İnsanlar, genellikle köpekbalıkları veya aslanlar gibi "vahşi" buldukları hayvanlar tarafından öldürülmekten korkarlar. Halbuki bu hayvanlar, bir insanı en çok tehdit eden hayvan türleri listesinde en son sıralarda yer alırlar.
Aşağıdaki grafikten de görülebileceği gibi, türümüzü en çok öldüren 2 hayvan türü, sivrisinekler ve insanın ta kendisidir. İnsanın kendisinden sonraki en yakın rakibi olan yılanlar yılda 50.000 kişiyi öldürürken, Hollywood tarafından korkunç canavarlar olarak gösterilmeye çalışılan köpekbalıkları, sadece 10 ölüme sebep olarak bu listenin sonunda yer almaktadır. Gelin bu grafikteki hayvanların bir kısmına (ve listede yer almayan bazı diğer hayvanlara) bir bakış atalım.
Köpekbalıkları İddia Edildiği Kadar Tehlikeli mi?
Her yıl, Amerika Birleşik Devletleri'nde ortalama yalnızca 1 insan, Dünya'da ise 10 kişi köpek balığı saldırısı sebebiyle ölmektedir. 2006 ila 2010 yılları arasındaki 4 yıllık dilimde, köpek balıklarıyla insanların en çok içli dışlı oldukları bölge olan ABD'de yalnızca 3 ölüm vakası yaşanmıştır. Yapılan çalışmalar ise her yıl, dünya çapında 100 civarında köpek balığı saldırısı olduğunu, bunlardan ortalamada 10 civarının ölümle sonuçlandığını göstermektedir.
Köpekbalıklarından Ölümcül 11 Tür
11. Çıngıraklı Yılan
ABD sınırları dahilinde Çıngıraklı Yılan saldırılarından ötürü her sene 6 kişi hayatını yitirmektedir. ABD, Kanada ve Meksika civarlarında bulunan bu yılanların saldırıları sonucu her yıl Dünya çapında 30'a yakın kişi hayatını yitirmektedir.
10. Örümcekler
ABD'de her yıl ortalama 7 kişi örümcek ısırıklarından dolayı hayatını kaybetmektedir. Dünya çapında bu ölümlerin sayısı her yıl 20'ye kadar çıkabilmektedir.
9. Atlar
Her ne kadar insan dostu gibi görünseler de, atlar her yıl köpek balıklarından ortalama 20 kat daha fazla insanın ölümüne sebep olmaktadır. ABD sınırları içerisinde atların saldırısı veya çifteleri sonucunda her yıl ortalama 20 kişi hayatını yitirmektedir. Dünya çapında ise bu sayı yıllık olarak ortalama 60 kişiye kadar çıkabilmektedir.
8. İnekler
Belki şaşıracaksınız ama oldukları yerde durup sakin sakin otlayan inekler sebebiyle ölen insanların sayısı, yılanlar, örümcekler ve köpek balıkları saldırısı sebebiyle ölen insanların hepsinin toplamından bile fazladır. Sadece ABD'de yılda 22 kişi inek çiftesi sebebiyle ölmektedir. Dünya çapında bu sayının 50'ye kadar çıkabildiği bilinmektedir.
7. Denizanaları
Denizlerin sakin ve yavaş hareket eden bu canlıları, sadece Filipin Adaları'nda yılda 40 kişinin ölümüne sebep olabilmektedirler. Vücutlarında avlarını öldürmek veya felç etmek için bulundurdukları zehir, insanlarda anafilaktik şoka sebep olarak ölümü getirebilmektedir. Dünya çapında denizanalarından ötürü ölenlerin sayısının 150'ye kadar çıkabildiği bilinmektedir.
6. Karıncalar
Küçük olduklarına bakmayın. Karıncalar, ortak bir hedefi gözlerine kestirdikleri zaman çok tehlikeli bir hal alabilmektedirler. Birçok tatil yöresinde, uyuyan veya hareketsiz duran insanlara ani bir şekilde, tam olarak bilinmeyen sebeplerle saldıran karıncalar (örneğin çok saldırgan bir karınca türü olan ateşkarıncaları), her yıl ABD'de ortalama 50 kişinin ölümüne sebep olmaktadır. Bu sayının Dünya çapında 120 civarına ulaşabildiği bilinmektedir. Dolayısıyla karınca deyip geçmemekte fayda var...
5. Köpekler
Evlerimizin vazgeçilmez unsurlarından olan köpekler, sadece ABD'de köpek balıklarından ortalama 40 kat daha fazla ölüme sebep olmaktadırlar. ABD'de her yıl ortalama 35 kişi köpeklerin saldırısı sonucunda hayatını yitirmektedir. Her yıl, yine sadece ABD'de 4.7 milyon insan köpekler tarafından ısırılmaktadır.
4. Arılar
ABD'de her yıl ortalama 53 insan hayatını arı sokması tarafından yitirmektedir. Birçok insan arı iğnesine alerjik reaksiyon göstermektedir ancak bunun bilincinde değildir. Dolayısıyla bir doktora gidip bunu öğrenmenizde fayda var. Dünya çağında arı sokması sebebiyle her yıl ortalama 250 kişi ölmektedir.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
3. Geyikler
Ülkemizde pek rastlamak mümkün değil ancak geyiklerin bolca yaşadığı ABD'de, birçok ölüm geyiklerden kaynaklı araba kazaları sonucu gerçekleşmektedir. Her yıl, sadece ABD'de 130 insan geyiklerden ötürü hayatını yitirmektedir. Bu sayı Kanada gibi diğer ülkeler de hesaba katıldığında, yılda 500'e kadar ulaşabilmektedir.
2. Su Aygırları
Kulağınıza garip gelebilir ama su aygırları, insanların başlıca ölüm sebepleri arasında yer almaktadır. Afrika kıtası içerisinde her yıl ortalama 3.000 insan hayatını su aygırı saldırısı sebebiyle yitirmektedir.
1. Sivrisinekler
İnanılmaz olduğunu düşünebilirsiniz ama her yıl, Dünya çapında sivrisinekler sebebiyle ölen insanların sayısı, köpekbalıkları sebebiyle ölen insanların sayısından 6000 kat civarı fazladır. Sadece Afrika kıtası içerisinde, her yıl 655.000 insan sivrisineklerin taşıdığı sıtma paraziti sebebiyle ölmektedir. Ayrıca sivrisineklerin birçok diğer hastalığı da insanlara bulaştırdığı bilinmektedir. Ancak hastane raporlarında bu ısırıklar tespit edilemediği için tam sayı asla bilinememektedir. Yapılan istatistiki tahminler, her yıl 2 milyondan fazla insanın sadece sivrisineklerin taşıdıkları hastalıklarla (sıtma, batı nil virüsü, elefantiyasis, deng ateşi, sarı ateş, vb.) öldüğünü göstermektedir.
Mosquito Week dergisi konuyla ilgili şöyle söylemektedir:
Sivrisinekler nedeniyle ölen insanların sayısı akıl almaz düzeyde. Savaşlar nedeniyle insanların birbirini öldürme sayısının ara ara tavan yapması haricinde sivrisinekler, neredeyse her sene açık arayla şampiyondurlar.
Sivrisineklerle taşınan bu hastalıklar sadece öldürmez; aynı zamanda milyonlarca insanın yeteneklerini kısıtlar. Yani bu hastalıklardan ötürü henüz ölmemiş veya tedavi sürecinde olan insanların neredeyse hiçbiri çalışamaz, kendi kendilerine bakamaz. Sırf sivrisineklerin taşıdığı hastalıklar nedeniyle Dünya çapında milyarca dolarlık iş gücü kaybı olur.
Tüm bunlar arasında en ölümcül olanı sıtmadır. Sıtma, sivrisinek ısırığı sonucu doğrudan kanımıza giren parazitik bir enfeksiyondur. Parazitler kan dolaşımı boyunca ilerleyerek karaciğere ulaşırlar ve burada hızla çoğalırlar. Sonrasında yine kan dolaşımına katılarak kan hücrelerini öldürmeye başlarlar.
Enfeksiyon genellikle öldürmez. Yani özünde bakacak olursanız AIDS gibi hastalıklara kıyasla öldürücülüğü o kadar yüksek değildir. Fakat o kadar fazla sayıda insan sıtmaya yakalanır ki, bunların bir kısmının ölümü devasa bir sayıya denk gelmektedir. Her sene Dünya çapında 200.000.000 kişi sıtmaya yakalanmaktadır; bunların 600.000-700.000'i ölmektedir.
Sonuç
Kısacası, televizyonlarda gördüklerimiz, göze güzel gözükecek ürün ve bilgilerin toplamından ibarettir. Sivrisineklerin saldırısı sonucu ölen insanlarla ilgili film yapmak para getirmez; ancak köpekbalıkları ve saldırılarıyla ilgili onlarca farklı film bulmanız mümkündür. Dolayısıyla bilimsel bir yaklaşım için, genel kültüre değil, spesifik araştırmalara güvenmek gerekir.
Köpekbalıklarından korkmayın ve onları vahşi caniler olarak hayal etmeyin. Elbette bir köpekbalığı sizi öldürebilecek tüm güce sahiptir, bunda zorlanmaz bile. Ancak bu demek değil ki onlar öldürmeye programlanmış vahşi canlılardır. Her canlı hayat mücadelesini sürdürmektedir ve buna burnunuzu sokarsanız... Ölebilirsiniz. Yukarıda gördüğünüz gibi burnunuzu sokmadığınızda bile sizi öldürebilecek birçok canlı var.
Kısaca düşünün... Ondan sonra yargılayın.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git-
31
-
15
-
10
-
8
-
6
-
5
-
4
-
2
-
0
-
0
-
0
-
0
- Türev İçerik Kaynağı: Business Insider | Arşiv Bağlantısı
- Hardy Diagnostics. Who Is The Biggest Killer On The Planet?. (1 Mayıs 2016). Alındığı Tarih: 22 Ekim 2019. Alındığı Yer: Hardy Diagnostics | Arşiv Bağlantısı
- M. S. Fradin. (1998). Mosquitoes And Mosquito Repellents: A Clinician's Guide. Annals of Internal Medicine, sf: 931-940. | Arşiv Bağlantısı
- WHO. Malaria. (27 Mart 2019). Alındığı Tarih: 22 Ekim 2019. Alındığı Yer: WHO | Arşiv Bağlantısı
- J. Heimbuch. 10 Animals More Likely To Kill You Than Sharks. (21 Mart 2020). Alındığı Tarih: 2 Ocak 2022. Alındığı Yer: Treehugger | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 13:43:14 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2275
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
