Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Fırsat Maliyeti Nedir ve Nasıl Hesaplanır?

15 dakika
17,518
Fırsat Maliyeti Nedir ve Nasıl Hesaplanır? Medium
Tüm Reklamları Kapat

Fırsat maliyeti, farklı bir seçenek seçmeniz sonucunda kaçırdığınız en iyi alternatifin değeridir. Örneğin bir kişi, belirli bir girişime yatırım yapmayı seçtiyse, bu kişi için fırsat maliyeti, farklı bir girişime, yani kendileri için mevcut olan (tercihlerinden sonraki) en iyi alternatif girişime yatırım yaparak kazanabileceği paradır.

Fırsat maliyeti kavramının hem iş hayatında hem de günlük yaşamda önemli etkileri vardır, bu yüzden onu anlamak önemlidir. Bu nedenle, bu yazımızda, fırsat maliyeti hakkında daha fazla bilgi edinecek ve bunu mümkün olduğunca etkin bir şekilde nasıl hesaplayabileceğinizi anlayacaksınız.

Fırsat Maliyeti Örnekleri

Fırsat maliyeti kavramı, ekonomi ve finans alanındaki rolüyle bilinir. Örneğin bu bağlamda bir şirket, belirli bir ürünü geliştirmek için yatırım yapmaya karar verirse, şirketin fırsat maliyeti, farklı bir ürün geliştirmek veya mevcut ürünleri pazarlamak gibi parayla yapabilecekleri en iyi alternatif şeye dayanmaktadır.

Tüm Reklamları Kapat

Diğer fırsat maliyeti örnekleri şunlardır:

  • Devlet harcamaları söz konusu olduğunda, sağlık bütçesi gibi tek bir şeye para harcamanın fırsat maliyeti, eğitim bütçesi gibi bu paranın harcanabileceği en iyi alternatif şeyin değerine dayanır.[1]
  • Yazılım geliştirme söz konusu olduğunda, belirli bir özelliğin geliştirilmesi gibi tek bir şeye harcanan zamanın fırsat maliyeti, bunun yerine bu geliştirme süresinin harcanabileceği en iyi alternatifin değeridir.[2]

Benzer şekilde, tıbbi tedaviler söz konusu olduğunda, herhangi bir müdahalenin değeri, genellikle hiç bir şey yapmama seçeneğini de içeren diğer olası müdahalelerin değeriyle karşılaştırılarak fırsat maliyeti dikkate alınır.[3] Dahası, hastanelerdeki yoğun bakım üniteleri ve büyük ölçekli tıbbi acil durumlar söz konusu olduğunda, yardım edilemeyen hastaları tedavi etmek için harcanan kaynakların, yardım edilebilecek diğer hastaların pahasına geldiği durumlarda fırsat maliyeti bazen dikkate alınır.[4]

Son olarak fırsat maliyeti, insanların düzenli, günlük yaşamları söz konusu olduğunda da bir rol oynar. Örneğin:

  • Belirli bir ürünü satın almanın fırsat maliyeti, farklı bir ürün satın almak gibi parayla yapabileceğiniz en iyi alternatif şeyin değeridir.
  • Belirli bir hobiyi seçmenin fırsat maliyeti, kişisel ilişkileriniz gibi zamanınızı, paranızı ve emeğinizi harcayabileceğiniz en iyi alternatif şeyin değeridir.
  • Lisansüstü bir derece almanın fırsat maliyeti, iş piyasasına daha erken girmek gibi, seçebileceğiniz en iyi alternatif kariyer yolunun değeridir.

Fırsat Maliyetini Hesaplama

Fırsat Maliyeti Nasıl Hesaplanır?

Fırsat maliyetinizi hesaplamanın temel yolu, aşağıdaki formülde gösterildiği gibi, kaçırdığınız en iyi alternatifin değerinden seçtiğiniz seçeneğin değerini çıkarmaktır:

Tüm Reklamları Kapat

fırsat maliyeti=vazgeçilen en iyi alternatif−seçtig˘iniz seçenek\text{fırsat maliyeti}=\text{vazgeçilen en iyi alternatif}-\text{seçtiğiniz seçenek}

Örneğin, bir şirkete 1000$ yatırırsanız ve yatırımınızdan 200$ kar elde ederseniz, ancak aynı zamanda size 600$ kar sağlayacak başka bir şirkete yatırım yapmayı kaçırırsanız, 600-200 = 400 olduğundan, fırsat maliyetiniz 400$ olacaktır.

Fırsat maliyetinin, tüm olası vazgeçilmiş alternatiflerin getiri oranlarının toplamından ziyade, tercih ettiğiniz seçeneğin getiri oranının, vazgeçilen en iyi alternatifin getiri oranından çıkarılmasıyla hesaplandığını unutmayın. Çünkü, bir seçim yaptığınızda, yalnızca tek bir seçenek seçebilirsiniz, dolayısıyla yalnızca tek bir alternatiften vazgeçmiş olursunuz.

Örneğin, bu, tek bir şirket yerine birkaç farklı şirkete yatırım yapmış olsaydınız; yatırım yapmadığınız tüm şirketlerin getiri oranlarının toplamıyla değil, yalnızca seçtiğiniz yatırımın getiri oranıyla, yatırım yapabileceğiniz en iyi alternatif şirketin getiri oranını karşılaştırmanız gerektiği anlamına gelir, çünkü bu şirketlerden sadece birine yatırım yapabilirdiniz.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.

Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Not: Finansal yatırımların fırsat maliyetinin hesaplanması söz konusu olduğunda, vazgeçilen en iyi alternatifin getiri oranı genellikle S&P 500 borsa endeksi gibi bazı ortak karşılaştırma ölçütlerine dayanır.

Fırsat Maliyetini Hesaplarken Riskleri Hesaba Katmak

Fırsat maliyetini hesaplarken, mevcut farklı seçeneklerle ilişkili riskleri hesaba katmak önemlidir. Örneğin, hazine bonosu gibi düşük riskli bir yatırıma veya başlangıç hisse senetleri gibi yüksek riskli bir yatırıma yatırım yapma seçeneğiniz varsa, sadece her bir yatırımdan ne kadar para kazanabileceğinize değil, aynı zamanda bu parayı kazanma olasılığınız ile ilk yatırımınızı kaybetme olasılığınıza da bakmalısınız.

Risk, genel olarak, herhangi bir orana ulaşma olasılığını o oranla çarparak ve ardından her bir seçenek için tahmin edilen toplam getiri oranını elde etmek için sonuçları toplayarak beklenen getirilerinize dahil edilmelidir.

Örneğin, 1000$'lık bir yatırımın size 600$ kazanma olasılığı %50 ve 400$ kaybetme olasılığı %50'ye sahipse, bu durumda beklenen toplam getiri oranı %10'dur. Yani, (0.5×600)+(0.5×−(400))=100(0.5 \times 600) + (0.5 \times - (400)) = 100 olacağı için, 1000$'lık bir yatırımla size 100$ kazandırır.

Finansal Olmayan Durumlarda Fırsat Maliyetini Hesaplama

Fırsat maliyeti, mevcut seçeneklerin her birinin değerinin parasal anlamda ölçülebildiği finansal durumlar söz konusu olduğunda genellikle hesaplanması en kolay olanıdır. Bununla birlikte, fırsat maliyeti kavramı, değerini ölçmenin genellikle daha zor olduğu, örneğin hangi hobilerin veya ilişkilerin peşinden gidileceğine karar vermek gibi durumlarda da faydalı olabilir.

Bu gibi durumlarda, fırsat maliyetini, en iyi alternatiften vazgeçerek kaçıracağınıza kıyasla, belirli bir seçenekle giderek kazanacağınız şey olarak düşünebilirsiniz. Örneğin, arkadaşlarınızla dışarı çıkmayı seçerseniz, bunun yerine spor salonuna gitme fırsatından vazgeçiyor olabilirsiniz, bu durumda fırsat maliyeti, spor salonuna giderek kazanacağınız ile arkadaşlarınızla dışarı çıkarak kazanacağınız arasındaki farkı temsil eder.

Tüm Reklamları Kapat

Bu gibi durumlarda fırsat maliyetinin hesaplanması söz konusu olduğunda, mevcut seçeneklerin her birinin önemli ölçüde farklı fayda türlerine sahip olacağı ve hiçbirinin diğerlerinden belirgin şekilde daha iyi olmadığı durumlar olduğunu unutmayın. Örneğin memnuniyet, etki ve prestij gibi konularda doğrudan ölçmek ve karşılaştırmak zor olabileceği için, gelecekteki kariyerinizi seçmek gibi bir durum söz konusu olduğunda bu durum geçerli olabilir.

Bu gibi durumlarda mevcut seçenekler eşit olarak tanımlanabilir, yani birbirlerinden mutlaka daha iyi veya daha kötü değillerdir, ancak birbirlerinden belirgin şekilde farklı olmalarına rağmen, kabaca aynı düzeydedirler.

Son olarak, finansal durumlarda fırsat maliyetini hesaplarken olduğu gibi, mevcut seçeneklerinizin birbirini dışlayan olarak görülmesi gerektiğini unutmayın, yani fırsat maliyetiniz, vazgeçtiğiniz tüm alternatiflerin toplamı olarak değil, yalnızca vazgeçilen en iyi alternatifin değeri olarak görülmelidir.

Tüm Reklamları Kapat

Fırsat Maliyetinin Önemi

Fırsat maliyeti kavramı, bireylerden şirketlere, hükümetlere vb. çeşitli kuruluşlar tarafından uygulanabilir. Buna göre, hangi ürünü satın alacağına karar veren bir bireyden, hangi politikaları yürürlüğe koyacağına veya hangi projeleri finanse edeceğine karar veren bir hükümete kadar çeşitli ölçeklerde kullanılabilir.[5], [6]

Kim olduğunuza ve hangi ölçekte hareket ettiğinize bakılmaksızın, fırsat maliyeti eylemlerinize rehberlik edebilir ve belirli bir seçimin mevcut alternatiflerden daha faydalı olup olmadığını belirlemenize yardımcı olabilir. Bu önemlidir, çünkü çoğu durumda, belirli bir seçenek faydalı olduğu için çekici olabilir, ancak gerçekte, ilk bakışta çekici olmayan alternatif seçeneklerden daha az faydalıdır.

Örneğin, paranızı ilginizi çekmeyen sıkıcı bir yere yatırabileceğinizi ve zaman içinde %8'lik bir getiri oranı bekleyebileceğinizi fark edene kadar, %5'lik bir getiri elde etmek için paranızı eğlenceli bir yere yatırma fırsatı çekici olabilir.

Fırsat maliyeti, herhangi bir seçim sizi zaman, para veya çaba gibi kaynaklara yatırım yapmaya yönlendirdiğinde özellikle yararlıdır. Bunun nedeni, bu kavramın genellikle kıtlıkla ilgili olmasıdır, yani sahip olduğumuz kaynakların çoğunun doğası gereği sınırlı olduğu gerçeğidir. Bu da şu anlama gelir: Sadece sınırlı sayıda seçenek seçebiliriz ve bir seçeneği diğerlerine tercih etmek, kazançlarda bir değiş tokuş yapmayı gerektirir.

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Genel Matematik 1
  • Boyut: 20,0*25,0
  • Sayfa Sayısı: 470
  • Basım: 1
  • ISBN No: 9786053556374
Devamını Göster
₺650.00
Genel Matematik 1
  • Dış Sitelerde Paylaş

Bu nedenle, sahip olduğunuz kaynakları nasıl harcayacağınıza karar verme konusunda fırsat maliyetini hesaba katmak oldukça faydalı olabilir. Örneğin, konu bir ürün satın almaya gelince, parayla yapabileceğiniz başka şeyleri düşünmek, onu nasıl harcadığınız konusunda daha dikkatli olmanıza yardımcı olabilir.[7]

Not: Fırsat maliyeti kavramı, ekonomide genellikle, verdiğiniz her kararın bir fırsat maliyeti içerdiğini belirtmek için "Bedava öğle yemeği diye bir şey yoktur." (İng: "There ain't no such thing as a free lunch.") sözü ile tanımlanır. "Bedava" olarak tabir edilen her şeyin bir bedeli vardır.

Fırsat Maliyeti Nasıl Hesaplanır?

Şimdiye kadar fırsat maliyetinin ne olduğunu, nasıl hesaplanacağını ve neden önemli olduğunu gördük. Yazının devamında, hayatınızdaki fırsat maliyetini doğru bir şekilde nasıl hesaplayacağınızı gösterecek bazı ipuçları ve yönergeler göreceksiniz.

Fırsat Maliyetini Aklınızda Tutmak için Neler Yapabilirsiniz?

Fırsat maliyetini hesaplamanın faydalarına rağmen, birçok kişi ve kuruluş karar verirken bunu yapmayı ihmal eder.[7] Neyse ki, gerektiğinde fırsat maliyetini uygun şekilde göz önünde bulundurduğunuzdan emin olmak için yapabileceğiniz bazı şeyler var.

Yapabileceğiniz bir şey, herhangi bir önemli karar vermeden önce aktif olarak kendinize "Bunu seçerek hangi alternatifleri kaçıracağım?" sorusunu sormaktır. Ardından, bu alternatifleri değerlendirin ve ilk seçenek yerine bunlardan birini seçmenin daha iyi olup olmayacağını düşünün. Durumu değerlendirmek ve alternatif seçenekleri bu şekilde akılda tutmak, ihtiyaç duyduğunuz durumlarda fırsat maliyetini hesaba katmayı hatırlamanıza yardımcı olabilir.[8]

Yapabileceğiniz başka bir şey, fırsat maliyeti konusundaki farkındalığınızı artırmak için dış ipuçlarını kullanmaktır.[9] Bu tür ipuçları, örneğin, vazgeçeceğiniz alternatifler hakkındaki farkındalığınızı artırmanıza yardımcı olabilir. Örneğin, şimdi belirli bir ürünü satın almak yerine, para biriktirip daha sonra daha çekici bir şey satın alabilirseniz, şimdi para harcamanın fırsat maliyetini içselleştirmenize yardımcı olmak için daha sonra satın almak istediğiniz şeyin resimlerine bakabilirsiniz.

Son olarak, söz konusu fırsat maliyetinin ancak gelecekte yaşanacağı durumlarda, gelecekteki benliğinizin bununla nasıl başa çıkacağını görselleştirmeye çalışabilirsiniz, çünkü gelecekte yaşanacak fırsat maliyetlerine bugüne kıyasla daha az ağırlık verme eğilimindeyiz.[8] Bu, örneğin, gelecek için plan yapma eğilimi yüksek olan kişilerin fırsat maliyetlerini doğru bir şekilde hesaba katma olasılıklarının daha yüksek olduğu gerçeğinde açıkça görülmektedir.[10]

Beklemenin Fırsat Maliyetini Hatırlayın!

Genellikle gözden kaçan bir tür fırsat maliyeti, erken karar vermek veya harekete geçmek yerine, beklemenin fırsat maliyetidir. Örneğin size birkaç piyasadan birine yatırım yapma seçeneği sunulursa, paranızı nereye yatıracağınıza karar verirken çok uzun süre beklemek, o parayı daha erken yatırmaya kıyasla önemli bir fırsat maliyetine maruz kalmanıza neden olabilir.

Bu, karar vermek için acele etmeniz gerektiği anlamına gelmez; bunun yerine, gecikmeler ve eylemsizlikle ilişkili fırsat maliyetlerinin farkında olmanız gerektiği anlamına gelir. Bu, potansiyel gecikmeler tamamen gereksiz olduğunda veya hangi seçeneğin en iyi olduğundan tam emin olmasanız bile, daha hızlı karar vermenin beklemekten açıkça daha faydalı olacağı durumlarda özellikle önemlidir.

Ayrıca, bu bağlamda, "karar vermemenin" başlı başına bir karar olduğunu ve diğer seçenekler gibi değerlendirilmesi gerektiğini hatırlamak önemlidir.

Tüm Reklamları Kapat

Fırsat Maliyetini Abartmaktan Kaçının!

İnsanlar fırsat maliyetlerini genellikle hafife alsalar veya görmezden gelseler de, bunun tersinin doğru olduğu durumlar da vardır.

Örneğin konuyla ilgili, mevcut seçeneklerden yalnızca birini seçme ihtiyacının zaman veya bütçe kısıtlamaları gibi bazı kaynakların sınırlı kullanılabilirliğine dayanan bir çalışma, insanların seçimlerinin dış kısıtlamalarla sınırlandığı durumları incelemiştir.[11] Çalışma, bu tür bir kısıtlama altında karar vermenin, insanları kendilerine sunulan tüm seçenekleri deneyimlemeyi hayal etmeye teşvik edebileceğini buldu. Bu da, insanların belirli bir seçeneği seçerek maruz kaldıkları fırsat maliyetini olduğundan fazla tahmin etmelerine neden olabilir, çünkü gerçekte, alternatiflerin tamamı yerine yalnızca birini seçebileceklerdi.

Ayrıca yukarıdaki çalışma, insanların izlemede başarısız oldukları ve yararlanmayı planladıkları orijinal bir seçeneği takip edemediği ve bundan yararlanamadığı durumlarda benzer bir sorunun ortaya çıkabileceğini göstermiştir. Spesifik olarak, bu olduğunda, insanlar bazen seçtikleri seçeneği kullanmamakla aynı anda seçmedikleri tüm alternatif seçenekleri kaçırdıklarını hissederler, oysa gerçekte onlardan sadece birini seçebilirlerdi.

Genel olarak, fırsat maliyetini düşünürken abartmaktan kaçınmak önemlidir, çünkü bunu yapmak duruma mantıksız bir şekilde bakmanıza ve özellikle pişmanlık söz konusu olduğunda, gereksiz yere olumsuz bir duygusal ve psikolojik tepki yaşamanıza neden olabilir.[12]

Tüm Reklamları Kapat

İnsanların fırsat maliyetini olduğundan fazla tahmin etmelerinin en yaygın yolu, yanlışlıkla bunun sadece en iyisine değil, vazgeçtikleri tüm alternatiflerin birleşik değerine dayandığını varsaymaktır. Bu yüzden, bu sorunu önlemek için, mevcut seçim kümenizden yalnızca bir seçeneği seçebileceğinizi, dolayısıyla belirli bir seçenekle giderek yalnızca en iyi alternatiften vazgeçtiğinizi aklınızda bulundurmalısınız.

Not: Yukarıda bahsedilen dış kısıtlamalar, seçimin doğasının yalnızca bir seçeneğin seçilebileceği anlamına geldiği durumlarda ortaya çıkan kısıtlamalar olan dahili kısıtlamalarla karşılaştırılır. Örneğin bu, bir satın alma için iki olası ödülden yalnızca birinin seçilebildiği bir pazarlama anlaşmasında olabilir.

Fırsat Maliyeti ve Sonradan Anlama Önyargısı

Fırsat maliyeti, öncelikle geleceğe hazırlanmanıza yardımcı olması için kullanılmalıdır, çünkü o zaman karar verme sürecinizi olumlu bir şekilde şekillendirmenize yardımcı olabilir.

Fırsat maliyeti, bazı durumlarda faydalı olabilecek geçmiş kararları değerlendirmek için de kullanılabilir. Örneğin, karar verme süreciniz hakkında gelecekteki kararlar söz konusu olduğunda size yardımcı olacak önemli bir ders alarak fayda sağlayacağınıza inanıyorsanız, daha önce vermiş olduğunuz bir kararın fırsat maliyetini değerlendirebilirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

Ancak bunu yaparsanız, geçmişteki kararlarınızın, şu anda olduğundan farklı bilgilere sahip olduğunuzda verilmiş olduğunu unutmamak önemlidir. Bu nedenle, önceden meydana gelen olayların sonuçlarının gerçekte olduğundan daha öngörülebilir olduğunu varsaymanıza neden olabilecek, sonradan anlama önyargısına (İng: "hindsight bias") düşmekten kaçınmalısınız.

Basitçe söylemek gerekirse, o sırada en iyi görünen seçeneği, daha kötü görünen ama sonunda daha iyi olan farklı bir seçenek pahasına seçtiyseniz, bu, kötü bir karar verdiğiniz anlamına gelmez ve o anda bu kararı verdiğiniz için kendinizi kötü hissetmemelisiniz.

İlgili Kavramlar

Fırsat Maliyeti ve Batık Maliyet

Batık maliyet, geçmişte katlanılan ve geri kazanılamayan bir maliyettir.

Batık maliyet ile fırsat maliyeti arasındaki fark; fırsat maliyeti belirli bir eylem planı seçip diğerinden vazgeçmeniz sonucunda kaçırdığınız veya kaçıracağınız potansiyel faydaları temsil ederken, batık maliyeti belirli bir eylem planını takip ederken maruz kaldığınız belirli bir maliyeti temsil eder.

Tüm Reklamları Kapat

Örneğin, yatırım söz konusu olduğunda, batık maliyet, birinin başarısız bir yatırım için harcadığı parayı temsil ederken, fırsat maliyeti, parayı başka bir yere yatırmış olsaydı elde edebilecekleri getiriyi temsil eder.

Fırsat Faydası

Fırsat faydası terimi, bazen bir seçim setindeki bir seçeneğin diğerlerine göre sahip olduğu avantajlara atıfta bulunmak için kullanılır. Örneğin belirli bir hareket planının fırsat avantajı, bu planın diğerlerine göre sahip olduğu avantajları ifade eder.

Açık ve Örtük Maliyetler

Maliyetler açısından, açık ve örtük maliyetler arasında önemli bir ayrım vardır.

  • Açık maliyetler, doğrudan parasal ödemeyi içeren maliyetlerdir. Örneğin, yeni bir makine için 100 dolar ödeyen bir şirket, açık bir maliyete maruz kalır.
  • Örtük maliyetler, doğrudan bir parasal ödeme içermeyen maliyetlerdir; daha doğrusu bunlar, mevcut kaynakları başka bir eylem yerine bir eylem planına ayırmanın getirdiği fırsat maliyetleridir. Örneğin, belirli bir ürünü üretmek için üretim hattını kullanmaya karar veren bir şirket, bunun yerine diğer olası ürünleri üretmemenin örtük maliyetine katlanır.

Not: Örtük maliyetlere bazen zımni maliyetler, farazi maliyetler veya kavramsal maliyetler de denir.

Tüm Reklamları Kapat

Muhasebe Kârı ve Ekonomik Kâr

Mali açıdan bakıldığında, konu muhasebe kârı ve ekonomik kâr olduğunda fırsat maliyetinin nasıl ele alındığı arasında önemli bir ayrım vardır:

  • Muhasebe karı (veya zararı), toplam gelir eksi açık maliyetlere eşittir. Bu nedenle, muhasebe karı, fırsat maliyetini hesaba katmaz. Örneğin, bir şirket 10 milyon dolar gelir getirdiyse ve 6 milyon dolar açık maliyete sahipse, o zaman sahip olabileceği herhangi bir örtük maliyetten bağımsız olarak 4 milyon dolar (10 – 6 = 4) muhasebe kârı vardı.
  • Ekonomik kâr (veya zarar), toplam gelir eksi açık ve örtülü maliyetlere eşittir. Bu nedenle, ekonomik kâr, fırsat maliyetini hesaba katar. Örneğin, bir şirket 10 milyon dolar gelir getirdiyse ve 6 milyon dolarlık açık maliyete ve 3 milyon dolarlık örtülü maliyete sahipse, o zaman 1 milyon dolarlık ekonomik kârı vardır (10 – 6 – 3 = 1).

Fırsat Maliyetinin Tarihi

"Fırsat maliyeti" terimi, 1894'te "Pain-Cost and Opportunity Cost" başlıklı bir makalesinde kullanan David L. Green'e atfedilir.[13]

Ancak bu genel kavram, tarih boyunca başkaları tarafından da önerilmiştir. Örneğin, bilim insanı ve politikacı Benjamin Franklin, "Genç Bir Esnafa Tavsiye, Yaşlı Biri Tarafından Yazılmıştır" başlıklı 1748 tarihli bir makalesinde, çalışmak yerine seyahat etmeye ya da boş boş oturmaya karar veren birinin bu süre içinde harcadığı paranın yanı sıra çalışarak kazanabileceği parayı da kaybettiği gerçeğini tartışırken, "vakit, nakittir" der.[14]

Not: Fırsat maliyeti bazen "alternatif maliyet" gibi başka isimlerle de anılır.

Özet ve Sonuçlar

  • Fırsat maliyeti, farklı bir seçenek seçmeniz sonucunda kaçırdığınız en iyi alternatifin değeridir.
  • Örneğin, bir kişi belirli bir girişime yatırım yapmayı seçtiyse, fırsat maliyeti, farklı bir girişime, yani kendilerine sunulan en iyi alternatif girişime yatırım yaparak kazanabilecekleri paradır.
  • Fırsat maliyeti, hem paranızı nereye yatıracağınız gibi finansal kararlar söz konusu olduğunda hem de hangi hobilerle ilgileneceğiniz gibi finansal olmayan veya hangi kariyer yolunu seçeceğiniz gibi karışık kararlar söz konusu olduğunda hesaba katmak oldukça faydalı olabilir.
  • Bir kararın içerdiği fırsat maliyetlerini hesaplamak için, en iyi seçeneğinizden elde etmeyi bekleyebileceğiniz değeri, vazgeçmeniz gereken en iyi alternatiften elde edebileceğiniz değerle karşılaştırın.
  • Fırsat maliyetlerini size hatırlatan ipuçlarını kullanarak ve mevcut alternatiflerinizi aktif bir şekilde inceleyerek fırsat maliyetlerini aklınızda tutmanıza yardımcı olabilirsiniz, ancak fırsat maliyetlerini olduğundan fazla tahmin etmekten kaçınmak önemlidir; bu, onları yalnızca en iyisine değil, vazgeçtiğiniz tüm alternatiflerin değerine dayandırırsanız olabilir.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
18
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 8
  • Tebrikler! 5
  • İnanılmaz 1
  • Muhteşem! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 08/11/2024 19:08:56 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/11176

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Kategoriler ve Etiketler
Tümünü Göster
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Diş Gelişimi
Elektrik
Bebek
Korona
Kimyasal
Enzim
Çiftleşme
Editör Seçkisi
Algı
Astronot
Güneş Sistemi
İnsan
İstatistik
Film
Gaz
Araştırmacılar
Bilgi
Mit
Epistemik
Nükleik Asit
Onkoloji
Yanlış
Canlılık Ve Cansızlık Arasındaki Farklar
Müzik
Makina Mühendisliği
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
I. Shatz, et al. Fırsat Maliyeti Nedir ve Nasıl Hesaplanır?. (4 Aralık 2021). Alındığı Tarih: 8 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/11176
Shatz, I., Bakırcı, Ç. M., Albayrak, . (2021, December 04). Fırsat Maliyeti Nedir ve Nasıl Hesaplanır?. Evrim Ağacı. Retrieved November 08, 2024. from https://evrimagaci.org/s/11176
I. Shatz, et al. “Fırsat Maliyeti Nedir ve Nasıl Hesaplanır?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 04 Dec. 2021, https://evrimagaci.org/s/11176.
Shatz, Itamar. Bakırcı, Çağrı Mert. Albayrak, . “Fırsat Maliyeti Nedir ve Nasıl Hesaplanır?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, December 04, 2021. https://evrimagaci.org/s/11176.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close