Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Kuantum Yoğunlaşmalarla Kütleçekimsel Dalgaların Simülasyonu Oluşturuluyor!

2 dakika
2,254
Kuantum Yoğunlaşmalarla Kütleçekimsel Dalgaların Simülasyonu Oluşturuluyor! Bu görsel DALL-E 3 tarafından oluşturulmuştur.
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 3 ay öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Kütleçekimsel dalgalar, kaynağından ışık hızında çıkan ve kütle çekimsel hareketler sonucunda kütle çekim alanında meydana gelen geçici değişiklikler olarak tanımlanmaktadır. Einstein'dan önce ilk kez 1893'te Oliver Heaviside ve ardından 1905'te Henri Poincaré tarafından elektromanyetik dalgalara benzer yapılar oldukları öne sürülmüştür. Kütleçekimsel dalgalar, yerçekimi radyasyonu olarak bilinen ve elektromanyetik radyasyona benzeyen bir enerji taşımaktadırlar.

Kütleçekimsel dalgaların varlığına dair ilk öngörüler Hulse-Taylor ikili pulsar sisteminde gözlemlenen yörüngesel bozunma ile yapılmıştır. Bu bozunmanın enerji kaybını yerçekimi radyasyonu vasıtasıyla gerçekleştirdiğini göstermesi bakımından Genel Görelilik Teorisi ile uyumlu olduğu anlaşılmıştır. Söz konusu olgunun varlığının anlaşılmasından sonra tam olarak tespit edilmesi ise 2015 yılında gerçekleşmiştir. Bu tespiti gerçekleştiren alet kütleçekimsel dalgaları tespit etmek için lazer ışınlarını kullanan Lazer İnterferometre Kütleçekimsel Dalga Gözlemevi (İngilizce: "Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory") olmuştur.

Geçtiğimiz günlerdeyse Okinawa Bilim ve Teknoloji Enstitüsü (OIST), Tohoku Üniversitesi ve Tokyo Üniversitesi'nden araştırmacılar, soğuk atomların kuantum yoğunlaşmasını kullanarak laboratuvar ortamında kütleçekimsel dalgaların simülasyonunun yapılabileceğini fark ettiler. Araştırmacılar bu konuda elde ettikleri bulguları Physical Review B dergisinde yayımladılar. Çalışmanın kıdemli yazarı ve birim başkanı Profesör Nic Shannon konu hakkında şunları söylüyor:

Tüm Reklamları Kapat

Einstein'ın Genel Görelilik Teorisi, uzay ve zaman hakkında düşünme şeklimizi değiştirdi. Bu teori bize, uzayın bükülerek bir kara delik oluşturabileceğini ve evrenin bir ucundan diğerine ışık hızında geçen dalgalar yaratabileceğini öğretti. Bu kütleçekimsel dalgalar, evrenimiz hakkında önemli bilgiler içeriyor. Sorun şu ki, gözlemlenmeleri çok ama çok zor.

Bu zorlukların üstesinden gelmek için bilim insanları; Lazer İnterferometre Kütleçekimsel-Dalga Gözlemevi, Avrupa'daki Virgo interferometresi ve Japonya'daki Kamioka Kütleçekimsel Dalga Dedektörü (İng: "Kamioka Gravitational Wave Detector") gibi dev kütleçekimsel dalga teleskopları inşa ettiler. Ancak bu kilometrelerce uzunluktaki aletlerle bile, sadece kara deliklerin çarpışması gibi en şiddetli astronomik olaylardan gelen dalgaları tespit edebilir durumdayız. Kütleçekimsel dalgaların gözlemlenmesi ve incelenmesi sürecinde karşılaşılan bu zorluklar, alternatif araştırma yöntemlerinin geliştirilmesine yol açmaktadır. Bu alternatif yaklaşımlardan biri, Genel Görelilik Teorisinin farklı yönlerini taklit eden yeryüzü tabanlı fenomenleri incelemektir. Bu tür araştırmalar, Genel Görelilik Teorisinin öngördüğü etkileri ve kütleçekimsel dalga benzeri davranışları daha erişilebilir ve kontrol edilebilir deneysel ortamlar aracılığıyla anlamamıza yardımcı olma potansiyelini taşımaktadır.

Einstein; kütleçekimsel dalgaların yanı sıra belirli bir tür kuantum parçacığının, soğutulduğunda Bose-Einstein Yoğunlaşması (BEY) adı verilen bir durumda var olabileceğini de öngörmüştür. BEY durumunda, parçacıklar çok düşük sıcaklıklara soğutulduğunda birbirleriyle uyum içinde hareket eder ve tek bir büyük kuantum durumu oluşturmaktadır.

Okinawa Bilim ve Teknoloji Enstitüsü ekibi, bu kuantum yoğunlaşmayı "spin nematikler" adı verilen özel bir BEY türü üzerinden incelemektedir. Spin nematikler, sıvı kristallerin kuantum versiyonlarıdır ve enerji taşıyan dalgaları desteklemektedirler. Araştırma ekibi, bu prensibi kuantum seviyesine taşıyarak spin nematikleri üzerine çalışmaktadır. Sıvı kristal ekranlardaki (İng: "Liquid Crystal Display") moleküllerin aksine, spin nematikler enerji taşıyan dalgaları destekleyen kuantum parçacıkları içermektedir. Ekip, bu dalgaların özelliklerinin kütleçekimsel dalgaların matematiksel özelliklerine büyük ölçüde benzediğini keşfetmiştir. Böylelikle söz konusu gelişmenin ışığında laboratuvar ortamında kütleçekimsel dalgaları simüle etmenin mümkün olduğu anlaşılmıştır.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
19
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

Feragatname: Evrim Ağacı, doğrudan üniversiteler, akademik dergiler veya resmi bilim kurumları tarafından yayınlanan bu basın açıklamalarını temel editöryal düzenlemeden geçirmektedir; ancak açıklamaların isabetliliğinden sorumlu değildir. Basın açıklaması konusundaki sorularınızı aşağıdaki medya irtibat kişisine yöneltebilirsiniz.

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 6
  • Bilim Budur! 2
  • Muhteşem! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • S. X. Can Quantum Particles Mimic Gravitational Waves?. (1 Ağustos 2024). Alındığı Tarih: 2 Ağustos 2024. Alındığı Yer: Phys | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 14:38:24 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/18283

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Eşey
Genler
Evrim Ağacı Duyurusu
Yeşil
Asteroid
Beslenme Bilimi
Kalıtım
Sendrom
Kanser
Dağılım
Ağrı
Nöronlar
Deniz
Sars
Ara Tür
Renk
Embriyo
Tür
Periyodik Tablo
Hukuk
Ortak Ata
Carl Sagan
Evrimsel Tarih
Hayatta Kalma
Kanser Tedavisi
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
D. Kaykı, et al. Kuantum Yoğunlaşmalarla Kütleçekimsel Dalgaların Simülasyonu Oluşturuluyor!. (12 Ağustos 2024). Alındığı Tarih: 21 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/18283
Kaykı, D., Alparslan, E. (2024, August 12). Kuantum Yoğunlaşmalarla Kütleçekimsel Dalgaların Simülasyonu Oluşturuluyor!. Evrim Ağacı. Retrieved November 21, 2024. from https://evrimagaci.org/s/18283
D. Kaykı, et al. “Kuantum Yoğunlaşmalarla Kütleçekimsel Dalgaların Simülasyonu Oluşturuluyor!.” Edited by Eda Alparslan. Evrim Ağacı, 12 Aug. 2024, https://evrimagaci.org/s/18283.
Kaykı, Deha. Alparslan, Eda. “Kuantum Yoğunlaşmalarla Kütleçekimsel Dalgaların Simülasyonu Oluşturuluyor!.” Edited by Eda Alparslan. Evrim Ağacı, August 12, 2024. https://evrimagaci.org/s/18283.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close