Gerçek Tardigradlar (Eutardigrada)

Tardigrada şubesi içerisinde yer alan sınıflardan biridir. Bu sınıf içerisinde Apochela ve Parachela adında iki adet takım yer almaktadır. Eutardigrada sınıfı mikroskop altında kabaca bakıldığında diğer bir sınıf olan Heterotardigrada sınıfı ile karıştırılabilir. Fakat aralarında belli farklar bulunmaktadır. Bu farklar şunlardır: Eutardigrada sınıfında yer alan iki takımın kütikula tabakası yapı (granüllü, granülsüz, çıkıntılı, renkli vb.) bakımından farklılık gösterse de genel anlamıyla düz bir doku şekli bulunmaktadır. Heterotardigrada sınıfı içerisinde yer alan Echiniscoidea takımında ise zırh diye tabir ettiğimiz yer yer kalınlaşmış kütikula plakaları bulunmakta, aynı şekilde Heterotardigrada sınıfının bir diğer takımı olan Arthrotardigrada da Eutardigrada sınıflarında yer alan takımlardan ayrılmasını sağlayan ve Echiniscoidea takımının da zırh yapısına ek olarak bulunabilen sirrus adını verdiğimiz kütikula uzantıları yer almaktadır.

Bir diğer farklılık Heterotardigrada genel bir özellik olarak karşımıza çıkmakta olan baş kısmında yer alan sirrus yapısına benzerlik göstermesine karşın cephalik duyu organı diye adlandırdığımız yapılar bulunmaktadır. Eutardigrada sınıfında bu yapılar yalnızca Apochela takımının Milnesiidae ailesinde yer almaktadır. Parachela takımında ise cephalik duyu organı yapılarının yerine baş bölgesinde bulunan kütikulanın altında duyu almaçları yer alır.

Akın Karahasan

Bir başka farklılık ise Eutardigrada sınıfında boşaltım kanalı ve üreme kanalı tek bir açıklıktan (kloak) dışarıya açılmakta iken; Heterotardigrada sınıfında üreme kanalı gonopordan, boşaltım kanalı ise anüsten dışarıya açılmaktadır. Gözlemlenebilir farklılıklardan sonuncusu şudur: Boşaltımda görevli organlardan biri olan malphigian (günümüzde birçok eklem bacaklıda bulunmakta) tüplerinin Eutardigradlarda bulunurken; Heterotardigradlarda yer almamasını verebiliriz. 

Akın Karahasan

Ekolojik Dağılım ve Habitat

Eutardigrada sınıfı sahip olduğu tür çeşitliliği ve habitat çeşitliliği ile kozmopolit bir dağılıma sahiptir. Eutardigrada sınıfı karalarda ve tatlı sularda (göl, nehir vb.) oldukça sık bulunurken denizlerde birkaç tür (örn. Halobiotus crispae) dışında Eutardigrada sınıfına rastlanması oldukça güçtür ve muhtemelen örnek olarak verdiğimiz türün ikincil bir adaptasyon sürecinden geçip kara habitatından denizlere döndüğü düşünülmektedir. Denizler genellikle Heterotardigrada sınıfından Arthrotardigrada takımının yaygın bir şekilde bulunduğu alanlardır. Habitatları ve beslenme şekilleri ile ilgili detaylı açıklamaya tardigradları genel özellikleri ile anlatmış olduğumuz yazımızdan ulaşabilirsiniz. 

Akın Karahasan

İnsanlarla Etkileşim ve Kültürel Referanslar

Çevrenizdeki karayosunlarından, likenlerden ve ağaç yapraklarından yapabileceğiniz küçük bir örnekleme ile mikroskopta karşınıza çıkan tardigradın Eutardigrada sınıfına ait olması oldukça yüksek bir ihtimaldir. Bunun sebebi, habitat kısmında bahsetmiş olduğumuz Eutardigrada sınıfının yüksek tür çeşitliliği ve habitat çeşitliliği olarak söylenebilir. Tardigradlar kriptobiyotik formları ile çevre şartlarına o kadar dirençli hala gelirler ki bu özellikleri sayesinde beklenmedik habitatlarda karşımıza çıkabilir, yine aynı özellikleri sayesinde uzay araştırmaları ile ilgili görevlerde kullanılmak üzere seçilebilirler. TARDIS projesi yani Tardigrades in Space adlı görevde Eutardigrada sınıfına ait desikasyona oldukça toleranslı 3 tür bu görev için seçilmiş ve aralarından birkaç türün görevden başarılı çıkması tardigradların en dayanıklı hayvan ünvanını almasını sağlamıştır. Bu projeyi anlattığımız yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.

Gözlem Bilgileri

Resimde yer almakta olan Eutardigrad'ın örnekleme çalışması (gerekli izinler alınmış olup) Bolu ilinin Abant Gölü'nde gerçekleştirilmiştir. Yaklaşık 1.350 metre yükseklikte yer alan Abant Gölü %90'ı aşkın nem oranı ile örnekleme yapılabilecek verimli arazilerden bir tanesidir. Örnekleme çalışması gölün çevresinde yer alan ormanlığın içerisindeki karayosunu kaplı kayalardan elde edilmiştir. Bunun için, Olympus marka ışık mikroskobunda 10'luk oküler ve 40'lık objektif kullanılmıştır. Toplama yöntemini detaylı bir şekilde anlattığımız buradaki yazımızdan okuyabilirsiniz.