Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Adalarda Yaşayan Türler Neden Ufak, Cüce veya Pigmedir?

3 dakika
11,541
Adalarda Yaşayan Türler Neden Ufak, Cüce veya Pigmedir? Capture Indonesia
Endonezya’nın Flores Adası’nda doğal seçilim cüce filleri, dev sıçanları ve kısa boylu insanları tercih etmiştir.
Tüm Reklamları Kapat

Adada yaşamanın tuhaf etkileri olabilir. Kıbrıs’taki su aygırları yavaş yavaş deniz aslanlarının boyutuna küçüldü. Endonezya’nın Flores Adası’ndaki artık soyu tükenmiş filler, en fazla büyük bir domuz ağırlığındaydı, ama sıçanlar kediler kadar büyüktü. Bu örneklerin tümü, yiyecek ve avcıların az olduğu durumlarda büyük hayvanların küçülmesine, küçüklerin de büyümesine neden olan ada etkisinin örnekleridir. Ancak hiç kimse Flores’te günümüzden yaklaşık 60.000 ile 100.000 yıl önce yaşayan ve yaklaşık bir metre boyundaki artık soyu tükenmiş acayip homininler olan hobbitlere (Homo floresiensis) ilişkin ünlü cüceleşme örneğinin de aynı kurallarla açıklanıp açıklanmayacağından emin değildi.

Flores’teki günümüz pigmelerinden -hobbitlerle akraba olmadıklarını belirtelim- elde edilen genetik kanıtlar, insanların da ada cüceleşmesine maruz kaldıklarını doğrulamaktadır. Uluslararası bir ekip, Ağustos 2018’de Science dergisinde Flores pigmelerinin, kısa boylu olmalarını teşvik eden daha fazla gen varyantı taşımaları açısından Yeni Gine ve Doğu Asya’daki yakın akrabalarından farklı olduklarını bildirdi. Genetik farklılıklar yakın zamanda gerçekleşen evrimi doğruladı, yani ada kuralı iş başındaydı. Yazarların ifadelerine göre, bu farklılıklar, hobbitlerin kısa boylu olmalarına aynı gücün neden olduğunu göstermektedir.

Princeton Üniversitesinde çalışan ve çalışmanın eşyazarlarından biri olan popülasyon genetikçisi Joshua Akey şunları söylüyor:

Tüm Reklamları Kapat

Flores, her şeyin küçüldüğü büyülü bir yerdir. Bu, adalı cüceleşmenin homininlerde iki kez gerçekleştiği tek örnektir.

Princeton’da doktora sonrası araştırmalarını yürüten Serena Tucci, Flores’teki ortalama boyları sadece 145 santimetre olan Rampasasa pigmelerini çalışmaya başladı. Artık aramızda olmayan ünlü Endonezyalı paleoantropolog Teuku Jacob, Rampasasa halkının bazı özelliklerini modern insan olarak gördüğü hobbitlerden aldığını öne sürerek tartışmalara neden olmuştu. Tucci ve o zamanlar Santa Cruz’daki California Üniversitesi’nde çalışan danışmanı Ed Green, pigmelerin soylarını araştırmak için Flores’e gitti. Jakarta’daki Eijkman Moleküler Biyoloji Enstitüsünden moleküler biyolog ve çalışmanın eşyazarı Herawati Sudoyo’nun ifadesine göre, Tucci ve Green pigmelerin iznini de alarak Endonezyalı araştırmacılarla birlikte bir “model” çalışması başlattılar. Tucci’nin meslektaşları 32 kişiden tükürük ve kan örnekleri alarak DNA’larını çıkardılar. Daha sonra Eijkman’daki araştırmacılardan Gludhug Purnomo, örnekleri bizzat kendisi Green’in laboratuvarına taşıdı ve her bir bireyde 2,5 milyon tek nükleotit polimorfizmi veya alelinin yanı sıra 10 tam genomun dizisini çıkarmaya yardım etti.

Ekip, hobbitlerden gelmiş olabilecek hiçbir arkaik DNA izine rastlamadı. Aksine pigmelerin diğer Doğu Asyalılarla çok yakın akraba olduğunu buldular. DNA analizi, pigmelerin atalarının Flores’e birkaç dalga halinde geldiğini gösterdi: yaklaşık son 50.000 yılda modern insanlar ilk kez Melanezya’ya geldiğinde ve son 5000 yılda Doğu Asya ve Yeni Gine’den göç edenler gelip yerleştiğinde.

Pigme genomları aynı zamanda bir ortam değişikliği yaşandığını da yansıtmaktadır. Bu genomlar, et ve deniz ürünlerindeki yağ asidini parçalamak için enzimleri kodlayan bir genin antik bir versiyonunu taşır. California Üniversitesinin Berkeley kampüsünde çalışan ve çalışmada yer almayan popülasyon genetikçisi Rasmus Nielsen’e göre, bu da Flores’e geldikten sonra atalarının “diyetlerinde büyük bir değişiklik” olduğunu ve muhtemelen cüce filler ve deniz ürünleriyle beslenmeye başladıklarını göstermektedir.

Pigme genomları ayrıca Birleşik Krallık Biobank verilerinin kısa boyla ilişkilendirdiği aleller açısından da zengindir. Diğer Doğu Asyalılarda da boyun kısalığıyla ilişkili aynı aleller vardır, ancak bu aleller onlarda daha az sıklıkta görülür. Bu durum, doğal seçilimin, pigme ataları Flores’teyken, mevcut kısalık genlerini tercih ettiğini göstermektedir. Pennsylvania Üniversitesinden popülasyon genetikçisi Iain Mathieson şunları söylüyor:

Pigme atalarının Flores’e geldikten sonra kısaldıklarını kesin olarak söyleyemeyiz, ancak Flores popülasyonunun benzer soya sahip diğer Doğu Asyalılarla bu açıdan karşılaştırılabilir olmaları, bunu ikna edici kılıyor.

Green’e göre bu keşif, Andaman Adalarında da evrimin kısa boyu tercih ettiğini gösteren yeni bir çalışmayla uyum içindedir. Adalarda gözlenen bu tür seçilimler, hobbitlerin bir zamanlar daha uzun bir tür oldukları ve Flores’te bulundukları binlerce yıl içinde boylarının yavaş yavaş küçüldüğü teorisini desteklemektedir. Tucci’nin sözleri şöyle:

Bu durum su aygırlarında yaşanabiliyorsa insanlarda da yaşanabilir. İnsan, sandığımız kadar özel bir canlı değildir. Çalışmamız bizim de diğer tüm hayvanlar gibi evrimleştiğimizi göstermektedir.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
80
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 30
  • Merak Uyandırıcı! 14
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 7
  • İnanılmaz 4
  • Muhteşem! 3
  • Bilim Budur! 3
  • Üzücü! 2
  • Güldürdü 1
  • Umut Verici! 1
  • Grrr... *@$# 1
  • İğrenç! 1
  • Korkutucu! 1
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: ScienceMag | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 13/12/2024 05:08:53 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7834

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Semptom
İhtiyoloji
Ufo
Elektromanyetik
Genetik Mühendisliği
Pandemi
Nüfus
Algoritma
Şehir Hastanesi
Ara Tür
Makina
Hayvan Davranışları
Risk
Enzim
Yangın
Astrobiyoloji
Koruma
Hücre Biyolojisi
Çocuklar
Bilim Felsefesi
Yeni Koronavirüs
Değişim
Yaşamın Başlangıcı
Tedavi
Modern
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
A. Gibbons, et al. Adalarda Yaşayan Türler Neden Ufak, Cüce veya Pigmedir?. (17 Haziran 2019). Alındığı Tarih: 13 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7834
Gibbons, A., Ölez, Ş. (2019, June 17). Adalarda Yaşayan Türler Neden Ufak, Cüce veya Pigmedir?. Evrim Ağacı. Retrieved December 13, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7834
A. Gibbons, et al. “Adalarda Yaşayan Türler Neden Ufak, Cüce veya Pigmedir?.” Edited by Şule Ölez. Translated by Şule Ölez, Evrim Ağacı, 17 Jun. 2019, https://evrimagaci.org/s/7834.
Gibbons, Ann. Ölez, Şule. “Adalarda Yaşayan Türler Neden Ufak, Cüce veya Pigmedir?.” Edited by Şule Ölez. Translated by Şule Ölez. Evrim Ağacı, June 17, 2019. https://evrimagaci.org/s/7834.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close