Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Küresel Problemlerin Üstesinden Gelmek İstiyorsak, Evrimi Anlamak ve Kullanmak Zorundayız!

4 dakika
2,112
Küresel Problemlerin Üstesinden Gelmek İstiyorsak, Evrimi Anlamak ve Kullanmak Zorundayız!
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 10 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Antropojen Çağ, şu an içinde bulunduğumuz jeolojik çağın bilimsel adı, çevremize insan etkisi ile ön plana çıkıyor. Isınan iklim. Patojen ve haşerelerin dirençlerinin yükselmesi. Artan nüfus.

Bu tür modern küresel sıkıntılarla başa çıkmak için, kimilerinin antik diyebileceği bir prensibin uygulamalarına ihtiyacımız var: Evrim. Bu, Science dergisinde yayınlanan bir makalede, çeşitli alanlarda araştırmacıların olduğu bir grubun önerisi. California-Davis Üniversitesi’nde bir evrimsel ekolog ve aynı zamanda makalenin yazarlarından olan Scott Carroll şöyle söylüyor:

Evrim artık sadece geçmişle ilgili değil, aynı zamanda bugün ve gelecekle de ilgili. Toplumsal sorunlara –gıda güvenliği, ortaya çıkan hastalıklar, biyoçeşitlilik kaybı- sürdürülebilir bir şekilde seslenebilmek için evrimsel düşünmeye ihtiyacımız var.

Makale, evrimsel biyolojinin günümüzdeki kullanım alanlarını inceliyor ve bu alanın, Birleşmiş Milletler tarafından geliştirilmekte olan uluslararası sürdürülebilir kalkınma hedeflerine (international sustainable development goals – SDG) nasıl katkıda bulunabileceği konusunda öneriler sunuyor. 

Tüm Reklamları Kapat

Kopenhag Üniversitesi’nin Makroekoloji, Evrim ve İklim Merkezi’nde çalışan Science dergisi yazarı Peter Søgaard Jørgensen, evrimsel biyolojinin SDG’ler tarafından aydınlatılan birçok sorunu çözme konusunda muazzam potansiyeli olduğunu söylüyor. Saha hesapları, haşerelerin seri bir şekilde bizim müdahalelerimize nasıl adapte olabildikleri ve savunmasız türlerin küresel değişime nasıl adapte olabildikleri hakkında. Hatta yazarlar, makalenin yayınlanma tarihini (12 Eylül 2014), 24 Eylül’de yapılan BM Genel Kurulu ile rastlaşması için özellikle seçmişler.

Önerilerinin arasında hastalıkların tedavilerinde gen terapileri kullanmak, kuraklık ve sele dayanıklı mahsuller seçmek ve yüksek genetik çeşitliliğe sahip yerleri korumak için doğal kaynaklara sahip çıkma stratejilerini değiştirmek var. Science yazarlarının birçoğuna kaynak bulan, NSF’in Çevre Biyolojisi Bölümü’nden George Gilchrist, şöyle söylüyor:

Toplumsal sorunlar için insanlar tarafından tasarlanan çözümlerin bir çoğu göreceli olarak kısa süre kullanılabildi; çünkü evrim onların etrafından bir yol bulur. Caroll ve meslektaşlarının önerdiği şey, bu durumu kendi lehimize çevirerek, evrimsel süreci daha dinamik ve güçlü çözümler üretmek için kullanmak.

Uygulamalı evrimsel biyoloji, yakın geçmişte akademik bir disiplin olmaktan pratik olmaya büyük bir adım attı. Başka bir Science yazarı, California-Los Angeles Üniversitesi (UCLA) Ekoloji ve Evrimsel Biyoloji Bölümü’nden Thomas Smith, şunu söyledi:

Dünyayı değiştiriyor olduğumuz gerçeği, evrimsel sürecin de etkileneceği anlamına geliyor.

Smith’e göre ise asıl soru, bu değişimle çatışmak istiyor muyuz, istemiyor muyuz? Caroll’a göre, makale, aynı zamanda, uygulamalı evrimsel biyolojiye disiplinler arası bir alan kazandırmak ve bu alanı sürdürülebilir kalkınma çözümlerine bir yol haline getirmek için bir platform görevi de görüyor. Smith:

Tüm Reklamları Kapat

Evrimsel biyoloji, tıptan koruma biyolojisine, tarıma kadar doğa bilimlerinin birçok parçasına dokunuyor. Ve maalesef, bu alanları birleştirme amaçlı herhangi bir çaba gösterilmedi.

Evrimsel yöntemlerin birçok disiplinde (Patojen direncinin yavaşlatılması için HIV’in ilaç kokteylleri ile tedavisi gibi) kullanılmasına rağmen, hala bir bağlantısızlık var. Ayrıca, evrimsel biyolojinin etkileri, toplumsal bilinçte hala tam oturmamış, ateşli bir tartışma. Smith, bu sorunların pek azının evrimsel bağlamda tanımlandığını söyledi ve ekledi:

Toplumu evrimsel prensiplerin günlük hayatımızdaki önemi hakkında bilgilendirmek için bir fırsatı kaçırıyoruz.

Annual Review of Ecology, Evolution and Systematics (AREES)’de yayınlanan, Smith’in eşyazarlığını yaptığı bir makaleye göre, koruma konusunda evrimsel yaklaşımlar önemsenmiyor çünkü evrimin bizim planlama kabiliyetlerimizin çok ötesinde ve fazla yavaş olduğu yönünde bir inanış var. Yakın zamanda online olarak yayınlanan makale, aynı zamanda uygulamalı evrimin de üstesinden geliyor. Makale Caroll, Maine Üniversitesi’nden biyolog Michael Kinnison, California-Davis Üniversitesi’nden Sharon Strauss ve California-Los Angeles Üniversitesi’nden Trevon Fuller tarafından yazılmış. Bunlardan Kinnison ve Strauss aynı zamanda Science’da yazar.

AREES makalesine göre, bilim adamlarının şu an gözlemlediği çağdaş evrim, birkaç aydan birkaç yüzyıla kadar değişebilen bir zaman diliminde gerçekleşiyor ve koruma planlama sonuçlarını etkileyebilir. Evrimsel potansiyeli ve türlerin kısıtlamalarını düşünmek de, “evrimsel uyumsuzluk” ile mücadele etmek için şart. “Evrimsel uyumsuzluk”, bir türün yaşadığı çevre ile o çevrede yaşamak için evrimleşmiş olan o türün artık uyumsuz olması anlamına geliyor.

Modern insanların yerleşik hayat tarzlarından ve işlenmiş gıdaya dayalı beslenme şekillerinden bahseden Science yazarları, böyle bir ahenksizliğin oldukça pahalıya patlayacağını yazıyor. Bu tip hayat tarzları; artan obezite oranları, diyabet ve kardiyovasküler bozukluklarla bağlantılı. Sağlığımızı onarmak için daha fazla fiziksel egzersize ve daha az işlenmiş karbonhidrata ihtiyacımız var. Science makalesi, bu beslenme ve aktivite seviyesini “ortama daha iyi adapte olduğumuz geçmişe daha yakın” olarak tanımlıyor.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Jørgensen, uygulamalı evrim prensiplerini uygulamaya koymanın, sosyal teşvik üzerine dikkatlice düşünülmesini gerektirdiğini söylüyor. Örnek olarak, halka açık aşı programlarını ve ve ürünlerde haşere kontrolünü, bireysel fayda ve toplumsal fayda arasında gerilim yaratıyor. Bu sebeple uygulamalı evrim; biyologlar, doktorlar, ziraatçılar tarafından besleme bekliyor. Jørgensen:

Bunun içine girebilmek için politikaları belirleyen ve kararları veren insanlarla görüşmeler yapıyoruz.

Smith, evrimsel biyologların tüm cevaplara sahip olmadığını söylüyor, ancak birçok durumda risk almamızı gerektiren bir noktaya geldiğimizi de ekliyor:

Arkamıza yaslanıp fazlasıyla korumacı olamayız, yoksa oyunu kaybederiz.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
4
1
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 2
  • Bilim Budur! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Grrr... *@$# 1
  • Muhteşem! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Science Daily | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 08/12/2024 15:41:00 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2870

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Halk Sağlığı
Uçak
Kartal
Diş Gelişimi
Ağız Sağlığı
Retrovirüs
Diş Sorunları
Freud
Sağlık
Bilim İnsanı
Aşılar
Tıp
Sinek
Astrofizik
Zeka
Ekoloji
Kimyasal Bağ
Kimya
Allah
İnsanlık
Gerçek
Organ
Mitler
Şempanzeler
Cinsiyet
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
N. S. Foundation, et al. Küresel Problemlerin Üstesinden Gelmek İstiyorsak, Evrimi Anlamak ve Kullanmak Zorundayız!. (21 Ekim 2014). Alındığı Tarih: 8 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/2870
Foundation, N. S., Erden, Z. D., Bakırcı, Ç. M. (2014, October 21). Küresel Problemlerin Üstesinden Gelmek İstiyorsak, Evrimi Anlamak ve Kullanmak Zorundayız!. Evrim Ağacı. Retrieved December 08, 2024. from https://evrimagaci.org/s/2870
N. S. Foundation, et al. “Küresel Problemlerin Üstesinden Gelmek İstiyorsak, Evrimi Anlamak ve Kullanmak Zorundayız!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Zeki Doruk Erden, Evrim Ağacı, 21 Oct. 2014, https://evrimagaci.org/s/2870.
Foundation, National Science. Erden, Zeki Doruk. Bakırcı, Çağrı Mert. “Küresel Problemlerin Üstesinden Gelmek İstiyorsak, Evrimi Anlamak ve Kullanmak Zorundayız!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Zeki Doruk Erden. Evrim Ağacı, October 21, 2014. https://evrimagaci.org/s/2870.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close