İnsanlarda Gelişen Beyinlerin Beslenmesi İçin Küçük Kaslar Evrimleşti!

Doğamız gereği biz insanlar zayıf hayvan türleriyiz. Yapılan bir araştırmaya göre insanlar daha büyük beyinler evrimleştirirken, giderek artan hızda vücut kasları küçüldü. Bu araştırmada şempanzeler ve insanlar bir güç sınavına sokuldular ve metabolizmaları analiz edilerek sonuçlar değerlendirildi. Biyolog Roland Roberts şöyle söylüyor: "Araştırmanın özü şu: bu kadar harika bilişsel bir güce erişebilmek için ödediğimiz bedel zayıf kaslara sahip olmamız olabilir."

Bilim insanları uzun bir süredir modern insanlar ile şempanzeler gibi diğer kuyruksuz maymunlar arasındaki temel farkın aşırı büyük boyutlu, enerjiye aç bir beyne sahip olmamız olduğunu belirtiyorlar. Türümüzü diğer kuyruksuz maymunlar benzeri bir atadan uzaklaşacak şekilde evrimleştiren şey beynimizin gelişimidir. Bu olay yaklaşık 6 milyon yıl önce başlamıştır.

Ancak asıl soru, neden ve nasıl bu kadar fazla evrimleşmiş büyük beyinler kazandığımızdır. Bu beyinlerimiz, vücudumuzun enerjisinin %20'sini tüketir ve bu gerçek, uzun bir süredir bilim insanlarını hayrete düşürmektedir. Almanya'da bulunan Max Planck Evrimsel Biyoloji Enstitüsünden Katarzyna Bozek şöyle söylüyor: "İnsanlar ile insan olmayan primatlar arasında kas gücüyle ilgili temel bir farklılık beyinlerimizin evriminin açıklaması olabilir."

27 Mayıs 2014 tarihinde PLOS Biology dergisinde yayımlanan araştırma, beyinden böbreğe kadar çeşitli organların metabolik ihtiyaçlarının ne hızda evrimleştiğini inceledi. Örneğin daha önceden bazı araştırmacılar, insan sindirim kanalının hızlı evriminin insan beyninin evrimini tetiklediğini iddia etmişti. Ancak bunun yerine yeni araştırma, kaslarımız ile beyinlerimizin enerji ihtiyacı bakımından takas edildiğini gösteriyor.

Araştırmacılar son 6 milyon yıl içerisinde insanlarda daha zayıf kasların giderek artan bir hızla evrimleştiğini gördüler. Hatta sayısal bir veri vermek gerekirse, kaslarımız vücudumuzun geri kalanına göre 8 kat daha hızlı evrimleşerek zayıfladı ve küçüldü.

Erken atalarımız muhtemelen diğer kuyruksuz maymunların gücüne sahipti; en azından analiz edilen iskelet kasları açısından... Günümüzdeyse kas gücümüz çok daha zayıftır. Buna karşılık örneğin böbreklerimiz gibi vücut bölgelerimiz milyonlarca yıl boyunca kısmen daha az evrimleşmiştir. Aynı zaman diliminde beyinlerimizse vücudumuzun geri kalanına göre 4 kat daha hızlı evrimleşmiştir.

Halk Bilim Kütüphanesinde (PLOS) görev alan bilim insanı Roberts, bu araştırmayı nitelerken "kışkırtıcı ve baştan çıkarıcı bir öncül araştırma" kelimelerini kullanıyor ve şunları ekliyor: "İnsan kasları sadece son 6 milyon yılda, 130 milyon yıl kadar önce Erken Kretase dönemde ayrıldığımız kuzenlerimiz olan farelerin o zamandan beri kaslarının değişim miktarına göre çok daha fazla değişmiştir."

10.000 metabolik molekül üzerinde yapılan analize dayanan bu bulgularını doğrulamak için araştırmacılar insanları, şempanzeleri ve makakları bir güç mücadelesinde karşı karşıya getirdi. Tüm katılımcılardan bir kolu çekerek ucuna bağlı bir yükü kaldırmaları istendi. Roberts şöyle anlatıyor:

İnanılmaz bir şekilde, eğitilmemiş şempanzeler ve makaklar, üniversite seviyesinde basketbol oyuncusu olan veya dağ tırmanıcısı olan insanlardan daha üstün başarı sergilediler. Gerçekten de insanlar, diğer türlere kıyasla 2 kat daha güçsüzler.

Buna bir açıklama arayan araştırmacılar, makakları 2 ay boyunca "şişko patates" olarak tanımlanan yaşam biçimine zorladılar: az egzersiz, yüksek stres, yağlı yiyecekler... 2 ayın sonunda makakların gücünde dikkate değer bir azalma olmadı. Hatta araştırmacılar, insanlar ile diğer maymunlar arasındaki güç farkının sadece %3'ünün "hafif" yaşam biçimiyle ilgili olduğunu ortaya koydular.

Bu da, yumuşacık bir koltuğa olan zaafımızla birlikte zayıf kaslarımızın varlığının gerçekten de evrimsel bir kalıtım ile ilgili olduğunu doğrulamış oldu.