarak başladılar. Suç ve militan saldırı sanatını öğrendiler. Direnmeyi öğrendiler. Önceleri direnişlerini sadece homurdanarak aktarıyorlardı. Fakat sonra, benim türümün saygıyla andığı, kutsal kitaplarda ayrıntılarıyla anlatılan o tarihi günde Aldo geldi. O, homurdanmadı. Konuştu. Ona bir zamanlar insanlar tarafından sayısız defa söylenen bir kelimeyi söyledi. O şöyle söyledi: Hayır! 

Şimdiden iyi seyirler.

Seriye Genel Bir Bakış

Planet of the Apes (Maymunlar Cehennemi)

Aralarında George Taylor'ın da bulunduğu bir grup astronotu barındıran uzay gemisi, uzak ve bilinmeyen bir gezegene iniş yapar. Konuşmayı bilmeyen ilkel mağara insanları ve adeta insanla yer değiştirmiş, konuşan, avlanan, karmaşık bir medeniyet geliştirmiş maymunlar vardır burada. Grup dağılır ve Taylor, ilkel insanlardan oluşan bir grupla birlikte insan avcısı maymunlar tarafından esir edilir.

Üzerlerinde deney yapılmak üzere maymun kentine getirilen tutsaklar arasında konuşma yetisine sahip ve diğer kurbanlardan farklı davranan Taylor hemen dikkatleri üzerine çeker. Maymunların lideri Dr. Zaius tutucu bir bilim adamıdır ve yerleşik inançlara ters düşüp evrim kuramını altüst edeceğini, toplumun birliğini bozacağını düşündüğü bu keşfin hasıraltı edilmesini ister. Kısaca Taylor'ın yaşamı tehlikededir. Devreye öğrenmeye aç bünyesiyle sempatik bilim adamları Cornelius ve Dr. Zira girerek Taylor'ı korumak isterler. Çıkan bir karmaşada Taylor, birlikte esir tutulduğu ilkel güzel Nova'yı da yanına alarak kaçmayı başarır. Kaçışı ve arayışı onu çok şaşırtıcı cevaplar ve acı bir gerçekle yüzyüze getirecektir.

Fransız yazar Pierre Boule'un ciddi bir alaycılık ve toplumsal eleştiri barındıran La Planete des Singes isimli romanından uyarlanan Maymunlar Cehennemi, iki Oscar ödüllü ve sürükleyici bir yapım. Sadece Charlton Heston gibi bir yıldızın performansıyla değil; çizdikleri maymun bilimadamı ve bilimkadını portreleriyle tarih kadar eski bir varoluş tartışmasını, ilerleme karşısında statükonun direnci temasını beyazperdeye nefis bir şekilde taşıyan oyuncularıyla da göz dolduruyor.

Beneath the Planet of the Apes (Maymunlar Cehennemi'nin Altında)

İlk serüvenin sonunda başka bir gezegende değil, mahvolmuş bir dünyanın geleceğinde olduğunu anlayan Taylor ve Nova, Yasak Bölge'deki seyahatlerini sürdürmektedirler. Bu arada Brent isimli bir astronot, Taylor'ı bulmak için gönderilen kurtarma misyonu sırasında zaman bariyerini aşarak aynı Taylor gibi zorunlu iniş yapar.

Brent, at sırtında tek başına dolaşan Nova'ya rastladığında, konuşmayı bilmeyen genç kadından bir şekilde Taylor'ın yasak bölgede kaybolduğunu öğrenir. Gerçekte Taylor, yeraltındaki tünellerde yaşayan bir grup insan tarafından esir tutulmaktadır. Kendilerince tuhaf bir din geliştirmiş ve telepatik özellikleri de olan bu insanlar Maymunların Yasak Bölge'yi istila etmek üzere olduğuna inanmaktadırlar. Ellerinde herşeyi sona erdirecek çok güçlü bir silah vardır ama bütün bunlar gezegenin bu sefer tamamen yokolmasına sebep olabilecek gibi durmaktadır.

Escape from the Planet of the Apes (Maymunlar Cehennemi'nden Kaçış)

Serinin 3. filminde, okyanusta yüzerken bulunan bir uzay gemisi herkesi heyecana boğar. İlk filmden hatırlayacağımız Taylor'un uzay gemisine çok benzeyen bu araçtan çıkan üç astronot başlıklarını çıkardıklarında yetkilerin şaşkınlığı daha da artar. Karşılarında insan gibi davranan üç robot durmaktadır. İlk serüvende Taylor'a yardım ettiğini hatırlayacağımız Cornelius ve Dr. Zira'ya ek olarak bir de Dr. Milo'dan oluşan mürettebat incelenmek üzere Los Angeles Hayvanat Bahçesi'nde müşade altına alınır.

Maymunlar yavaş yavaş tüm yeteneklerini sergilemeye ve yaşadıkları hikayeyi özetlemeye başlarlar. Gerçekten de gelecekten, 3955'ten 1973'e dönmeyi, yani Taylor ve arkadaşlarının yaptığı yolculuğun tersini gerçekleştirmeyi başarmışlardır. Yokolan bir dünyadan son gerike kalan canlılardır onlar. Dolayısıyla şimdi geleceği ve insan ırkını bekleyen tehlikeyi de bilmektedirler.

Kediler ve köpeklerin bir salgın sonucu nasıl yokolduğu; insanların ev hayvanı olarak maymunları beslemeye nasıl başladıkları; maymunların zamanla nasıl zeka kazandığı gibi ayrıntılari, incelemeleri yürüten ekibi dehşete düşürür. Ekibin başındaki Dr. Hasslien, her ne pahasına olursa olsun dünyayı bu gelecekten kurtarmak için gerçekleri deşmeye başlar. Bunlar ne yazık ki maymun dostlarımız için çok da rahat bir hayata işaret etmemektedir.

Conquest of the Planet of the Apes (Maymunlar Cehennemi'nin Fethi)

Serinin 4. filminde, bir önceki filmde öldürülen Cornelius ve Dr. Zira'nın oğlu Caesar, 20 yıl Sirk sahibi Armando tarafından saklandıktan sonra ev hayvanı olarak köleleştirilmek istenen maymunları o ve MacDonald'ın yardımlarıyla örgütleyerek gezegendeki totaliter rejime karşı isyan başlatır.

Battle for the Planet of the Apes (Maymunlar Cehennemi Savaşı)

Maymunlarla insanlar arasında barışı sağlamaya çalışan Caesar, goril General Aldo'nun bölücülüğüyle karşı karşıya kalır. Bu olay, iki maymun arasında ölümcül bir mücadeleye neden olur.