Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Eugene Dubois Yöntemi: Paleoantropolojide Kayıp Halkalar ve Evrimsel Ara Tür Fosilleri Nasıl Bulunur?

Java Adamı Olarak Bilinen Homo erectus'un Keşfini Mümkün Kılan Adımlar...

4 dakika
2,990
Eugene Dubois Yöntemi: Paleoantropolojide Kayıp Halkalar ve Evrimsel Ara Tür Fosilleri Nasıl Bulunur? Wikimedia
Java Adamı fosilleri
Tüm Reklamları Kapat

1887 senesinde, Hollandalı doktor Eugene Dubois, kayıp halkayı aramak için dünyanın dört bir yanına yelken açtı. Dubois’in aradığı bu kayıp halka, insanların kuyruksuz maymunlardan evrimleştiğini kanıtlayacak kayıp bir fosil halkasıydı. Doktor Dubois çıktığı seferin sonucunda aradığını bulabilmişti ve açıkçası bu sonuca ulaşabilmesi atıldığı maceranın kendisinden bile daha çılgıncaydı. Çünkü paleoantropoloji tarihinde ilk kez, insan atalarının fosillerini bulmayı amaçlayan organize bir kazı yapılmış ve bu fosiller gerçekten bulunmuştu.

Hominini fosillerine böylesine nadir rastlandığı bir çağda, bilim insanları, insan atalarının dik yürüyen ancak küçük beyinleri olan ve konuşamayan varlıklar olduğunu varsayıyorlardı. Dubois’e göre bu varsayımsal atalar yeterli değildi. Dubois’in istediği gerçek olan, yani fosillerdi. Fosiller, “insan ve hayvan dünyası arasında yakın bir bağ vardır” savına doğrudan bir kanıt sunmanın tek yoluydu. Peki bu kayıp halka nasıl bulunabilir? Dubois’in hikayesine dayanarak, adım adım bir liste hazırladık.

Kayıp Halka Nasıl Bulunur?

1) Kayıp Halkanın Nerede Yaşadığını Saptamak

İşin sonunda hatalı çıksanız bile bu yöntem işe yarayabilir. Dubois, insan atalarının nerede yaşamış olabileceği hakkındaki tüm teorileri inceledi. Ernst Haeckel gibi birçok bilim insanı, insan atalarının büyük olasılıkla Asya’daki tropik bölgelerden geldiğini düşünüyordu. Bugün bu teorinin yanlış olduğunu biliyoruz. İnsan kökeninin doğum yeri aslında Afrika topraklarıdır. Ancak Dubois’in çıktığı yola olan inancı tamdı.

Tüm Reklamları Kapat

2) Yaşadığınız Ülkeyi Çıktığınız Sefer İçin Finansman Sağlamaya İkna Etmek

Ufak bir detayı atlamadan geçmeyelim: Para. Dubois, çıktığı sefere finansman sağlaması için başlangıçta bir devlet sübvansiyonu istedi ancak olumsuz bir yanıt aldı. Daha sonra, sömürge ordusunda askeri cerrah olmayı istedi. Dubois’in Doğu Hint Adaları’nda varlık gösteren orduda sekiz yıl boyunca görev yapması onaylandı.

3) Maceracı Bir Eşle Evlenmek

Dubois, yeni doğum yapmış eşi Anna’nın az bilinen bir koloniye seyahat etme fikrinden hiç hoşlanmayacağından korkuyordu. Aksine, Anna seyahat etmek konusunda oldukça istekliydi. Dubois, eşinin “Ne macera olacak ama!” dediğini hatırlıyordu.

Eugene Dubois ve eşi Anna Lojenga
Eugene Dubois ve eşi Anna Lojenga
Wikipedia Commons

4) Aramaya Mağaralardan Başlamak

Neandertal insanının varlığının izlerine ilk olarak Avrupa’daki kireçtaşı mağaralarında rastlanmıştı. Bu yüzden Dubois, mağaraların başlamak için ideal yerler olacağını düşündü. Sumatra’ya ayak bastıktan sonra Dubois aradığını bulabileceğini düşündüğü mağaraları araştırdı ve göreve koyuldu. Ne yazık ki kayıp halkayı bulmak düşündüğü kadar kolay değildi.

5) Sabır ve Azim Göstermek

Dubois, 1889 senesinde arkadaşlarına işlerin istediği gibi gitmediğini itiraf etti:

Tüm Reklamları Kapat

Burada rastladığım her şey düşündüklerime zıt düştü. Gösterdiğim bu azami gayretle bile, tasavvur ettiğimin yüzde biri kadar yol alamadım.

Dubois ve kazılarda beraber çalıştığı kişiler, hastalıklarla ve yüksek ateşle mücadele ettiler ve içlerinden bazıları hayatını kaybetti. Mağaraların bulunduğu bölgelere ulaşım zordu ve bu bölgeler genellikle bitki örtüleriyle kaplıydı. Ulaşılabilen bölgelerde bulunan fosiller de aranılan kayıp halka olmaktan uzak, yakın tarihli fosillerdi. Ancak Dubois pes etmedi ve yola başka bir yöntemle devam etti.

6) Planı Tekrar Gözden Geçirip Yeni Bir Adaya Seyahat Etmek

Kazılar sonuç vermediğinde, bir B planı bulmak gerekir. Sumatra mağaralarında şansı yaver gitmeyen Dubois’in kulağına insanların yakındaki Java Adası’nda kafatasları keşfetmeye başladığı söylentisi çalındı. Ayrıca oradaki insanların sıtmaya daha az yakalandığını da duydu. Ailesini bir kez daha yanına alıp, kazılara Java Adası’nda devam etmeye karar verdi. Hikayenin bu noktadan sonrası herkesçe bilinir.

Eugene Dubois'in Java Adamı'nı bulduğu bölgenin stratigrafik görüntüsü.
Eugene Dubois'in Java Adamı'nı bulduğu bölgenin stratigrafik görüntüsü.
Wikipedia

Dubois ve ekibi mağaralardan uzaklaştıktan sonra 1891 senesinde, Trinil köyü yakınlarındaki Solo Nehri kıyısında inanılmaz bir keşif yaptı. Eugene Dubois, aradığı kayıp halkayı burada buldu; bir kafatası parçası ve uyluk kemiği. Dubois burada bulduğu fosillere Pithecanthropus erectus (Java Adamı) adını verdi. Dik yürüdüğü bariz olan ve daha küçük bir beyne sahip bu primat, Dubois’e göre kesinlikle aradığı kayıp halkaydı. Şimdi bu kafatası parçasının, insan evriminin önemli bir ara halkası olan Homo Erectus’a ait olduğu düşünülüyor.

Soyu tükenmiş bir homininin olan Java Adamı'nın bir rekonstrüksiyonu.
Soyu tükenmiş bir homininin olan Java Adamı'nın bir rekonstrüksiyonu.
Encyclopaedia Britannica

Bununla beraber, keşif hikayesinin geri kalanı burada ortaya koyulan kısa hikayeden daha karmaşık ve problemliydi. Birçok bilim insanı Dubois’in Pithecanthropus'unu insan evriminde önemli bir adım olarak görmeyi reddetti ve kafatasından 15 metre uzakta bulunan uyluk kemiği muhtemelen aynı bireyden ziyade, günümüze daha yakın tarihlerde yaşamış bir insana aitti. Bu karmaşık hikayeyi basitleştirmemizin sebebi, Dubois’in esasen aradığı şeyi bulmasındaki abesliği ortaya koymaktır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Java Adamı'nın üç ana fosili 1891-1892 yıllarında bulundu; kafatasının üst kısmı, bir azıdişi ve bir uyluk kemiği.
Java Adamı'nın üç ana fosili 1891-1892 yıllarında bulundu; kafatasının üst kısmı, bir azıdişi ve bir uyluk kemiği.
Wikipedia

Ancak asıl hikaye, bu keşif sonrasında yapılan tasvirler ve bilimsel tartışmalarda yatıyor. ''Kayıp halkayı bulduktan sonra neler yapılmalı?'' başlıklı bir liste hazırlayacak olsaydık, şunları dahil edebilirdik: İlk olarak, elde ettiğiniz veriler hipotezinizle uyum sağlasın; ikincil olarak ise, bulduğunuz fosilleri döşeme tahtalarınızın altına saklayın ve insanların onları görmesine izin vermeyin. Ancak bu hikayeleri başka bir zamana saklıyoruz.

Dubois hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz, Bert Theunissen’in kaleme aldığı Eugene DuBois and the Ape-Man from Java (Eugene DuBois ve Java Adamı) adlı esere veya Pat Shipman’ın The Man Who Found the Missing Link (Kayıp Halkayı Bulan Adam) eserine göz atabilirsiniz.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
20
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 4
  • Tebrikler! 3
  • Bilim Budur! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • İnanılmaz 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Grrr... *@$# 1
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Paige Madison | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 31/10/2024 09:21:54 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8256

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Yaşamın Başlangıcı
Mikoloji
Maske
Olumsuz
Enzim
Gerçek
Gelişim
Tekillik
Biyografi
Öğrenme
Koruma
Doğa Yasaları
Mit
Veri Bilimi
Karanlık Enerji
Tür
Kartal
Köpek
Canlı Cansız
Memeli
Biyocoğrafya
Teknoloji
Hayvanlar Alemi
Devir
İletişim
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
P. Madison, et al. Eugene Dubois Yöntemi: Paleoantropolojide Kayıp Halkalar ve Evrimsel Ara Tür Fosilleri Nasıl Bulunur?. (7 Şubat 2020). Alındığı Tarih: 31 Ekim 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/8256
Madison, P., Ağacı, E., Sever, M. Ç. (2020, February 07). Eugene Dubois Yöntemi: Paleoantropolojide Kayıp Halkalar ve Evrimsel Ara Tür Fosilleri Nasıl Bulunur?. Evrim Ağacı. Retrieved October 31, 2024. from https://evrimagaci.org/s/8256
P. Madison, et al. “Eugene Dubois Yöntemi: Paleoantropolojide Kayıp Halkalar ve Evrimsel Ara Tür Fosilleri Nasıl Bulunur?.” Edited by Meltem Çetin Sever. Translated by Evrim Ağacı, Evrim Ağacı, 07 Feb. 2020, https://evrimagaci.org/s/8256.
Madison, Paige. Ağacı, Evrim. Sever, Meltem Çetin. “Eugene Dubois Yöntemi: Paleoantropolojide Kayıp Halkalar ve Evrimsel Ara Tür Fosilleri Nasıl Bulunur?.” Edited by Meltem Çetin Sever. Translated by Evrim Ağacı. Evrim Ağacı, February 07, 2020. https://evrimagaci.org/s/8256.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close