Manyetik Yakalama Işını: Artık Çalışmayan Uydular Gibi Uzay Çöpleri, Güçlü Manyetik Işınlar ile Temizlenecek!

Bir bilim insanı, kullanılmayan ve parçalanmış uyduları yörüngeden çıkartmak için yeni bir çözüm üzerine çalışıyor. Uyduları yörüngeden çıkartarak, onların diğer uzay araçlarına zarar vermesini engellemeyi hedefleyen bu çalışmanın adı: Manyetik yakalama ışını.

Aynı teknoloji, birden fazla uyduyu yörüngede bir düzende tutma amaçlı da kullanılabilir. Bu çalışma belki ileride bizim birden fazla teleskobu düzende tutmamızı, bu sayede de devasa teleskoplar yaratmamızı sağlayabilir.

Manyetik sürükleme fikri, Fransa'daki Toulouse Üniversitesinde çalışan Emilien Fabacher tarafından araştırılıyor. Çalışmaya Avrupa Uzay Ajansı (ESA) da destek vermekte. Çalışma, kullanılmayan gereksiz uyduları yörüngelerinden çıkartmak için kullanılacak olan bir "kovalayıcı uyduyu" da içeriyor. Fabacher, şöyle diyor:

Kovalayıcı uyduyu ve hedef uyduları riske atmamak için doğrudan bir temas olmadan, güvenli bir uzaklıktan hedef uydular ile etkileşime girmek çok daha tehlikesizdir. Yaptığım çalışma, manyetik kuvvetleri kullanarak hedef uyduyla etkileşime girmeyi ve onun yörüngesini kaydırmayı ya da onu yörüngeden püskürtmeyi amaçlıyor.

Şunu da unutmamak lazım ki bu uydular tonlarca ağırlıktalar ve  yörüngede kalmak için saatte binlerce kilometre hızla hareket ediyorlar. Bu hızlardaki ve ağırlıktaki uydular ile etkileşime girmek kolay bir iş değil. O hızlarda, herhangi bir yanlış hareket, felakete yol açabilir.

Görünmez bir manyetik çekici sayesinde, uyduların manyetik torklayıcısıyla (uydunun, Dünya'nın manyetik alanı sayesinde ayarlı kalmasını sağlayan ekipmanla) etkileşime girebiliriz. Bu etkileşimle de hedef objelerin konumunu değiştirebiliriz.

Yakalayıcı uydunun içerisinde olup bitenler ise şu şekilde: Kriyojenik sıcaklıklara kadar soğutulan süperiletken kablolar, uydunun kovaladığı hedef uyduları etkileyecek kadar yüksek bir manyetik kuvvet üretmeyi başarıyorlar.

Şimdilik bu çalışmanın geleceği hakkında yorum yapmak için çok erken. Fabacher henüz bir çalışma yayınlamış durumda değil. Ancak ESA'ya göre, benzeri manyetik kuvvetler, aralarında 10-15 metre uzaklık bulunan uyduları bir düzen içinde tutmada kullanılabilir.

Bu çalışmalar birkaç yıldır ESA'nın da odağında. ESA'ya göre, eğer bilim insanları uyduları yeteri kadar yakın tutmayı başarırsa, biz onları devasa teleskoplara çevirebiliriz ve bu sayede uzayın derinliklerini daha iyi bir şekilde araştırabiliriz.

Şimdilik, Fabacher bunun nasıl çalışabileceği ile ilgili hesaplamalar yapmakta. Ayrıca Dünyanın manyetik alanının bu konuda nasıl bir rol oynayacağını da düşünmekte.

Eğer ki bu çalışmalar başarılı olursa, belki kovalayıcı uydular bizim uzay çöpü sorunumuzu çözmemize yardımcı olabilir. Her biri 10 santimetreden daha büyük olan yaklaşık 21,000 parça, Dünya'nın yörüngesinde dolanmakta. Bunların yalnızca küçük bir parçası bizim hala kullandığımız uyduları oluşturmakta.

Kocaman ağlar ve robotik kollar kulllanılmayan uyduları Dünya'nın yörüngesinden uzaklaştırmak için tartışılan yollardandı. Ancak henüz hiçbirisi kazanan çözümü üretemedi. Ancak Fabacher, bu çalışmalarına ESA uzmanları ile yaptığı konuşmalardan sonra başladı.

İlk sürpriz, bu çalışmanın gerçekten mümkün olmasıydı. Tabii ki asla emin olamayız ancak, bunun gerçekleşmesi, fiziğin düzgün çalışması ile mümkün olacak.

Umuyoruz ki planları ve çalışmaları düzgünce ilerler ve çalışır. Biz de bu sayede uzaydaki tüm o potansiyel risk taşıyan uzay çöplerinden kurtuluruz.