Grip Virüsü, Hamile Kadınların Akciğerlerinden, Vücutlarının Geri Kalanına Yayılabiliyor ve Bebeğe Zarar Verebiliyor!

Yapılan bir araştırma, sadece ciğerlerle sınırlı kalmayıp tüm vücuda yayılan grip virüsünün hamilelik boyunca yaşamı tehdit eden zorluklara neden olabileceğini gösteriyor.

Klinik öncesi çalışma, grip enfeksiyonunun hamileleri ve bebeklerini neden bu kadar ağır etkilediğine dair güncel bilimsel soruyu ortadan kaldırdı. Sonuçlar, koronavirüsün ciğerlerimizden vücudumuza yayılmasını anlamamıza dair biyolojik bir temel oluşturabilir. Hayvanlar üzerinde yapılan bu araştırma, hamilelikte virüsün bağışıklığa zarar verebilecek hiperaktivitesini tetikleyerek ciğerlerden damarlar boyunca dolaşım sistemimize nasıl ulaştığını gösterdi.

RMIT Üniversitesi'nin İrlanda ve Avustralya'dan araştırmacılar ve klinisyenlerle birlikte yürüttüğü çalışma, PNAS dergisinde yayınlandı.^[1] Makalenin baş yazarı Dr. Stella Liong, hamilelikte gribin yıkıcı zorlukların en başında vasküler (damar) sistemin olduğunu belirtti.

Gribin çok ciddi ve hatta ölümcül sonuçlara neden olabileceğini çok uzun bir süredir biliyorduk fakat bunun nasıl gerçekleştiğini anlayamamıştık. Yıllardır süre gelen düşünce, bunun hamilelikte bağışıklık sisteminin baskı altına alınmasıydı fakat bizim gördüğümüz tam tersi etkiydi; grip enfeksiyonu bağışıklığa cevabın sert bir biçimde artmasına neden olduğuydu. Dolaşım sisteminde bulduğumuz iltihaplanma çok şaşırtıcıydı sanki bütün vücuttaki kas sistemini altüst eden bir kasırga gibiydi. Elbette klinik olarak çalışmanın doğruluğunu geçerli kılmak adına daha fazla araştırmalara ihtiyacımız var ama bu yeni yöntem özellikle anneler için tasarlanan grip terapisine yönelik önemli bir adım.

Profesör John O'Leary ise şöyle diyor:

Bu çalışma viral enfeksiyonu ve hamileliği anlamımız adına ilerlemede önemli bir noktaya sahip. Influenza tarafından uyarılmış "vasküler fırtına" keşfi 30 yıldır ateşli enfeksiyon hastalıkları adına yapılmış en büyük gelişme ve Koronavirüsün de bulunduğu diğer viral enfeksiyonlara yönelik önemli çıkarımlar da içeriyor."

Gribi ve Hamileliği Anlamak

Grip, direkt olarak anneden bebeğe geçmiyor; fakat onun annedeki potansiyel yıkıcı etkisi, bebeğin çekeceği zorluklarla yakından ilişkili. Influenzanın geliştiği anne, zatürre ve diğer komplikasyonlar nedeniyle hastaneye yatırılmada daha riskli bir sınıftayken, grip tarafından ağır etkilenen annelerin bebekleri erken doğum, düşük ya da fetüsün gelişim geriliği gibi sorunlara neden olabilecek artan risklerle başbaşa.

Bilim insanları daha önceleri giribin, sağlığı bu denli etkilemesinde hamilelikte fetüsün büyüyebilmesi için bağışıklık sistemine karşı savaşmasını daha da zorlaştırarak bastırıldığını düşünüyorlardı; fakat influenza A üzerine yapılan araştırmada, virüsün hamile ve hamile olmayan farelerde çok farklı davrandığını ortaya çıkardı.

Hamile olmayan farelerde virüs, sadece ciğerlerde yer edinmekle kalırken hamilelerde ise kan damarları yoluyla tüm dolaşım sistemine yayılabildiği gözlemlendi. Önemli şekilde geniş kan damarları fonksiyonlarını etkileyen yoğun iltihaplanmalara yol açıyor ki bu büyümekte olan fetüsün kan akışını sınırlandırıyor ve de annenin sağlığı üzerinde ağır etki bırakıyor.

Gribe Bağlı Damar Fırtınası

Yapılan bu yeni çalışmada bilim insanları, gribe yakalanmış hamile farelerin kan damarlarında, atardamarlarda ve kalp ana atardamarlarda ciddi iltihaplanmalar gördüler. Sağlıklı bir damar, kan akışını sağlamak için %90 ile %100 arasında genişlerken, gribe yakalanmış damarlar kapasitesinin sadece %20-30'u arasında fonksiyon göstermekteydi. Selemidis şöyle diyor:

Kan damarlarının çapındaki az bir değişim bile bebeğe giden kan akışında büyük değişimler yaratabilir. Hamilelikteki virüs enfeksiyonu bebeklerin daha küçük doğması ve oksijen kıtlığı çekmesi ile sonuçlanma riskini artırdığını zaten biliyorduk. Araştırmamız, anneden bebeğe geçen besin aktarımını ve azalan kan akışını sağlayan iltihaplı kan damarlarıyla birlikte, vasküler sistemin bu süreçte çok büyük bir rol alabileceğini gösteriyor.

Araştırmacılar, direkt olarak kan akışını ölçmemişken, bu çalışmada biyogöstergeler, gribe yakalanmış fare fetüslerinde oksijen değerlerinin düştüğü ve oksijen yoksunluğunun arttığını göstermektedir.

Hamilelik Neden Fark Yaratıyor?

Hamilelikte plesenta protein salgılar ve cenin DNA'sını anne karnına salar ki bu da altta yatan iltihaplanmalara neden olabilir.

Araştırma influenza enfeksiyonunun anne vücudundaki esas iltihaplanmaların, tam gelişmiş vücut iltihaplanmalarına dönüşerek sıkıntılara neden olabileceğini öne sürüyor. Selemidis, yüksek kan basıncın tehlikeli bir hamileliğe yol açabileceğini ve preeklampsi, yani gebelikte yüksek tansiyon ile aralarında yeni bir bağlantı olduğunu söylüyor:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Preeklampside yükselen proteinin aynı zamanda gripte de önemli seviyede yükseldiğini ve bu iki proteininin aynı olduğunu gözlemledik. İkisi arasındaki bağlantıyı ortaya çıkarması için daha fazla araştırma yapılması gerekecek.

Şu anda damar iltihaplanmalarına karşı test edilen ilaçların, muhtemelen gelecekte hamilelikte geçirilen grip enfeksiyonuna karşı kullanılabileceğini de vurguluyor.

Koronavirüs ile İlişkisi

Liong şöyle diyor:

Koronavirüsün damar sistemini nasıl etkileyebildiğini anlamamıza ilişkin ipuçları var. Grip ile koronavirüs birbirinden farklı; fakat aynı olan noktalar mevcut ve koronavirüsün felce ve diğer kardiyovasküler problemlere sebep olabilen damar yetmezliğine neden olup olmadığını henüz bilmiyoruz.

Hamilelik üzerine yapılan çalışmamız, solunum iltihaplanmasına sebep olan virüslerin damar yetmezliğine ne şekilde neden olabildiğine dair biyolojik olarak yeni bir bakış açısı sağlıyor. Bu çalışma, direkt olarak koronavirüs aşısı ve tedavisi üzerine çalışan bilim insanları için çok değerli bilgiler sağlayabilir.

Bu yeni bulgular, neredeyse 10 yıldan uzun bir süredir RMIT Üniversitesi'ndeki ve diğer ülkelerdeki bilim insanlarının ortak yürüttüğü araştırmanın sonucudur.