İklim Değişikliği 2024'te İnsanları 41 Gün Daha Fazla Tehlikeli Sıcaklıklarla Karşı Karşıya Bıraktı!

İklim değişikliğinin 2024 yılı boyunca dünyadaki yıkıcı hava olaylarının çoğunu daha da kötüleştirdiğini belirten bir grup bilim insanına göre, insan kaynaklı iklim değişikliği nedeniyle dünyanın dört bir yanındaki insanlar bu yıl ortalama 41 gün daha fazla tehlikeli sıcaklıklarla karşı karşıya kaldı.

World Weather Attribution ve Climate Central araştırmacıları tarafından yapılan analiz, 2024'ün birçok ölümcül hava olayının yaşandığı ve dünya genelinde şimdiye kadar ölçülen en sıcak yıl olduğunu ortaya koyuyor. World Weather Attribution'ın yöneticisi ve Imperial College'da iklim bilimci olan Friederike Otto, şöyle anlatıyor:

Bu bulgu yıkıcı ama tamamen beklenmedik değil. İklim değişikliği, incelediğimiz olayların çoğunda rol oynadı, genellikle etkisi de büyüktü. Sıcaklıkların artmasının, kuraklıkların yaşanmasının, tropik kasırgaların ve şiddetli yağışların daha sık ve daha şiddetli hale gelmesine neden olduğu için milyonlarca insanın yaşamını ve geçim kaynaklarını yok etti. Dünya fosil yakıtları kullanmaya devam ettikçe bu durum daha da kötüye gidecek.

Bu yıl milyonlarca insan boğucu sıcaklıklarla karşı karşıya kaldı. Kuzey Kaliforniya ve Ölüm Vadisi adeta kavrulurken Meksika ve Orta Amerika'da aşırı sıcaklıklar etkili oldu. Batı Afrika'da savunmasız durumdaki çocuklar aşırı sıcaklık nedeniyle hayati tehlike altında kaldı. Güney Avrupa'da sıcaklıkların yükselmesi Yunanistan’ın Akropolis'i kapatmasına neden oldu. Güney ve Güneydoğu Asya ülkelerinde ise okullar sıcaklık nedeniyle tatil edildi. Dünya, şimdiye kadar ölçülen en sıcak günlerden bazılarını ve 13 aylık bir sıcaklık serisinin zar zor kırıldığı, şimdiye kadarki en sıcak yazını yaşadı.

Ekip, sıcaklık analizini yapmak için 2024 yılı boyunca dünya genelindeki günlük sıcaklıkları, iklim değişikliği olmayan bir dünyada beklenebilecek sıcaklıklarla karşılaştırdı. Sonuçlar, bazı bölgelerde iklim değişikliği nedeniyle yılın 150 günü aşırı sıcaklıklarla boğuştuğunu ortaya koydu. Climate Central'da iklim bilimi başkan yardımcısı olan Kristina Dahl, şöyle söylüyor:

Dünya'nın en yoksul ve en az gelişmiş ülkeleri, aşırı sıcaklarla en çok boğuşan yerler arasında.

Daha da kötüsü, sıcaklıkla ilişkili ölümler genellikle tam olarak bildirmiyor. Friederike Otto, şöyle anlatıyor:

Sıcak hava dalgaları her zaman ölüm getirmese de birçok insanın ölümüne neden olduğu gerçeğini insanlara anlatamadığımız sürece bu farkındalığı artırmak çok zor. Sıcak hava dalgaları, iklim değişikliğinin kırılma noktası olan ve açık ara en ölümcül etkilere sahip hava olaylarıdır.

Bilim insanlarına göre 2024 yılında Dünya, Paris Anlaşması'nın koyduğu 1,5 °C ısınma sınırına daha da yaklaştı. Uzmanlar, Dünya'nın bu eşiği yakında geçmesini beklese de bu sınırın aşıldığının kabul edilmesi için önümüzde muhtemelen on yıllar olduğunu da vurguluyor.

Araştırmacılar, bu yıl 3.700'den fazla kişinin ölmesine ve milyonlarca insanın yerinden olmasına neden olan 29 ekstrem hava olayını yakından inceledi ve bu olayların 26'sının iklim değişikliğiyle net bir şekilde ilişkili olduğunu tespit etti.

Pasifik Okyanusu'nun ısınmasına ve dünya genelinde hava koşullarının değişmesine neden olan El Niño fenomeni, yılın başlarında bu tür hava olaylarını daha sık yaşanabilir bir hale getirdi. Ancak araştırmacılar, çalışmalarda 2024'teki olaylara El Niño'dan çok iklim değişikliğinin etkisinin neden olduğunu dile getiriyor. Araştırmacılara göre, ısınan okyanus suları ve hava, daha yıkıcı fırtınaları tetiklerken sıcaklıklar rekor yağışları beraberinde getirdi.

Araştırmaya dahil olmayan Cape Cod'daki Woodwell İklim Araştırma Merkezi’nden iklim bilimci Jennifer bulguların ve arkasındaki bilimin oldukça sağlam olduğunu belirterek şöyle ekliyor:

Ekstrem hava olayları, atmosferdeki ısı tutucu gazların yoğunluğunu azaltana kadar daha sık, daha şiddetli, daha yıkıcı, daha maliyetli ve daha ölümcül olmaya devam edecek.

Öte yandan Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) da bu yıl fosil yakıtlar nedeniyle atmosfere salınan karbondioksit miktarının geçen yıla göre arttığını ve bir şeyler yapılmazsa ekstrem olayların artacağının altını çiziyor. Kızılhaç-Kızılay İklim Merkezi'nin program direktörü ve araştırma ekibinde yer alan Julie Arrighi, şöyle anlatıyor:

Ekstrem hava olaylarından kaynaklanan ölümler ve hasarlar önlenemez değil. Ülkeler, iklim değişikliğine uygun adımları atarak ve hazırlık yaparak bu etkileri azaltabilir. Her ülkenin sistemin veya bölgenin karşılaştığı zorluklar farklı olsa da herkesin yapması gereken bir şeyler var.