Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Göbeklitepe'den Günümüze: Medeniyetimizi Atalarımızın Tanrı ve Din İnançlarına Borçlu Olabiliriz!

2 dakika
15,616
Göbeklitepe'den Günümüze: Medeniyetimizi Atalarımızın Tanrı ve Din İnançlarına Borçlu Olabiliriz!
Evrim Ağacı Akademi: Evrim, Bilim ve Din Yazı Dizisi

Bu yazı, Evrim, Bilim ve Din yazı dizisinin 23. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Teistik Olasılık Skalası (Dawkins Skalası) ve Alternatif Din Felsefesi Tutumları" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

10.000 yıl kadar önce atalarımız insanlık tarihindeki en büyük değişimlerden birini yaşadılar: Onlara çok uzun süreler boyunca birçok fayda sağlamış göçebe hayatı bırakmaya başladılar. "Neolitik Devrim" adı verilen bu değişimin kökenleri oldukça tartışmalıdır. Bir zamanlar cevap çok açık ve netti: yemek. Tarlacılık ve tarımla uğraşmak, avcı ve toplayıcılıktan çok daha verimliydi ve atalarımız da ister istemez bu yaşam tarzına doğru çekilmişlerdi. Şehirler, yazı ve organize din de bu yaşam tarzına geçişin bir sonucuydu.

Ancak geride bıraktığımız birkaç yılda, bazı yeni arkeolojik bulgular bu keşifleri sorgulamamıza neden oldu. Bunlardan en önemlisi de, ülkemizin insanlık tarihi açısından gözbebeği olan Göbekli Tepe'de bulunan arkeolojik bulgulardır. Göbekli Tepe, 11.000 yıllık binalara, heyecan verici heykellere ve diğer muhteşem mimari eserlere ev sahipliği yapan, Şanlıurfa'nın Örencik bölgesindeki bir arkelolojik kazı sahasıdır. Göbekli Tepe'deki yeni buluntular arasında yer alan bazı binaların dini seromoniler amacıyla yapılıp kullanıldığı düşünülüyor. Bu da, yerleşik hayata geçişin kökenlerine ve nedenlerine yönelik ilginç bir teorinin doğmasına (veya güç kazanmasına) neden oluyor: yerleşik yaşama geçiş, dini temellere sahip olabilir!

İşin ilginç tarafı, bu seromoni binası çiftçiler tarafından değil, göçebeler tarafından inşa edildi. İşte bu nedenle, şimdi ileri sürülen radikal görüş, Neolitik Devrim'in nedeninin tarım değil de din olabileceği yönünde... Elbette, bazı diğer arkeologlar bu fikre karşı çıkıyorlar. Onların görüşlerine göre bu binalar dini seromoni amaçlı değil, yaşam alanı olarak kullanılıyor olabilir. Benzer şekilde, geride oldukça az iz bırakmış olan bu binaların tam olarak ne amaçla kullanıldığını anlamamızı sağlayacak bazı ek binalar günümüze kadar korunamamış olabilir. 

Tüm Reklamları Kapat

Tüm bu itirazlara rağmen, seromoni amaçlı yerleşik yaşama geçiş fikri hızla güç kazanıyor. Çünkü Orta Doğu'nun Levant bölgesinden elde edilen başka bulgular da bu fikri destekliyor gibi gözüküyor! Hatta ve hatta tamamen başka bir uygarlığın temellerinde de benzer izlere rastlandı: Maya Uygarlığı'nda... Mayalar'ın en eski şehri olan Ceibal'in avcı-toplayıcı atalarımızın dini festivaller için toplandığı bir bölge olduğuna dair bulgular da elde edildi.

Bu uygarlıkların yerleşik yaşama geçiş nedenleri arasındaki paralellikler oldukça çarpıcı ve merak uyandırıcı. Maya Uygarlığı Eski Dünya'dan (Afrika ve Avrasya'dan) izole bir yaşama sahipti ve hatta onlardan birkaç bin yıl sonra inşa edildi. Buna rağmen, eğer ki Mayalar da Orta Doğu'daki atalarımızla aynı nedenlerle yerleşik yaşama geçtilerse, bu durum insanların kültürel evrimiyle ilgili çok kıymetli bilgiler verebilir.

Bazı seküler bilim insanları, ruhani ihtiyaçların uygarlıkların yükselişinde itici rol oynadığı düşüncesinden rahatsızlık duyuyorlar. Çünkü dinin insan toplumlarında yeniden merkezi bir rol alacağı fikrini destekleyeceğini düşünüyorlar. Ancak unutmamak gerekiyor ki, bir şeylerin atalarımızın kültürel evriminde uygarlığın doğuşuna katkı sağlamış olması, bunun şu anda da devam etmesi gerektiği anlamına gelmiyor. Ancak aynı zamanda, ortada bir gerçek varsa, buna da sırt çevirmemiz gerektiği anlamına da gelmiyor. Eğer ki dinin insanlığın ilerleyişinde arkeolojik ve kültürel evrim açısından bir katkısı olduysa, bunu bilmeli, öğrenmeli, öğretmeli ve hepsinden önemlisi, ilerlemeye ve bilimsel gerçekleri öğrenmeye devam etmeliyiz.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Evrim, Bilim ve Din Yazı Dizisi

Bu yazı, Evrim, Bilim ve Din yazı dizisinin 23. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Teistik Olasılık Skalası (Dawkins Skalası) ve Alternatif Din Felsefesi Tutumları" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
37
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 29
  • Bilim Budur! 15
  • Merak Uyandırıcı! 11
  • Muhteşem! 5
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 5
  • Umut Verici! 3
  • Güldürdü 2
  • İnanılmaz 2
  • Üzücü! 1
  • Korkutucu! 1
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: New Scientist | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 31/10/2024 09:21:48 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3445

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Yaşamın Başlangıcı
Mikoloji
Maske
Olumsuz
Enzim
Gerçek
Gelişim
Tekillik
Biyografi
Öğrenme
Koruma
Doğa Yasaları
Mit
Veri Bilimi
Karanlık Enerji
Tür
Kartal
Köpek
Canlı Cansız
Memeli
Biyocoğrafya
Teknoloji
Hayvanlar Alemi
Devir
İletişim
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Göbeklitepe'den Günümüze: Medeniyetimizi Atalarımızın Tanrı ve Din İnançlarına Borçlu Olabiliriz!. (30 Mart 2015). Alındığı Tarih: 31 Ekim 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/3445
Bakırcı, Ç. M. (2015, March 30). Göbeklitepe'den Günümüze: Medeniyetimizi Atalarımızın Tanrı ve Din İnançlarına Borçlu Olabiliriz!. Evrim Ağacı. Retrieved October 31, 2024. from https://evrimagaci.org/s/3445
Ç. M. Bakırcı. “Göbeklitepe'den Günümüze: Medeniyetimizi Atalarımızın Tanrı ve Din İnançlarına Borçlu Olabiliriz!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 30 Mar. 2015, https://evrimagaci.org/s/3445.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Göbeklitepe'den Günümüze: Medeniyetimizi Atalarımızın Tanrı ve Din İnançlarına Borçlu Olabiliriz!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, March 30, 2015. https://evrimagaci.org/s/3445.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close