Kutup Işıkları Dünya’nınkinden 1 Milyon Kat Daha Parlak Olan ''Cüce'': LSR J1835+3259

- Türev
- Yıldız Astronomisi
Aurora (kutup ışıkları), gezegenin güney veya kuzey kısmında, gökyüzünde görülen parlak ışık huzmeleridir. Bu ışık huzmeleri, Güneş’ten salınan yüklü parçacıkların atmosferin manyetosfer (mıknatısküre) adı verilen tabakasına takılması ile oluşur. İyonize olmuş atomlar ile yüklü elektronlar birleşerek, gezegene muazzam bir ışık hediyesi verir.
Fakat bu ışık huzmeleri sadece bizim Güneş Sistemi’mizdeki gök cisimlerinde oluşuyor olamaz. Astronomlar, 18,5 ışık yılı uzakta, LSR J1835+3259 adında bir gök cisminde bu ışık huzmelerini tespit etti. Bu gezegen Jüpiter’in birkaç katı büyüklüğünde! Astronomların deyimiyle gezegen olmak için çok büyük; yıldız olmak içinse çok küçük... Bazen ‘’başarısız yıldız’’ olarak anılsa da şu an, M8,5 sınıfı bir kahverengi cüce olarak anılıyor. Başarısız yıldız denmesinin sebebi gezegen için fazlaca büyük olmaları; ancak merkezinde atomları birleştirip nükleer füzyon başlatacak kadar büyük olmamasından kaynaklanlanıyor. Bu yüzden bu bahtsız lakapla kozmik hayatına devam etmek zorunda.
2001’de araştırmacılar beklenmedik bir şekilde kahverengi cücelerin radyo dalgası yaydığı tespit etti. Çünkü Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü’nde astronom ve bu çalışmada baş yazar olan Gregg Hallinan şöyle söylüyor:
Genelde radyo dalgalarını, kahverengi cüce gibi soğuk objelerde değil gerçekten aktif olan yıldızlarda gözlemliyoruz.
2008’de Hallinan ve iş arkadaşları, LSR J1835+3259’un belli aralıklarla radyo dalgası yaydığını tespit etmişti. Çünkü Hallinan ve iş arkadaşlarının düşüncelerine göre gezegenlerden belli aralıklarla yayılan radyo dalgaları, aurora’lardan kaynaklanıyor. Dolayısıyla kahverengi cücelerde de aurora olmalıydı.
Normalde aurora renkleri, atmosferin bileşenlerinden kaynaklanır. Dünya’da oksijen ve nitrojen yüzünden mavi ve yeşildir. Hidrojen zengini Jupiter ve Satürn’de ise çoğunlukla kırmızı olması ile birlikte ultraviyole ve kızılötesi dalga boyuna da sahiptir.
Jüpiter’in güçlü manyetik alanı ve yoğunluğu yüzünden şimdiye kadar tespit edilen en parlak aurora madalyasının sahibi Jupiter idi. Fakat 10,000 hatta 100,000 kat farkla en parlak aurora ünvanı artık LSR J1835+3259’un. Çünkü Hallinan’a göre bu kahverengi cücenin manyetik alanı Jüpiter’inkinden yaklaşık 200 kat daha güçlü.
Geriye kalan tek gizem, bu ışık huzmelerinin nasıl oluştuğu. Çünkü Dünya’da, Güneş’ten salınan parçacıkların atmosfer ile etkileşimi sayesinde oluşuyor; ancak bu kahverengi cücenin bir yıldız arkadaşı yok.
Bir olasılığa göre, gezegenin yakınında bulunan dünya-büyüklüğüne bir uydu ile kahverengi cücenin atmosferinde akım oluşturmasıdır. Çünkü Jüpiter’in aurora’ları yörüngesinde dolanan aktif bir volkanik gök cismi olan Io’nun akımları sayesinde mümkün olabiliyor.
Son olarak bir diğer olasılık ise, gezegenin yakınında bulunan yıldızlararası toz ve gaz bulutları ya da kahverengi cücenin kendi ürettiği plazma sebebi ile yüklü parçacıkların atmosferle etkileşime girmesinden kaynaklı olabilir.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git- 4
- 3
- 2
- 2
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
- 1
- Türev İçerik Kaynağı: Space | Arşiv Bağlantısı
- Wikipedia. Lsr J1835+3259. (14 Ekim 2017). Alındığı Tarih: 15 Mart 2019. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/02/2025 16:40:57 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3809
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.