Günde Sadece 6 Saat Uyku, Hiç Uyumamak Kadar Kötü Etkilere Sahip Olabiliyor!

Yeterince uyumamak, sağlığınız ve üreticiliğiniz için kötüdür. Esnemeyin, esnemeyin. Bunu hepimiz biliyoruz. Ancak yapılan bir araştırmanın sonuçları, uyku eksikliğinin uzun vadede birikmesinin performans üzerinde ne kadar olumsuz etkiye sahip olabileceğini gözler önüne serdi.

Laboratuvar ortamındaki bir uyku araştırmasında iki hafta boyunca sadece altı saat uyumalarına izin verilen denekler, iki gün boyunca hiç uyumayan denekler kadar kötü performans sergilediler. İşin şaşırtıcı tarafı ise şu: 6 saat uyuyan uyuyan denekler, performanslarının gayet iyi olduğunu sanıyorlardı.

Sleep jurnalinde yayımlanan makalede, 48 denek üzerinde uyku araştırması yapıldı ve bu denekler farklı gruplara ayrılarak günde en fazla dört, altı veya sekiz saat uyumalarına izin verildi. Talihsiz bir grubun ise üç gün boyunca hiç uyumasına izin verilmedi.

Laboratuvar çalışması boyunca denekler, uyudukları zamanlar haricinde her iki saatte bir bilişsel performans ve reaksiyon (tepki) süresi bakımından sınandılar. Ayrıca duygu durumları veya herhangi bir semptom hissedip hissetmedikleri konusunda kendilerine sorular soruldu.

Altı Saat Uyku Neden Yeterli Değil?

Tahmin edebileceğiniz üzere, günde sekiz saat uyumasına izin verilen denekler, ortalamada en yüksek performansı gösterdiler. Sadece dört saat uyumasına izin verilenler, her geçen gün daha da kötü performans gösterdiler. Günde altı saat uyumasına izin verilenler normal yaşantılarını sürdürüyor gibiydiler. Ta ki deneyin onuncu gününe kadar...

Deneyin son birkaç gününde, günde sadece altı saat uyumasına izin verilen deneklerin bilişsel performansı, hiç uyumasına izin verilmeyenlerinkiyle aynı seviyeye düştü. Bir diğer deyişle, günde altı saat uyku, iki gün boyunca hiç uyumamak kadar kötü olabiliyor. Günde dört saat uyuyanların da performansı düşüktü. Bu kişiler, dip noktasına diğerlerinden daha da hızlı ulaştılar.

Araştırmanın en önemli sonuçlarından birisi, altı saat uyku uyuyanların uyku seviyelerini "hiç de fena değil" olarak nitelendirmesiydi. Hatta bilişsel kapasiteleri yokuş aşağı giderken bile! Hiç uyumayan grup, en azından "giderek daha da uykulu" olduklarını belirtebilmişlerdi. Deneyin sonunda, bu grubun uykululuk hali iki kat arttı. Ancak altı saatlik grupta bu değer sadece bir kat arttı. Bu bulgular, insanların uykululuk hallerini nasıl değerlendirdiklerine yönelik soru işaretleri doğuruyor. Bu kişiler, bilerek veya bilmeyerek reddediş halinde gibiler.

Ne Kadar Uyuduğumuza Dair Hiçbir Fikrimiz Yok!

İşleri daha da karıştıran, insanların gerçekte ne kadar uyuduklarına dair tahmin yürütmede berbat olması.

Örneğin, CDC tarafından raporlanan bir Davranışsal Risk Faktörleri Takip Sistemi araştırmasına göre, Amerikalılar'ın %35'inden fazlası günde yedi saat uyuyor. Yani her 3 kişiden 1'i. Ancak uyku problemleri olan kişiler, her gece ne kadar uyuduklarını tahmin etmekte güçlük çekiyor.

Chicago Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma, insanların gerçekte uyudukları süreyi daha fazla veya daha az tahmin etme ihtimalinin eşit olduğunu gösteriyor. Epidemiology jurnalinde yayımlanan bir diğer uyku araştırmasına göre ise insanlar genellikle uyudukları süreyi, gerçekte olandan 0.8 saat (veya 48 dakika) daha fazla tahmin ediyorlar. Aynı araştırmaya göre, altı saatten daha uzun süre uyuyan insanlar, uykularını gerçekte olandan 30 dakika fazla tahmin etmeye meyilliler. Yani eğer her üç Amerikalı'dan biri gibi siz de günde yedi saat uyuduğunuzu zannediyorsanız, muhtemelen gerçekte sadece altı saat civarı uyuyorsunuz.

Dolayısıyla kimse gerçekte ne kadar az uyuduğunun farkında değil ve az uyuduğumuzda, gerçekte uyuduğumuzdan daha fazla uyuduğumuzu sanıyoruz.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Birazcık uyku eksikliği bile (örneğin sekiz saat yerine altı saat uyumak bile), iki hafta gibi bir süreye yayıldığında, ağzı açık bırakacak sonuçlar yaratıyor. Birikimli uyku eksikliği yeni bir kavram değil; ancak bu etkileri net bir şekilde ortaya koyabilen akademik araştırma bulmak güç.

Uykuyu Düzeltmek: Söylendiğinden Daha Zor

Düzenli olarak günde yeterince uyumayı başarmak oldukça zor. Uzmanlar tarafından hep aynı tavsiyelerde bulunuluyor; ancak bunlar, muhtemelen başlangıç için faydalı tavsiyeler: hep aynı saatte yatağa gidin, yatmadan önceki 30 dakika içinde dijital ekranlara bakmayın, alkol miktarını azaltın (alkol birçoklarının uykusunu getirse de, uyku kalitesi ve süresini kısaltmaktadır), yeterince egzersiz yapın.

Daha az duyulan ama en az bunlar kadar önemli olan bir diğer tavsiye ise fazla kilolardan kurtulmak. Ulusal Uyku Vakfı'na göre, uyku apnesi ile obezite arasında sıkı bir ilişki var. Dahası obez işçiler, normal ve aşırı kilolu işçilere göre üreticilik bakımından daha kötü durumdalar.

Uyku problemlerinin diğer nedenleri fiziksel, nörolojik veya psikolojik sıkıntılar olabilir. Stres ve endişe bile uykuyu olumsuz olarak etkileyebilmektedir. CDC, uyku eksikliğini bir sağlık problemi olarak görmektedir ve bu, oldukça mantıklıdır da. Diyet, egzersiz, zihinsel sağlık ve fiziksel sağlık, uyku kalitemizi doğrudan etkilemektedir. Uyku kalitemiz de, en iyi performansımızı sergileyip sergileyemediğimizi belirlemektedir.

Ama kötü uyku alışkanlıklarını değiştirmek, kulağa gelenden daha zor. Fakat eğer iki gün boyunca hiç uyumadığınız bir zamandaki gibi performans sağlamanıza neden oluyorsa, bir denemeye değmez mi?

Çevirmen Notu: Konuyla ilgili olarak, dahilerin daha az uyuduğuyla ilgili yaygın kanının doğru olup olmadığını öğrenmek için, bu yazımızı okuyabilirsiniz.