Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Manyetik İnsanlar Gerçekten Var Mı?

Manyetik İnsanlar Gerçekten Var Mı?
5 dakika
36,819
Evrim Ağacı Akademi: Elektromanyetizma Yazı Dizisi

Bu yazı, Elektromanyetizma yazı dizisinin 20. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Elektromanyetik Spektrum (Tayf) Nedir?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Podcast
8:17
Ekin Baran Sunar
Seslendiren
23
  • İndir
  • Dış Sitelerde Paylaş
Tüm Reklamları Kapat

Uzunca bir süredir, sahte bilimin ve okültün durgun sularında "manyetik" insanlar hakkında iddialar olmuştur. Dışarıdan bakıldığında bu durum saçma bir iddia olarak görünmektedir. İnsanların bedenlerinden yayılan kuvvetli bir manyetik alan üretebileceklerine dair sağlam bir nedenimiz bulunmamaktadır. Buna karşın, bu gücün sergilendiği zaman bir an için bile olsa ikna olmak mümkündür.

Bilim bu iddialara nasıl yaklaşmaktadır? Bu duruma uygun şüpheci bir yaklaşım nasıl olmalıdır? Manyetik olduğunu ileri süren insanlar, kelimenin tam anlamıyla 'çekici' olduklarını söylemektedirler, peki bu bir hile midir? Bu iddialara aşina olmak için hiç de eleştirel bir yaklaşım içermeyen aşağıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

Aslında, “manyetik” olarak tanımlanan insanlarla ilgili tek tuhaf kabul edilebilecek durum, derilerinin biraz daha elastik ve yapışkan olmasıdır.

Bilim Ne Diyor?

Manyetik insanlarla ilgili dikkat edeceğiniz ilk şey, manyetizm iddialarını desteklemek için kendilerine bir şeyler yapıştırmalarıdır. Yukarıdaki videoda bile, manyetik olduğunu iddia eden birçok insan, metal nesnelerin yanı sıra kendilerine cam, ahşap ya da plastik nesneleri de yapıştırmaktadır. Eğer gerçekten kuvvetli bir manyetik alan yaratıyor olsalardı, bu insanlara cam, ahşap ya da plastik gibi (ferromanyetik olmayan) nesneler yapışmazdı. 

Tüm Reklamları Kapat

İkinci olarak bilim, yüzyıllardır manyetik alanları sınayarak tespit edebilmektedir. Bu insanların iddialarını test etmek aslında son derece kolaydır, bu insanlardan birisine bir pusulayla yaklaşmanız ve pusulanın deli gibi her yöne dönmesi yoğun derecede manyetik bir alana işaret ediyor olurdu. Buna karşın, manyetik alanlar incelendiğinde, üretilen bir manyetik alanla ilgili hiç bir kanıt bulunamamıştır.

Sadece bu iki nokta bile bu iddialarda hiç bir manyetizm içerilmediğini göstermektedir. O zaman bu insanların gösterdiği inanılmaz 'yapışkanlık' durumunun nedeni nedir? Yanıt sürtünmedir.

Biraz Daha Yapışkan Bir İnsan

'Manyetik' insanların tekniklerini sergilerken her zaman üstündekileri çıkarıp nesneleri çıplak tenlerine yapıştırması size tuhaf bir durum olarak görünmelidir. Eğer gerçekten de 2.5 kg. kadar ağırlığı olan bir ütüyü kaldırabilecek kadar kuvvetli bir manyetik alan üretebiliyor olsalardı, bu alanın kuvveti rahatlıkla ince bir giysi katmanı tarafından da çalışabilirdi. Yeterince kuvvetli mıknatıslar, elinizin karşı yüzlerine yerleştirildiğinde bile birbirlerini çekerler. Yani güçlü bir manyetik alan çıplaklık gerektirmez, o zaman neden bu gösterilerde hep kullanılır?

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Bu 'manyetik' yetenek basitçe sürtünmeye dayanmaktadır. Öncelikle, vücuda yerleştirdikleri nesnelerin düz yüzeyleri vardır (metal ya da cam gibi), bu da yeter derecede bir yüzey alanı sağlamaktadır. İkinci olarak, bu 'yeteneklerini' sergileyen insanlar her zaman (bilinçli ya da bilinçsiz bir şekilde) kendilerini hafif geriye atarlar. Bu durum da, deriden kaynaklanan sürtünmenin daha az yerçekimi gücüne karşı koyabilmesine neden olur. Eğer bu insanlar gerçekten kendilerine bir ütü yapıştırabilecek kadar manyetik bir alan üretebilselerdi, öne eğilebilirler, hatta üzerlerindeki nesne düşmeden tamamen yüzükoyun biçimde yatay bir pozisyon alabilirlerdi. Buna karşın, onları her zaman kendilerini hafifçe geriye atmış ve sürtünme kuvvetinden faydalanıyor halde görürüz.

Ama tabii ki tüm bu gösteri sadece sürtünmeye dayanıyor olsaydı, bunu siz bile yapabilirdiniz. İşte bu 'manyetik' insanların özel nitelikleri burada devreye girer. 'Manyetik' insanların sıradışı yapışkanlıkta yapışkan (veya nemli) ve elastik bir tenleri vardır. Bu yapışkanlık, sebum adı verilen doğal bir salgıdan kaynaklanmaktadır. Şüphecinin Sözlüğüne (Skeptic's Dictionary) göre:

Tüm memelilerin sebum adı verilen yağlı / yapışkan bir içeri salgılayan salgı bezleri vardır. Bazı insanlarda bu salgı daha çok işler, bu da onların, kendilerini yıkamadıkları sürece, üzerlerine bir şeyler yapıştırabilmelerine izin verir.

Aslında mesele sadece ter bile olabilirdi. 'Manyetik' insanların tenlerinin elastikliği nesneleri kendilerine bağlı tutabilir. Deri üzerine bir nesne yerleştirildiğinde, daha elastik olan deri, nesnenin etrafında konuşlanır ve onu orada tutmaya yardımcı olur. Bu yüzden 'manyetik' insanlar, bu enteresan özelliklerinden faydalanmak için, nesneleri her zaman çıplak tenlerine uygularlar.

Sıcak bir günde deri bir koltuktan kalkmaya çalıştığında hepimiz benzer bu iki faktör yüzünden benzer bir tecrübeyle karşılaşmışızdır. Tenimizin deriye yapışıp şaşırtıcı derecede güç uygulaması, yapışkanlık ve elastiklikten kaynaklanır. Ama biz durup dururken kendimizi ‘Magneto’ (X-Men’den bir karakter) ilan etmeyiz. Kendimin burnumun ucuna bir kaşık yapıştırmaya çalıştığını hatırlarım, kaşığın üzerinde doğru hohlayınca (sıcak su buharı uygulayarak) daha başarılı olduğumu biliyorum. Bu da “yapışkanlık” faktörünün başka bir pratiğidir, yine sürtünme gücünün bir ürünü olarak kullanılmıştır.

Bu iki temel faktöre bir de enteresan bir gözlem sonucunu, yani 'manyetik' insanların sıfıra yakın beden tüyü oranını eklerseniz, gözlemlediğimiz fenomeni ve dünyada bildiğimiz diğer şeyleri de daha iyi açıklayan bir gerçeğe ulaşırsınız. İyi bir bilim, böyle işler.

Tüm Reklamları Kapat

Peki 'manyetik' insanlar aslında manyetik olmadıklarını biliyorlar mı ya da gerçekten de bir nevi üstün güçleri olduğuna inanıyorlar mı? Bence sonuçlar, onların buna kendilerinin de inandıkları yönünde. Herkes özel olmak ister ve herkes, kesinlikle, süper güçler ister. Manyetizm onların kendi gözlemlerini en iyi ve basit şekilde açıklayabilecek şeydir, ancak manyetik olmayan nesnelerin de vücutlarına gayet güzel bir şekilde yapıştığını göz ardı etmektedirler. Aslında bunlar gerçekten de özel insanlardır, ancak sadece derilerinin sıra dışı özelliğiyle; büyüyle, doğaüstü şeylerle ya da manyetizmayla değil.

Kirli Çamaşırları Açığa Çıkarmak

Yukarıda söylediğim gibi, eğer bir insan cidden ütüyü bile vücuduna yapıştırabilecek kadar yoğun bir manyetik alan üretebiliyor olsaydı, bir tişört giyip giymemeleri fark etmezdi; yine de üzerlerine yapışırdı. Bir de tenlerinin yapışkanlığının burada temel faktör olduğunu gördük, o zaman bu faktörü izole edersek ne olur?

JREF'in kurucusu olan “Muhteşem” (Amazing) lakaplı James Randi, bunu bir Kore televizyon programında yapmıştır. Randi göstermiştir ki, birazcık bebe pudrası kullanıp derinin yapışkanlığı faktörünü elediğinde, iddia edilen güç anında yok olmuştu. Bilimde buna değişkenin kontrolü denir, ve bu süreç içinde manyetik hiç bir şeyin olmadığını gösterir. Aşağıdan bu sözde "manyetik insanların" foyasını nasıl açığa çıkardığını izleyebilirsiniz.

Bu videoda, adamın sürtünmenin avantajını kullanmak için geriye doğru eğildiğine ve manyetik olduğunu iddia etmesine karşın manyetik olmayan bir nesne kullandığına da dikkat edin. Durum bundan daha açık olamazdı: 

Manyetik insanlar diye bir şey yoktur.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Elektromanyetizma Yazı Dizisi

Bu yazı, Elektromanyetizma yazı dizisinin 20. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Elektromanyetik Spektrum (Tayf) Nedir?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
27
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 18
  • Bilim Budur! 8
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 3
  • İnanılmaz 2
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Muhteşem! 0
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 03:58:27 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1762

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
K. Hill, et al. Manyetik İnsanlar Gerçekten Var Mı?. (8 Aralık 2013). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/1762
Hill, K., Birinci, F., Acar, A. B. (2013, December 08). Manyetik İnsanlar Gerçekten Var Mı?. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/1762
K. Hill, et al. “Manyetik İnsanlar Gerçekten Var Mı?.” Edited by Arsel Berkat Acar. Translated by Fatih Birinci, Evrim Ağacı, 08 Dec. 2013, https://evrimagaci.org/s/1762.
Hill, Kyle. Birinci, Fatih. Acar, Arsel Berkat. “Manyetik İnsanlar Gerçekten Var Mı?.” Edited by Arsel Berkat Acar. Translated by Fatih Birinci. Evrim Ağacı, December 08, 2013. https://evrimagaci.org/s/1762.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close