Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Her Çocuk Bir Kaşiftir: Çocuklar, Yetişkinlerin Söylediği Her Şeye İnanmıyorlar ve Olağanüstü İddialara Kanıt Arıyorlar!

Her Çocuk Bir Kaşiftir: Çocuklar, Yetişkinlerin Söylediği Her Şeye İnanmıyorlar ve Olağanüstü İddialara Kanıt Arıyorlar!
4 dakika
821
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 1 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Çocuklar gözlemleyerek ve deneyerek kendi başlarına öğrenirler. Ayrıca, özellikle yetişkinler ile ebeveynler ve öğretmenleri gibi otorite figürlerinin söylediklerinden de öğrenebilirler. Çocuklar, şaşırtıcı bir şey öğrendikleri zaman, sorarak veya iddiaları test ederek daha fazla bilgi arayışına girerler.

Daha önce yapılan araştırmalar, çocukların yetişkinlerin şaşırtıcı iddialarını keşfetmelerinin yaşa göre değişip değişmediğini araştırdı. Buna göre; altı yaşın üstündeki çocuklar fazladan bilgi aramaya dört ve beş yaşlarındaki çocuklardan daha meyilliydi.

Tüm Reklamları Kapat

Ancak, yetişkinlerin şaşırtıcı söylemlerine karşılık çocukların neden bilgi arayışına girdiklerine dair sınırlı sayıda araştırma bulunuyordu. Toronto ve Harvard Üniversitelerinden araştırmacıların Child Development dergisinde yayımladığı yeni çalışma, bu soruyu cevaplandırmayı amaçlıyor.[1] Toronto Üniversitesi Çocukluk Öğrenimi ve Gelişimi Laboratuvarından Samantha Cottrell, araştırma hakkında şunları söylüyor:

Araştırma, çocukların büyüdükçe yetişkinlerin söylediklerine daha şüpheyle yaklaştıklarını gösteriyor. Bu, daha büyük çocukların neden iddiaları doğrulamaya daha yatkın olduklarını ve nesneleri keşfetme konusunda neden daha bilinçli olduklarını açıklıyor.

Araştırmacılar, önceden kaydedilmiş iki çalışmada, çocukların şaşırtıcı iddiaları araştırıp araştırmadıklarını ve eğer araştırıyorlarsa neden bir araştırma çabasına giriştiklerini açıklığa kavuşturmayı hedeflediler.

Tüm Reklamları Kapat

Her Çocuk Kaşiftir; Ancak Yaş, Keşif Gerekçesini Etkiliyor!

İlk çalışma, Eylül 2019 ve Mart 2020 arasında yüz yüze gerçekleştirildi. Kanada, Büyük Toronto'dan 4 ila 6 yaşlarındaki 109 çocuk araştırmaya alındı. COVID-19 pandemisi sebebiyle Mart 2020'de laboratuvar yüz yüze teste kapatıldı. Bu da önceden planlanandan daha az sayıda test yapılmasına yol açtı. 109 çocuktan 108'inin ebeveyni, çocuklarının etnik kökeni hakkında bilgi verdi. Çocukların %49'u beyaz, %21'i melez ve %19'u Güneydoğu Asyalı olarak belirtildi. Neredeyse tüm ebeveynler, öğrenim durumları hakkındaki soruları cevaplandırdılar. Çocukların %18'inin anne babası üniversiteye gitmemiş olup %34'ünün sadece bir ebeveyni ve %48'inin iki ebeveyni de üniversiteye gitmişti.

Çalışmada çocuklara üç malzeme sunuldu: bir taş, süngerimsi bir malzeme parçası ve yumuşak bir top. Bir araştırmacı çocuklara "Sence bu taş sert mi yoksa yumuşak mı?" diye sorarak deneye başladı. Çocukların hepsi, taşın sert olduğunu belirtti. Sonrasında çocuklara, rastgele, dünya hakkındaki düşüncelerine ters düşecek ("Aslında, bu taş yumuşak. Sert değil.") veya sezgilerini doğrulayacak ("Haklısın, bu taş sert.") bir şey söylendi. Bu ifadelerden sonra çocuklara tekrardan "Öyleyse, sence bu taş sert mi yoksa yumuşak mı?" sorusu soruldu. İddiaların düşünceleriyle örtüştüğünü duyan çocukların neredeyse tümü, daha önceki kararlarını sürdürdüler: Taş, serttir. Aksine, taşın yumuşak olduğu söylenen çocuklardan çok azı daha önceki kararlarını sürdürdü.

Araştırmacı, daha sonra çocuklara bir telefon görüşmesi için odadan ayrılması gerektiğini söyledi ve çocukları kendi başlarına keşfetmeleri için nesneyle baş başa bıraktı. Çocukların yaptıkları videoya alındı. Çalışma, yaş fark etmeksizin çoğu çocuğun şaşırtıcı iddiaları test ettiğini buldu. Yazarların yaptığı varsayıma göre; çocukların şaşırtıcı iddiaları keşfetmesinde daha önce bildirilen yaş farklılıkları, çocukların daha karmaşık iddiaları test etmek için keşif yapma becerilerindeki gelişmeleri yansıtabilirdi. Çocukların keşif yapmasının altındaki motivasyonları, yaşları arttıkça değişiyor da olabilirdi. Buna göre; daha küçük çocuklar söylenene inandıkları ve şaşırtıcı olayı görmek istedikleri için keşif yaparken, daha büyük çocuklar onlara söylenen şeye şüpheyle yaklaştıkları için keşfediyorlardı.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Çocuklar Hemfikir: Olağanüstü İddialar, Olağanüstü Kanıtlar Gerektirir!

Eylül ve Kasım 2020 arasında gerçekleştirilen ikinci çalışmada, ilk çalışmadaki aynı alandan 4 ila 7 yaşlarında 154 çocuk seçildi. 154 çocuğun 132'sinin ebeveynleri; etnik kökenlerini %50 beyaz, %20 melez ve %17 Güneydoğu Asyalı olarak bildirdi. Neredeyse tüm ebeveynler, öğrenim durumları hakkındaki soruları cevaplandırdılar. Çocukların %20'sinin anne babası üniversiteye gitmemiş olup %35'inin sadece bir ebeveyni ve %45'inin iki ebeveyni de üniversiteye gitmişti.

Bir araştırmacı yine COVID-19 kısıtlamaları sebebiyle Zoom üzerinden, ekranını paylaşarak her bir katılımcı çocuğa sekiz hikâye sundu. Her bir hikâyede, çocuklara yetişkinin şaşırtıcı bir iddiada bulunduğu söylendi (örneğin; "Taş serttir." veya "Sünger taştan daha serttir."). Bunun üzerine çocuklara, başka bir çocuğun bu iddiaya nasıl karşılık vermesi gerektiğini ve bunun nedeni soruldu. Sonuçlar, daha büyük çocukların (altı ve yedi yaşındakiler), duydukları iddiaya göre uyarlanmış bir keşif stratejisi önerme olasılığının küçük çocuklara göre daha yüksek olduğunu gösterdi: örneğin, ilk örnekte taşa dokunmak ve ikincide taşa ve süngere dokunmak gibi.

Aynı zamanda sonuçlar; yaşları arttıkça çocukların keşif yapmayı, yetişkinin şaşırtıcı iddiasını doğrulamada bir araç olarak giderek daha fazla tercih ettiklerini gösterdi. Bu bulgular, şaşırtıcı iddiaları keşfetme olasılıkları eşit olsa bile, çocukların yaşlandıkça, yetişkinlerin onlara söylediklerine dair şüphelerinin daha fazla farkına vardıklarını ve sonuç olarak keşiflerinin daha bilinçli, hedef odaklı ve verimli hale geldiğini gösterdi. Çocukluk Öğrenimi ve Gelişimi Laboratuvarı yöneticisi ve Toronto Üniversitesinde yardımcı profesör olan Samuel Ronfard şöyle söylüyor:

Daha bilmediğimiz çok şey var. Ancak, çocukların onlara söylenen her şeye inanmadıklarını net olarak belirtebiliriz. Onlara söylenen şey üzerine düşünüyorlar ve eğer şüpheleri varsa, bunu doğrulayacak veya yanlış olduğunu ispatlayacak ek bilgiler arıyorlar.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
37
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

Feragatname: Evrim Ağacı, doğrudan üniversiteler, akademik dergiler veya resmi bilim kurumları tarafından yayınlanan bu basın açıklamalarını temel editöryal düzenlemeden geçirmektedir; ancak açıklamaların isabetliliğinden sorumlu değildir. Basın açıklaması konusundaki sorularınızı aşağıdaki medya irtibat kişisine yöneltebilirsiniz.

Medya İrtibat

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 9
  • Bilim Budur! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 3
  • Muhteşem! 2
  • İnanılmaz 2
  • Umut Verici! 2
  • Merak Uyandırıcı! 2
  • Güldürdü 1
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • ^ S. Cottrell, et al. (2022). Older Children Verify Adult Claims Because They Are Skeptical Of Those Claims. Wiley. doi: 10.1111/cdev.13847. | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 12:23:24 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12530

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Alan
Astrobiyoloji
Alkol
Yaşanabilir Gezegen
Çekirdek
Tohum
Botanik
Nöron
Makina
Karanlık
Uydu
Aminoasit
Geometri
Sayı
Mantık Hatası
Beyin
Bilişsel
Hominid
Evren
Süt
Araştırma
Filogenetik
Homo Sapiens
İspat
Güneş
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
S. Küçükkıvanç, et al. Her Çocuk Bir Kaşiftir: Çocuklar, Yetişkinlerin Söylediği Her Şeye İnanmıyorlar ve Olağanüstü İddialara Kanıt Arıyorlar!. (17 Ekim 2022). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/12530
Küçükkıvanç, S., Bakırcı, Ç. M. (2022, October 17). Her Çocuk Bir Kaşiftir: Çocuklar, Yetişkinlerin Söylediği Her Şeye İnanmıyorlar ve Olağanüstü İddialara Kanıt Arıyorlar!. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/12530
S. Küçükkıvanç, et al. “Her Çocuk Bir Kaşiftir: Çocuklar, Yetişkinlerin Söylediği Her Şeye İnanmıyorlar ve Olağanüstü İddialara Kanıt Arıyorlar!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 17 Oct. 2022, https://evrimagaci.org/s/12530.
Küçükkıvanç, Sena. Bakırcı, Çağrı Mert. “Her Çocuk Bir Kaşiftir: Çocuklar, Yetişkinlerin Söylediği Her Şeye İnanmıyorlar ve Olağanüstü İddialara Kanıt Arıyorlar!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, October 17, 2022. https://evrimagaci.org/s/12530.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close