Kehribar İçinde 99 Milyon Yıllık Yeni Kertenkele Türü Keşfedildi

Paleontologlar, kuzey Myanmar'da kazılan Orta Kretase dönemine ait bir kehribar parçasında daha önce bilinmeyen bir kertenkele türünün kalıntılarını buldu. Yeni keşfedilen bu tür, burun-anüs arası uzunluğu yaklaşık 3 cm olan küçük bir kertenkeleydi. Electroscincus zedi adı verilen bu tür, yaklaşık 99 milyon yıl önce, Orta Kretase döneminde yaşadı.

Mezozoik dönemden bilinen diğer tüm pullu sürüngenlerden (kertenkele ve yılanlar), vücut etrafında çapraz düzende dizilmiş, üst üste binen, bileşik osteodermler (osteoderms) bulunması bakımından farklılık gösteriyor ve bu özellik, onun skink ailesine (Scincidae) dahil edilmesini destekliyor. Sam Houston Eyalet Üniversitesi'nden Dr. Juan Daza ve meslektaşları şöyle açıklıyor:

Scincidae, günümüzde ılıman ve tropikal bölgelerde neredeyse kozmopolit bir dağılıma ulaşmış, çok çeşitlilik gösteren bir pullu sürüngen grubudur. 1.745'ten fazla tanımlanmış yaşayan türle temsil edilen bu tür, tüm yaşayan kertenkelerin yaklaşık %15'ini oluşturuyor.

Tüm Reklamları Kapat

Tipik skinkler silindirik vücutlara ve nispeten kısa uzuvlara sahiptir ve 50'den fazla skink soyunda, uzuvların küçülmesi veya kaybına yönelik evrimsel geçişler meydana gelmiştir.

Yaşayan scincoid'ler arasında, Scincidae üyeleri vücut uzunluğu açısından en geniş aralığı gösterir; sadece birkaç santimetre vücut uzunluğuna sahip bazı minyatürleşmiş formlardan, yarım metre veya daha fazla uzunluğa ulaşmış olabilecek soyu tükenmiş Tiliqua frangens'e kadar çeşitlilik gösterir.

Skinkler ayrıca, kuyruk öncesi omur sayısında da 26'dan 108'e kadar değişen büyük bir çeşitlilik gösterirler. Bu özellik, yuvarlak pulları ve özel kemik plakaları ile birlikte, toprak altında yaşayan ve uzvunu kaybetmiş türlerin tekrar tekrar evrimleşmesini kolaylaştırmış olabilir.

Çoğu skink, pul başına birkaç eklemli dermisin içindeki kemiksi plakalar olan osteodermit'ten oluşan birleşik osteodermlerin altında yer alan pürüzsüz, cycloid pullarla karakterize edilir.

Electroscincus zedi'yi koruyan bir parça Burma kehribarı (Burmite), Myanmar'ın kuzeyindeki Kachin eyaleti, Myitkyina bölgesinde, Myitkyina kasabasının yaklaşık 100 km batısındaki Orta Kretase çıkıntılarında bulundu.

Bulduğumuz örnek skink'in birbirinden ayrı iki parçasını içeriyor; pulları ve çoğunlukla appendiküler kemikleri barındırıyor, ancak açıkça tek bir bireye ait olduğu anlaşılıyor.

Şu anda Burmite'den farklı 100'den fazla bilinen pullu sürüngen örneği bulunduğunu belirten paleontologlar şunları ekliyor:

Bu geniş örnek koleksiyonu içinde, yalnızca bu yeni fosil, onu Scincidae ailesine dahil etmemizi sağlayan ve Kretase döneminden bilinen diğer tüm fosil pullu sürüngenlerden ayıran özel osteoderm yapısını koruyor. Örnek eksik olsa da hem postkraniyal iskelet elemanlarını hem de integümenter yapıları korur ve ideal olmasa da gelecekte bulunabilecek herhangi bir varsayımsal skink materyali ile karşılaştırma için bir temel sağlar.

Örnek, yalnızca skinlerde görülen bir özellik olarak, birleşik kemik plakalarının ve üst üste binen yuvarlak pulların bir arada bulunduğu yapıyı sergilemektedir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Araştırmacılar sözlerini şöyle sonlandırıyor:

Bu kemik plaka türünün, pulların birbirini daha fazla örtmesine ve deri zırhının esnekliğinin artmasına bir evrimsel uyum olarak geliştiğini düşünüyoruz.