Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Eğer Merkür Güneş'e Daha Yakınsa Nasıl Oluyor da Venüs Daha Sıcak Olabiliyor?

2 dakika
36,587
Eğer Merkür Güneş'e Daha Yakınsa Nasıl Oluyor da Venüs Daha Sıcak Olabiliyor? Mehmet Ergün
Ekipman: Lunt LS152, Skywatcher EQ6, ASI 174M
Evrim Ağacı Akademi: Güneş Sistemi ve Gezegenler Yazı Dizisi

Bu yazı, Güneş Sistemi ve Gezegenler yazı dizisinin 25. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Güneş Sistemi İçin Bir Kılavuz: Güneş Sistemi İçindeki Cisimler Hakkında Neler Biliyoruz?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

Sağduyumuz, sıcak nesnelere daha yakın olan cisimlerin daha yüksek yüzey sıcaklıklarına sahip olmasını bekler. Örneğin, bir kamp ateşi etrafında duran insanlardan ateşe daha yakın olanların yüzleri ve elleri daha fazla ısınacaktır. Aynı durum, devasa bir kamp ateşi olan (ancak yanma yerine çekirdek tepkimeleri dolayısıyla ısı yayan) Güneş ve etrafında dönen gezegenler için de geçerlidir. Ancak önemli bir farkla: Güneş'e en yakın gezegen Merkür'ün yüzey sıcaklığı (ortalamada 427 santigrat derece), ikinci en yakın gezegen olan Venüs'ün sıcaklığından (ortalamada 462 santigrat derece) daha düşüktür! Yani daha uzaktaki gezegen, daha yakındaki gezegenden daha sıcaktır! Bu neden olur?

En temel sebebi, bilimde sağduyuların yanılgıya fazlasıyla açık olmasıdır. Zira sağduyu, genellikle en basit ve bariz açıklamayı doğru kabul etmeye meyillidir. Bu özünde kötü bir şey değildir ve çoğu zaman isabetli yargılara varmanıza katkı sağlayabilir. Fakat aynı zamanda, aslen çok daha karmaşık olan konuları gereğinden fazla basitleştirmenize ve hatalı varsayımlarda bulunmanıza da neden olabilir. Örneğin, kamp ateşi örneğimizde mesafe ile sıcaklığı ilişkilendirirken cisimlerin yapısal özelliklerini göz ardı ettik. Sadece "insan bedeni" olarak düşündük. Halbuki kıyasladığınız şeyler odun ile metal gibi farklı yapılı, farklı ısıl katsayılara sahip malzemelerse, kamp ateşinden daha uzakta olsa bile metal odundan daha hızlı ve fazla ısınabilecektir! 

NASA'nın Messenger uydusundan alınan veriler sayesinde oluşturulmuş tam bir Merkür görüntüsü. Messenger uzay aracı, Johns Hopkins Üniversitesi Uygulamalı Fizik Laboratuvarı tarafından üretilmişti ve Mayıs 2011'den beri Güneş'e en yakın gezegen olan Merkür'ün etrafında dönmekteydi. Bu süreçte gezegenin yüzeyini haritalandırdı ve bize fotoğraflar gönderdi. Merkür'ün bazı bölgeleri sürekli olarak karanlıkta kalsa da, özel görüntüleme teknikleri sayesinde bu engel aşılabildi. Merkür'ün eskiden var olan atmosferini zamanla, milyonlarca yıllık süreçte yitirdiği düşünülüyor. Messenger projesinin toplam bütçesi 446 milyon dolardır (kabaca 1.2 milyar lira kadar). 2014 yılı itibariyle Türkiye'de yıllık olarak TÜBİTAK'a ayrılan bütçe 1.5 milyar liradır.
NASA'nın Messenger uydusundan alınan veriler sayesinde oluşturulmuş tam bir Merkür görüntüsü. Messenger uzay aracı, Johns Hopkins Üniversitesi Uygulamalı Fizik Laboratuvarı tarafından üretilmişti ve Mayıs 2011'den beri Güneş'e en yakın gezegen olan Merkür'ün etrafında dönmekteydi. Bu süreçte gezegenin yüzeyini haritalandırdı ve bize fotoğraflar gönderdi. Merkür'ün bazı bölgeleri sürekli olarak karanlıkta kalsa da, özel görüntüleme teknikleri sayesinde bu engel aşılabildi. Merkür'ün eskiden var olan atmosferini zamanla, milyonlarca yıllık süreçte yitirdiği düşünülüyor. Messenger projesinin toplam bütçesi 446 milyon dolardır (kabaca 1.2 milyar lira kadar). 2014 yılı itibariyle Türkiye'de yıllık olarak TÜBİTAK'a ayrılan bütçe 1.5 milyar liradır.

Merkür ve Venüs için de bu geçerlidir. Her ne kadar "gezegen" deyip geçsek de, bu iki gezegen arasında önemli yapısal farklar bulunmaktadır. Bu farkların başında, Venüs'ün aşırı yoğun atmosferi ve Merkür'ün aşırı ince atmosferi gelmektedir. Atmosfer, hele ki karbon-temelli sera gazlarına sahip atmosfer, adeta bir battaniye gibidir: Gezegenleri sarar ve Güneş'ten gelen ışınları gezegenin bünyesinde hapseder. Böylece daha az ısı enerjisi geliyor olsa bile, bu enerji daha uzun süreler boyunca yüzeyde tutularak sıcaklığın arttırılmasında kullanılabilir. 

Tüm Reklamları Kapat

Venüs'ün kalın atmosferi de tam olarak bu sebeple Güneş'ten gelen ısıyı Merkür'e göre çok daha uzun süreler ve çok daha etkili bir şekilde yüzeyinde hapis halde tutabilir. Bu sayede Güneş'ten daha uzak olsa bile, Merkür'den daha yüksek yüzey sıcaklığına sahip olabilmektedir. Buna karşılık Merkür'e gelen yoğun Güneş ışınları, ince atmosferden kolaylıkla kaçarak uzaya saçılır. Bu nedenle Merkür, Venüs'ten daha soğuktur. 

Aslında bunu sağduyu örneğimize de uyarlamak mümkündür: Eğer ki bir battaniyeniz varsa, kamp ateşinden daha uzakta olsanız bile battaniyesi olmayan ama kamp ateşine daha yakın bir arkadaşınıza göre daha sıcak kalabilirsiniz!

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Güneş Sistemi ve Gezegenler Yazı Dizisi

Bu yazı, Güneş Sistemi ve Gezegenler yazı dizisinin 25. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Güneş Sistemi İçin Bir Kılavuz: Güneş Sistemi İçindeki Cisimler Hakkında Neler Biliyoruz?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
28
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 32
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 17
  • İnanılmaz 16
  • Merak Uyandırıcı! 14
  • Muhteşem! 11
  • Bilim Budur! 8
  • Umut Verici! 1
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • UCSB. Why Is Venus Hotter Than Mercury If Mercury Is Closer To The Sun?. (30 Mayıs 2019). Alındığı Tarih: 30 Mayıs 2019. Alındığı Yer: UCSB | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 02/11/2024 21:50:45 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4456

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bilimkurgu
Terapi
Hızlı
Kanser Tedavisi
Doktor
Radyoaktif
Periyodik Tablo
Oksijen
Mikrop
Bağırsak
Sıvı
Kadın Sağlığı
Mucize
Türlerin Kökeni
Zooloji
Kök Hücre
Evrenin Genişlemesi
Bilim Tarihi
Sosyal
Yavru
Yumurta
Endokrin Sistemi
Zihin
Ses Kaydı
Koruma
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Eğer Merkür Güneş'e Daha Yakınsa Nasıl Oluyor da Venüs Daha Sıcak Olabiliyor?. (6 Ağustos 2016). Alındığı Tarih: 2 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/4456
Bakırcı, Ç. M. (2016, August 06). Eğer Merkür Güneş'e Daha Yakınsa Nasıl Oluyor da Venüs Daha Sıcak Olabiliyor?. Evrim Ağacı. Retrieved November 02, 2024. from https://evrimagaci.org/s/4456
Ç. M. Bakırcı. “Eğer Merkür Güneş'e Daha Yakınsa Nasıl Oluyor da Venüs Daha Sıcak Olabiliyor?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 06 Aug. 2016, https://evrimagaci.org/s/4456.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Eğer Merkür Güneş'e Daha Yakınsa Nasıl Oluyor da Venüs Daha Sıcak Olabiliyor?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, August 06, 2016. https://evrimagaci.org/s/4456.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close