Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Kea Papağanları İstatistik Kavramlarını Algılayıp, Buna Uygun Kararlar Verebiliyor!

3 dakika
3,181
Kea Papağanları İstatistik Kavramlarını Algılayıp, Buna Uygun Kararlar Verebiliyor! Wikipedia Commons
Bir Alpine papağan olan Kea
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 4 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Papağan deyince çoğumuzun aklına gelen ilk görüntü ses taklidinde başarılı, son derece sevimli hayvanları anımsatmaktadır. Pek çoğumuz bir papağanı, zeytin yeşili tüyler ve koyunların derisini delebilecek keskinlikte bir gagayla tanımlamaz; ancak bu yazının konusu tam da bu özellikleri taşıyan bir papağan türü hakkında: Kea (Nestor notabilis).

Son derece sıra dışı bir papağan olan kea
Son derece sıra dışı bir papağan olan kea
BBC

Kealar, Yeni Zelanda’da yaşayan Strigopoidea ya da Türkçesiyle Yeni Zelanda papağanları grubuna üye, bölge halkının domestik hayvanlarına karşı saldırılarıyla tanınan bir kuş türüdür. Ayrıca kealar, bilinen en zeki kuş türleri arasında sınıflandırılmaktadırlar.

3 Mart 2020’de Nature’da yayımlanan makale ise neden keaların en zeki kuşlardan biri olarak tanımlandığını kanıtlar nitelikte; çünkü bu makale, keaların istatistikleri ve oranları algılayıp, buna göre karar verdiklerini ortaya çıkardı. Ayrıca yapılan çalışma, büyük kuyruksuz maymunlar dışında ilk kez bir türün istatistiksel çıkarım yapabildiğini ortaya koydu.

Tüm Reklamları Kapat

Daha önce yapılan çalışmalar, büyük kuyruksuz maymunlar dışında kapuçinlerin de sayıları algılayıp buna göre seçim yaptığını ortaya koymuştu; ancak kapuçinlerde görülen durum, istatistikleri analiz etmek yerine, sadece saymaya dayalı bir karar verme mekanizmasıydı. Bu durumun farkında olan araştırmacılar, keaların saymaya dayalı bir karar verme mekanizması olmadığını da kanıtlamak için çalışmaya pek çok değişken eklediler. Deneylerden önce keaların, turuncu renkli çubukları ödülle bağdaştırmaları sağlandı.

Deneyde kullanılan çubuklardan birini gagasında tutan bir kea
Deneyde kullanılan çubuklardan birini gagasında tutan bir kea
The Times

Yapılan ilk deneyin ilk kısmı, altı adet keanın farklı oranlarda çubuk içeren cam kavanozlardan hangisini seçecekleri üzerineydi. İlk kavanoz yirmi turuncu ve yüz siyah çubuk içerirken, diğeri yüz turuncu ve yirmi siyah çubuk içermekteydi. Keaların kavanozları incelemesine izin verildi ve ardından araştırmacılardan biri iki farklı kavanozdan örnekler alıp ellerini kapatarak kuşlara sundu. Kuşların üçü turuncu çubuk içeren kavanozdan alınmış örnekleri seçmeyi başardı.

Deneyin ikinci kısmında ise keaların kapuçinlerde gözlendiği gibi sadece kavanozun içindeki çubukları sayarak mı yoksa göreli oranlarını değerlendirerek mi seçim yaptıklarını anlamaya yönelikti. Bu deneyde kavanozlardan ikisi de eşit miktarda ödüllü çubuk içerirken birinci kavanoz yüz ve ikinci kavanoz dört ödüle karşılık gelmeyen çubuk içermekteydi. Bu sefer kuşların dördü ödüllü çubuk oranının daha fazla olduğu kavanozdan alınan örnekleri seçmeyi başardı.

Deneyin üçüncü kısmında ise 57 ödüllü 63 ödülsüz çubuk olan ve 63 ödülsüz ancak 3 ödüllü çubuk olan kavanozlardan alınan örnekleri kuşların 6’sı da doğru seçti.

Tüm Reklamları Kapat

İkinci deney keaların seçimlerinde fiziksel engelleri de değerlendirip değerlendirmedikleri üzerineydi. Bu seferki kavanozlar eşit miktarda ödüllü ve ödülsüz çubuk içerirken bu çubuklar bir bariyerle ayrılmıştı. Altı keadan beşi erişilebilecek en yüksek ödüllü çubuk oranına sahip olan kavanozları seçti. Bu da gösteriyor ki kealar, fiziksel bariyerleri karar verme mekanizmalarına dahil etmeyi başardılar; yani kompleks bir biçimde düşünüp karar veriyorlardı.

Üçüncü deney ise keaların sosyal bilgilerini karar verme mekanizmasına dahil edip edemedikleri hakkındaydı. Keaların araştırmacıları izlemesine izin verildi ve araştırmacılardan biri elini kavanoza sokup hiçbir şey almazken, diğeri kavanozdan çubukları alıyordu. Araştırmacılar bazı deneylerde yer değiştirdi ve bazı deneylerde sabit kaldı ve kealardan üçü ödüllü çubuk oranı düşük dahi olsa eline çubuk alan araştırmacıyı seçti. Bu da keaların insan bebekleri ve şempanzeler gibi öğrendikleri sosyal bilgileri karar verirken kullandıklarını ortaya çıkarmış oldu.

Araştırmada kullanılan kavanozlar ve içerikleri
Araştırmada kullanılan kavanozlar ve içerikleri
Nature

Kısacası yapılan çalışma keaların basit de olsa belirli bir oranda istatistik analizi yapabildiğini ve bu analizleri karar verirken kullandıklarını kanıtlar nitelikte. Ayrıca çalışma bu davranışın kapuçinlerde olduğu gibi saymaya dayalı bir seçim mekanizması olmadığını da kesin bir şekilde açıklamış oluyor.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
39
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 7
  • Muhteşem! 4
  • Güldürdü 3
  • Umut Verici! 3
  • Merak Uyandırıcı! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • İnanılmaz 2
  • Bilim Budur! 1
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/12/2024 18:43:30 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8325

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Araştırmacılar
İspat Yükü
Irk
Diş Hastalıkları
Kedigiller
Neandertal
Uzun
Doktor
Göğüs Hastalığı
Yayılım
Google
Beslenme
Tehlike
Risk
Aslan
Obezite
Radyasyon
Büyük Patlama
Işık Hızı
Genel Halk
Kuantum Fiziği
Bilimkurgu
Evren
Fosil
İklim
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
B. Atalas, et al. Kea Papağanları İstatistik Kavramlarını Algılayıp, Buna Uygun Kararlar Verebiliyor!. (9 Mart 2020). Alındığı Tarih: 21 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/8325
Atalas, B., Bakırcı, Ç. M. (2020, March 09). Kea Papağanları İstatistik Kavramlarını Algılayıp, Buna Uygun Kararlar Verebiliyor!. Evrim Ağacı. Retrieved December 21, 2024. from https://evrimagaci.org/s/8325
B. Atalas, et al. “Kea Papağanları İstatistik Kavramlarını Algılayıp, Buna Uygun Kararlar Verebiliyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 09 Mar. 2020, https://evrimagaci.org/s/8325.
Atalas, Berkay. Bakırcı, Çağrı Mert. “Kea Papağanları İstatistik Kavramlarını Algılayıp, Buna Uygun Kararlar Verebiliyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, March 09, 2020. https://evrimagaci.org/s/8325.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close