Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Kanser Hücreleri, Savunma Sisteminden Kaçmak İçin Birbirlerinin İçine Saklanıyor!

Kanser Hücreleri, Savunma Sisteminden Kaçmak İçin Birbirlerinin İçine Saklanıyor! Unsplash
4 dakika
6,098
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 1 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Bağışıklık sistemi hücrelerimizin; sahip olduğu birçok işlevin yanında, kanserleşmiş hücrelerin kontrolü ve yok edilmesi (immün gözetim) gibi bir işlevi de vardır. Bunu, kanser hücrelerinin ürettiği antijen özellikli moleküllere yanıt vererek yapar. Ancak bağışıklık sistemi sağlam olan bireylerde de kanser gelişiminin olması, kanser hücrelerinin bu gibi mekanizmaları alt edebildiğinin bir göstergesidir.

eLife dergisinde yayımlanan bir çalışma kanser hücrelerinin bağışıklık sistemi hücrelerini alt etme yöntemlerinin sınırlarını zorluyor![1] Çalışmada elde edilen sonuçlara göre kanser hücreleri, birbirlerini adeta zırh gibi giyerek bağışıklık sisteminden kaçma mekanizmaları geliştiriyor.

Tüm Reklamları Kapat

Temel Kavramlar

İmmün Gözetim

Bağışıklık sistemimizin temel görevi, vücudumuzda bizden olmayanı bulup kontrol altına alma/yok etme olarak özetlenebilir. Bağışıklık sistemi, bu görevin her bir parçasını doğru bir şekilde yerine getirmek için çok sayıda özelleşmiş hücre içerir.

Bir kanser hücresinin yok edilmesinin temel düzeneği, tümör antijenlerine özgül Sitotoksik T Hücreleri tarafından öldürülmesidir. Bu antijenler; mutasyona uğramış öz proteinler, onkogenin veya tümör baskılayıcı genin ürünleri, normal hücrelerimizde bulunan fakat anormal miktarlara ulaşan öz proteinler ve onkogenik virüsler gibi birçok protein/gen ürünü olabilir.

Tüm Reklamları Kapat

Dokularda bulunan antijen sunucu hücreler bu antijenleri tespit eder ve Sitotoksik T Hücreleri'ne sunar. Ardından aktifleşmiş T hücreleri tümörü bulur ve yok eder. Bu süreçte Doğal Katil Hücreleri, CD4 Yardımcı T hücreleri, Makrofajlar gibi birçok bağışıklık sistemi hücresi ve bunların ürettikleri sitokinler de yardımcı olur.

Kanser Hücrelerinin Bağışıklık Sisteminden Kaçma Mekanizmaları

Kanser hücreleri fark eder, öğrenir, tepki verir, gelişir, seçilir, evrimleşir. Bu sebeple immün sistemden kaçmak için çeşitli yollara başvurur:

  1. İmmün sistemin tanıdığı antijenlerin yapımını azaltarak, antijenden yoksun bir varyanta dönüşür ve adeta "görünmez" olur.
  2. Tüm çekirdekli hücrelerde bulunan ve immün sistem tarafından tanınmayı sağlayan MHC-1 antijenlerini sergilemeyi bırakır ve yine immün sistem tarafından tanınamaz.
  3. PD-L1 gibi ligandları kullanarak T hücresi kanser hücresini öldürmek üzere bağlandığı anda T hücresini inhibe edebilir.

Elbette ki kaçış mekanizmaları bu kadarla sınırlı değildir. Fakat üzerinde en iyi çalışılmış mekanizmalar bu şekilde özetlenebilir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

İmmünoterapi

İmmünoterapinin ana stratejileri; hastalara anti-tümör etkinliği bulunan antikorlar ve T hücreleri sağlamak, hastaları tümöre karşı aktif olarak bağışıklamaktır. Hastanın kendi anti-tümör yanıtlarını uyarmayı hedefler. bunu yaparken temel olarak 3 mekanizma çalışılır:

  1. Tümöre özgü T hücrelerini laboratuvar ortamında çoğaltıp hastaya vermek.
  2. Dendritik hücre ismindeki antijen sunucu hücrelere tümör antijenini yükleyip hastaya vermek ve hastanın kendi T hücre yanıtını artırmaya çalışmak.
  3. T hücreyi inhibe eden (Örneğin PD-1L) molekülleri hedefleyen antikorları kullanarak T hücre yanıtını korumaya çalışmak.

***

Çalışmayı incelemeden önce bilmemiz gereken kavramlara kabaca değindik. Şimdi A. Gutwillig ve çalışma arkadaşlarının, kanser hücrelerinin nasıl birbirlerinin içine girerek bağışıklık sisteminden kaçtığını gözlemlediği sıra dışı çalışmaya göz atacağız.

İmmünoterapi Sonrası Nükseden Dirençli Tümörler

Normalde, çalışmada Dendritik Hücre aracılı T hücre yanıtını artırma ve antikor aracılı kontrol noktası inhibisyonu (immünoterapi başlığı 2. ve 3. maddeler) içeren bir immünoterapi denenmektedir. Bunun için Melanoma ve meme tümörüne sahip fareler üzerinde bu tedavi denenmiştir. Tedavi sonrası farelerin tümörleri belirgin biçimde gerileme görülmüştür. Fakat tedaviden 10 gün sonra kanser tekrar nüksetmiştir ve devam tedavisine direnç göstermiştir.

Araştırmacılar, nükseden kanserin oluşturduğu direnç mekanizmasının, kanserin antijen sunumunun azalması olduğunu öngörerek antijen dizilimine bakmışlardır; fakat immünoterapide hedeflenen antijenler ve MHC-1 antijenlerinin tedaviden önceki kanserle aynı olduğu görülmüştür.

Tüm Reklamları Kapat

Buradan, farelerdeki kanser hücrelerinin antijen sunumu azaltma veya T hücresini inhibe etme yoluyla direnç göstermediği, bu direncin mekanizmasının daha farklı bir durum olduğu anlaşılmıştır.

Kanser Hücreleri, Birbirleriyle İç İçe Geçiyor!

Nükseden tümörlerdeki direnç mekanizmasını anlamak için dokudan örnek alan araştırmacılar, bu örnekleri Transmisyon Elektron Mikroskobunda incelediklerinde, ilginç bir durumla karşılaşmışlardır: Kanser hücreleri 2 çekirdek, 2 sitoplazma fakat tek bir hücre membranı içerecek şekilde kümeler halini almışlardır.

Araştırmacılar bu görüntünün, dokudan örnek alımı esnasında veya hücrelerin bölünmesi esnasında oluşup oluşmadığını anlamak bir dizi ileri inceleme yapmışlardır. Fakat bu incelemeler sonucunda, kanser hücrelerinin birbirleri ile iç içe geçerek "hücre içinde hücre" yapıları oluşturdukları anlaşılmıştır.

Peki Neden? Nasıl?

Araştırmacılar bu durumun başka kanserlerde görülüp görülmediğini öğrenmek için yaptıkları incelemeler sonucu bu durumun farelerin meme karsinomları, pankreas tümörleri ve neredeyse tüm over ve kolon kanserlerinde görüldüğünü fark etmişlerdir.

Tüm Reklamları Kapat

Ardından bu hücre içinde hücre yapılarının insan kanserlerinde görülüp görülmediği araştırılmış ve çoğu insan meme kanseri, kolon kanseri ve melanomlarda benzer bir durum görülmüştür.

İleri incelemeler sonucu hücre içinde hücre yapılarının, IFN gama ile uyarılmış T Hücreleri ve bu hücrelerin granülleri ile karşılaşan kanser hücreleri tarafından oluşturulduğu görülmüştür. Bu yapıları oluşturan kanser hücreleri T hücrelerinin öldürmek için üretilmiş salgılarına direnç göstermektedir. Dışarıdaki kanser hücresi bu salgılar yüzünden yok edilirken bu hücrenin içindeki diğer kanser hücresi, adeta bir zırha sahip olduğu için bu granüllerden etkilenmemekte ve T hücresi ortamı terk ettiğinde diğer hücrenin içinden çıkmaktadır.

Çeşitli ileri incelemeler sonucu kanser hücresinin bu eylemine yol açan sinyal yolaklarının EGR1 ve STAT3 olduğu anlaşılmış ve bu yolakların bloke edilmesinin kanserin nüksetme ihtimalini azalttığı görülmüştür.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
67
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 18
  • İnanılmaz 15
  • Merak Uyandırıcı! 12
  • Bilim Budur! 8
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 5
  • Korkutucu! 4
  • Umut Verici! 3
  • Muhteşem! 1
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • A. Gutwillig, et al. (2022). Transient Cell-In-Cell Formation Underlies Tumor Relapse And Resistance To Immunotherapy. eLife Sciences Publications, Ltd. doi: 10.7554/eLife.80315. | Arşiv Bağlantısı
  • A. K. Abbas. (2012). Basic Immunology: Functions And Disorders Of The Immune System [With Student Consult Online Access]. ISBN: 9781455707072. Yayınevi: W.B. Saunders Company.
  • J. L. Jameson. (2018). Harrison's Principles Of Internal Medicine, Twentieth Edition (Vol.1 & Vol.2). ISBN: 9781259644030. Yayınevi: McGraw-Hill Education / Medical.
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 14:38:26 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/13349

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Alan
Astrobiyoloji
Alkol
Yaşanabilir Gezegen
Çekirdek
Tohum
Botanik
Nöron
Makina
Karanlık
Uydu
Aminoasit
Geometri
Sayı
Mantık Hatası
Beyin
Bilişsel
Hominid
Evren
Süt
Araştırma
Filogenetik
Homo Sapiens
İspat
Güneş
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
G. Gültekin, et al. Kanser Hücreleri, Savunma Sisteminden Kaçmak İçin Birbirlerinin İçine Saklanıyor!. (20 Şubat 2023). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/13349
Gültekin, G., Bakırcı, Ç. M. (2023, February 20). Kanser Hücreleri, Savunma Sisteminden Kaçmak İçin Birbirlerinin İçine Saklanıyor!. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/13349
G. Gültekin, et al. “Kanser Hücreleri, Savunma Sisteminden Kaçmak İçin Birbirlerinin İçine Saklanıyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 20 Feb. 2023, https://evrimagaci.org/s/13349.
Gültekin, Görkem. Bakırcı, Çağrı Mert. “Kanser Hücreleri, Savunma Sisteminden Kaçmak İçin Birbirlerinin İçine Saklanıyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, February 20, 2023. https://evrimagaci.org/s/13349.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close