Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Gamzeler Hakkında Gerçekler: Neden Bazı İnsanlarda Gamze Bulunur? Gamzeler Nasıl Oluşur?

Sonradan gamzelere sahip olmak mümkün mü? Gamze, genetik bir özellik mi?

5 dakika
70,622
Gamzeler Hakkında Gerçekler: Neden Bazı İnsanlarda Gamze Bulunur? Gamzeler Nasıl Oluşur?
Tüm Reklamları Kapat

Gamzeler (veya teknik adıyla gelasin), cildimizde bulunan ufak girintilerdir. Yanak, çene, bel gibi vücudumuzun farklı kısımlarında bulunabilirler; ancak sıklıkla yanaklarda görülürler. Ağzımızın etrafındaki gamzeler tek bir tarafta bulunabileceği gibi, her iki tarafta da bulunabilir. 2018 yılında yaşları 18-42 yaş arasında değişen ve gamzeleri olan 216 kişi üzerinde yapılan bir çalışmada, %56'sının her iki yanağında da gamze olduğu görülmüştür.[1] Gamzelerin hangi yanakta daha sık oluştuğunu araştıran çalışmalar, çelişkili ve kültüre bağlı olarak değişebilen sonuçlar elde etmiştir.[2]

Bazı insanlarda gamze bulunup bazılarında bulunmadığını muhtemelen fark etmişsinizdir. Bunun nedeni, gamzelerin oluşma nedeninin, yüzümüzdeki deri ve kaslarda meydana gelen farklılıklardan kaynaklanmasıdır; yani evrensel olarak var olan bir özellik değildir. Gamzelerin yaygınlığı popülasyona göre değişebilse de, 2,300'den fazla katılımcıyla yapılan bir araştırmada, katılımcıların %37'sinin yüzünde gamze olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca birçok çalışmada erkekler ve kadınlarda gamzeler kabaca eşit oranda gözükse de, bazı çalışmalarda kadınlarda gamzelerin daha sık oluştuğu tespit edilmiştir.[3]

Dahası, gamzesi olan kişilerde de bu gamzeler gülümseme veya bellerini gerdirme gibi sıralarda ortaya çıkabilir; her zaman gözükmeyebilirler. Sadece çenedeki gamzeler, herhangi bir yüz ifade yapmadan da gözükebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Gamzeler Nasıl Oluşur?

Gamzeler genellikle hareketli dokular üzerinde ve zygomaticus major isimli yüz kasında meydana gelen değişimler nedeniyle oluşur.[1] Bu kas, mimiklerimizde rol oynar. Güldüğümüzde ağzımızın kenarlarının yukarı kıvrılmasını sağlayan bu kastır.

Gamzesiz insanlarda bu kas yanaklarındaki zygomatic kemikten başlar ve aşağı doğru inerek ağzın kenarına bağlanır. Gamzeli insanlarda ise bu kas ağza inerken iki demete ayrılır. Demetlerden biri ağzın kenarına bağlanırken diğeri kenarın altına ve üstündeki deriye bağlanır. Kastaki bu ayrılma "çift veya ayrılmış zygomaticus major kası" olarak adlandırılır. Gülümsediğimizde bu kasın üstündeki derinin hareket etmesi gamze oluşmasına neden olur.[4]

Şunu bilmeliyiz ki, gamzeler her ne kadar yaygın olmasalar da sağlığımız için sorun teşkil etmezler.

Genetik

Genlerimizin bir kısmını annemizden diğer kısmını ise babamızdan alırız. Çoğu genin, alel denen en az iki versiyonu vardır. Aleller baskın ya da çekinik olabilir.

Tüm Reklamları Kapat

Peki bunun gamzeler için anlamı nedir? Genellikle gamzelerin baskın alel ile aktarıldığı düşünülüyor. Ancak gerçek şu ki, gamzelerin kalıtımı hakkında çok az araştırma yapılmış halde ve gamzelerin gerçekten kalıtsal olarak aktarılıp aktarılmadıkları henüz bilinmiyor.

Genellikle gamzeli insanların çocukları da gamzeli oluyor. Bu durum, gamzelerin baskın genle aktarıldığı izlenimini uyandırıyor. Ancak şunu belirtmek gerekir ki her gamzeli çiftin çocukları da gamzeli olmayabiliyor. Dolayısıyla bir ihtimal, birden fazla genin etkisiyle oluşan bir durum olmasıdır.

Diğer bir ihtimal, eksik baskınlık gibi daha karmaşık genetik etkileşimlerin ürünü olarak ortaya çıkıyor olabilir. Bu kalıtım yapısının önceden kestirilemez olmasından dolayı bazı araştırmacılar gamzeleri düzensiz baskın karakter olarak sınıflandırırlar.[5] Bunun anlamı, gamzenin her zaman olmasa da genellikle baskın kalıtılıyor olmasıdır.

Bir diğer ihtimal ise, genlerin sadece bir nebze etkisi olduğu, aslen gamzeleri belirleyen unsurun gelişimsel stokastisite (rastgelelik) olduğudur. Örneğin bazı insanlar yaşamları boyunca gamzeli olurken bazılarının gamzeleri yıllar içinde değişebilir.[6] Gamzeli doğan bir çocuğun yetişkinken gamzeleri olmayabilir ve gamzesiz doğanların da gamzeleri oluşabilir.[7] Örneğin Yunanistan'da yapılan bir çalışmada, 20 yıl boyunca insanların fiziksel özellikleri takip edilmiş ve yetişkinlerin %34'ünde, 7-15 yaş arası çocuklarınsa %13'ünde gamze varlığı tespit edilmiştir; bu durum, geçici gamzelerin sanılandan daha yaygın olabileceğini gösteriyor ve bu gamzelerin gelişimsel doğasına işaret etmektedir.[8], [9]

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Gerçek cevabın bulunması için bu konuda daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir. Ancak yapılan çalışmalara göre, gamze oluşumu oldukça bağımsız bir doğaya sahiptir ve kişiden kişiye fazlasıyla değişebilir. Tek taraflı gamzeler, çift taraflı gamzelerden daha iri olmaya meyillidir ve çift taraflı gamzeye sahip kişilerin %12.8 kadarında asimetrik gamze oluşumu görülür.[2]

Gamzelerin yapısı, kişinin yüzünün görünümünü değiştirebilmektedir ve kişinin yüz özellikleri de gamze oluşumunu etkileyebilmektedir. Örneğin uzun ve dar yüzlü ("leptoprosopik") kişilerin gamzeleri de uzun ve dar olmaya meyillidir; öte yandan kısa ve künt yüzlü ("öriprosopik") kişilerin gamzeleri de kısa ve daireseldir.

Gamzeler Çekici mi?

Eğer bir grup insana, gamzeleri çekici bulup bulmadıklarını sorarsanız, muhtemelen pek çok cevap alırsınız. İnsanlar size gamzeli insanların daha genç ya da cana yakın göründüklerini söyleyebilirler.

Gerçekten de gamzeler bazı kültürlerde güzellikle ve hatta iyi şansla ilişkilendirilir. Peki araştırmalar gamzelere olan algıyla alakalı ne diyor? Açıkçası bu konuda sınırlı sayıda araştırma var.

Bir araştırma gösteriyor ki, erkekler göz rengi, saç rengi, çene gamzesi gibi kendilerine benzer yüz özelliklerine sahip kadınları tercih ediyor. Yanak gamzesi çalışmaya dahil edilmemiş ama yanak gamzesi için de aynı şey geçerli olabilir.

Ek olarak, gamzeler diğer insanlarla daha rahat iletişim kurmamıza yardımcı olabilir. Yüz özellikleriyle alakalı bir araştırmaya göre, gamze gibi yüz özelliklerimiz sözlerimizin veya tebessümümüzün daha dikkat çekici olmasını sağlayabiliyor. Ayrıca bir şey anlatırken karşı tarafa daha fazla bilgi aktarmamızı da sağlayabiliyor.

Tüm Reklamları Kapat

Ya Gamzemiz Olmasını İstersek?

Gamzemiz olmamasına rağmen gamzeli olmak istiyorsak "dimpleplasty" denen ve gamze oluşturan bir plastik operasyon mevcuttur.

Dimpleplasty sırasında küçük bir kesikle gamze istenen yer açılır. Sonra, küçük bir doku parçası dikkatlice çıkarılır. "Sling" isimli bir dikiş, bu bölgenin iki yanındaki deri ve kası bir araya getirir ve gamzeyi oluşturur.

Eğer prosedürü merak ediyorsanız faydalarını ve zararlarını konuşmak için bir plastik cerrahtan randevu alabilirsiniz; ancak unutmayın: Siz, olduğunuz gibi güzelsiniz ve daha güzel gözükmek için bıçak altına yatmanıza gerek yok!

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
26
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 29
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 6
  • İnanılmaz 4
  • Güldürdü 3
  • Grrr... *@$# 1
  • Korkutucu! 1
  • Muhteşem! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: Healthline | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 10/10/2024 13:29:21 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/9684

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Teşhis
Deizm
Coğrafya
Gazetecilik
Canlı Cansız
Doğal
Ağız Sağlığı
Çalışma
Sinir Hücresi
Doktor
Venüs
Temel
Kurbağa
Kedi
Video
Jinekoloji
Genom
Santigrat Derece
Tekillik
Mantık Hatası
Sinir Sistemi
Asteroid
Hayatta Kalma
Bakteri
İnsan Türü
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
J. Seladi-Schulman, et al. Gamzeler Hakkında Gerçekler: Neden Bazı İnsanlarda Gamze Bulunur? Gamzeler Nasıl Oluşur?. (8 Aralık 2020). Alındığı Tarih: 10 Ekim 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/9684
Seladi-Schulman, J., Ocüşler, E., Bakırcı, Ç. M. (2020, December 08). Gamzeler Hakkında Gerçekler: Neden Bazı İnsanlarda Gamze Bulunur? Gamzeler Nasıl Oluşur?. Evrim Ağacı. Retrieved October 10, 2024. from https://evrimagaci.org/s/9684
J. Seladi-Schulman, et al. “Gamzeler Hakkında Gerçekler: Neden Bazı İnsanlarda Gamze Bulunur? Gamzeler Nasıl Oluşur?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 08 Dec. 2020, https://evrimagaci.org/s/9684.
Seladi-Schulman, Jill. Ocüşler, Ecem. Bakırcı, Çağrı Mert. “Gamzeler Hakkında Gerçekler: Neden Bazı İnsanlarda Gamze Bulunur? Gamzeler Nasıl Oluşur?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, December 08, 2020. https://evrimagaci.org/s/9684.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close