Hangi Maske, Ne Zaman Kullanılır? Maskenizi Tekrar Kullanmalı mısınız?

Koronavirüs salgını, kamu ve sağlık çalışanlarının yüz maskeleri için kapışmasına yol açtı. Maske yetersizliği nedeniyle, yeteri kadar etkili olmamasına rağmen maskeler şimdi birden çok kez kullanılıyor.

Her ikisi de tek kullanımlık olmak üzere iki yaygın yüz maskesi var. Cerrahi maskeler bir kişinin kendi mikroplarını yaymasını önler ve tipik olarak cerrahlar tarafından mikropları hastalardan uzak tutmak için kullanılırlar. Ayrıca, öksürükle çıkan küçük parçacıklar yoluyla hastalığın yayılmasını en aza indirmek için hastalar tarafından da kullanılabilirler.

Diğer yandan N95 maskeler, havada bulunan parçacıkların %95’ini süzer ve giyen kişinin bulaşıcı hastalığa maruz kalma riskini en aza indirmek için kullanılırlar. Hasta insanlarla ilgilenen ve enfekte olmak istemeyen sağlık çalışanları bu maskeden giyer.

Business Insider

Yüz Maskeleri Tekrar Kullanım İçin Tasarlanmıyor

Burnett Tıp Merkezi’nde genel cerrah olan Hans Rechsteiner hem cerrahi hem de N95 maskelerin tek kullanımlık olduğunu söylüyor. Tekrar kullanılabilen maskeler var ancak bu maskeler genellikle tıp uzmanları tarafından kullanılmaz. İtfaiyeciler gibi, kimyasallara maruz kalan veya duman çıkaran maddelerle çalışanlar için tasarlanırlar. Rechsteiner şöyle diyor:

Temizlenip tekrar kullanılan maskelerin koronavirüsün çözümünün bir parçası olduğunu düşünmüyorum.

Örneğin Dünya Sağlık Örgütü, nefesinizden nemlendiği zaman maskenizi çıkarmanızı ve tek kullanımlık bir maskeyi asla birden çok kez kullanmamanızı öneriyor. Normal koşullar altında, sağlık görevlileri enfekte hastayla ilgilenmeyi bitirdiğinde bu maskeler atılır.

Cerrahi maskeler ve solunum gereçlerinin fiberleri ve elastik bantları zamanla bozulabilse de (maskenin yüze iyi oturabilmesi için önemlidirler), maskelerin son kullanım tarihleri aniden dolmaz. Rechsteiner’ın tahminine göre, üretim tarihinden başlayan beş yıllık süre, bir maskeyi kullanmak için en iyi zaman. Yine de eskimiş bir maske elbette hiçbir şey takmamaktan daha iyi.

Maske Eksiliği Nedeniyle Sağlık Çalışanları Maskeleri Birden Çok Kez Kullanıyor

Koronavirüs salgını nedeniyle sağlık çalışanları hem cerrahi hem N95 maske bulmakta zorlanıyor. Bu nedenle çoğu tıp uzmanı tek kullanımlık tasarlanan maskeleri tekrar kullanıyorlar veya tüm vardiyaları boyunca aynı maskeyi takıyorlar. Tıp doktoru Shweta Pai şöyle diyor:

Maske eksikliği nedeniyle ekipmanlar amaçlanan kapsamları dışında kullanılıyor.

Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC) eksiklik ortamında maske kullanımı için yönergeler yayınladı. Kuruluş maskeleri temizlemeyi tavsiye etmiyor ancak maskeleri güvenli şekilde yeniden kullanmak için şunları öneriyor:

Cerrahi veya N95 maske sadece aynı insan tarafından tekrar kullanılmalıdır, asla tıp uzmanları arasında paylaşılmamalıdır.

Maskeyi uzun süre kullanmak tekrar kullanmaktan daha iyi, bu nedenle tüm vardiya boyunca maskeyi takıp çıkarmak yerine devamlı olarak takmak daha doğru. Böylece insanların yüzlerine dokunma miktarı ve virüsün vücuda girme ihtimali en aza indirilmiş oluyor. CDC yönergeleri bir maskeyi kaç kez yeniden kullanmanın güvenli olacağını bilmenin bir yolu olmadığını söylüyor, bu nedenle tıp uzmanları buna kendileri karar vermeli.

Kullanılmadıklarında, maskeler kağıt torba gibi hava alabilen bir kapta muhafaza edilmeli. Maske eksikliği ile savaşırken bazı New York doktorlarının yaptığı şey de tam olarak bu.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Araştırmalar gösteriyor ki COVID-19’a sebep olan virüs yüzeylerde 72 saate kadar kalabiliyor. Rechsteiner bu nedenle üç adet yüz maskesini dönüşümlü olarak kullanmanın ideal olduğunu söylüyor.

Eğer ilaveten güvende olmak istiyorsanız, üç maske kullanın ve bu maskeleri her gün kendi aralarında değiştirin. Bu sırada iyi havalanan bir yerde bulunmalarına izin verin ki virüsler ölsün. Bazı bölgelerdeki ciddi maske eksikliği nedeniyle bu yöntemin güvenli ve kabul edilebilir olduğuna inanıyorum.

Pixabay

Kumaş Maskeler Nasıl Uygun Bir Şekilde Kullanılır?

Eksikliğin ortasında bazı insanlar kumaştan atkılara kadar her şeyden ev yapımı maskeler yapıyor.

Araştırmalara göre tişörtlerden üretilen ev yapımı maskeler, enfeksiyonu önlemede cerrahi maskelerin sadece üçte biri kadar etkili. Ancak yine de kullanıcı tarafından yayılan mikrop miktarını önemli ölçüde azaltıyorlar.

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre koronavirüs 56 °C sıcaklıkta öldürülebilir. Bu nedenle eğer kumaş maske kullanıyorsanız, maskeyi sabun ve suyla yıkayıp yüksek sıcaklıkta kurutmayı düşünebilirsiniz.