Eğer 66 Milyon Yıl Önce Bir Asteroit Çarpmamış Olsaydı, Dinozorlar Günümüzde Halen Hüküm Sürüyor Olabilirdi!

Bath Üniversitesi ile Doğa Tarihi Müzesi araştırmacılarının dinozor çeşitliliğini inceleyen yeni bir çalışması; dinozorların, 66 milyon yıl önce sonlarını getiren bir asteroitin çarpmasından önce sayılarında herhangi bir düşüş olmadığını gösteriyor. Öyle ki araştırmacılara göre çarpışma gerçekleşmemiş olsaydı, dinozorlar Dünya'yı hükmetmeye devam etmiş olabilirdi.

Dinozorlar, asteroit çarpmasının gerçekleştiği Geç Kretase dönemi sırasında her kıtada bulunup çoğu kara ekosisteminin hâkimi olarak dünya ve çevresine yayılmıştı. Ancak dinozorların yok oldukları sırada sayılarında bir düşüş yaşayıp yaşamadıkları konusu paleobiyologlar arasında hâlâ tartışmaya açıktır.

İstatiksel Modelleme

Bu soruyu cevaplayabilmek adına araştırma ekibi, bir grup farklı dinozorun familya ağacı verisi toplayıp ana dinozor gruplarının her birinin o zaman aralığında yeni tür üretip üretemediğini hesaplamak için istatiksel modelleme metodunu kullandı.

Royal Society Open Science dergisinde yayımlanan bu çalışma, önceden yapılmış olan bazı çalışmaların aksine dinozor sayısının asteroit çarpmasından önce düşüşe geçmediğini keşfetti.^[1] Aynı zamanda çalışmanın yazarlarına göre bu çarpışma olmasaydı, dinozorlar gezegendeki kara hayvanları arasındaki hakimiyetini devam ettirmiş olabilirdi.

Çalışmanın baş yazarı Joe Bonsor, doktorasını Bath Üniversitesinin Milner Evrim Merkezi (Milner Centre for Evolution) ile Doğa Tarihi Müzesi'nde yapmaktadır. Bonsor şöyle diyor:

Önceki çalışmalar, dinozor sayısı Kretase döneminin sonlarına doğru düşüşte olduğu için nesillerinin tükeneceği sonucunu ortaya çıkarmaya yönelik çeşitli yöntemler kullanmıştı. Ancak veri kümesini daha yeni dinozor familya ağaçları ile daha geniş bir dinozor cinsi grubunu kapsayacak şekilde genişletirseniz, sonuçların hepsi değil sadece yarısı bu bahsi geçen sonuca ulaşıyor.

Örnekleme Önyargısı

Fosil kayıtlarındaki eksikliklerin nedeniyle dinozorların çeşitliliğini değerlendirmek oldukça zorlaşıyor. Bunlar; hangi kemiklerin fosil olarak muhafaza edildiği, fosillerin kayanın içinden çıkarmanın ne kadar mümkün olduğu ve paleontologların fosilleri aradığı yerler gibi etkenlerden kaynaklanıyor olabilir.

Araştırmacılar bu örnekleme önyargılarını aşabilmek için istatistiksel yöntemler kullanarak sadece familyaya ait türlerin sayısını saymak yerine dinozor familyasının türleşme oranlarına baktı. Bonsor şöyle diyor:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak... Daha fazla göster

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Makalemizin ana noktası, sadece birkaç ağaca bakıp bir karara atlamamasında yatıyor. Fosil kayıtlarındaki bu büyük, kaçınılmaz önyargılar ile veri eksikliği, çoğu zaman türlerin sayısında bir düşüş gösterebilse de, bu, o dönemin gerçekliğinin doğru bir yansıması olmayabilir.

Şu anki verilerimiz, bu düşüşün olmadığını gösteriyor. Hatta hadrozor ile otçul boynuzlu dinozorlar o zamanlarda oldukça büyük bir popülasyona sahipti. Yok olmalarına neden olan bu olay gerçekleşmeseydi 66 milyon yıl önce nesilleri tükenirdi kanısına varabilecek bir delil dahi bulunmamaktadır.

Asteroitin çarptığı zaman memeliler de yaşıyor olsa da memelilerin dinozorların kapladığı alanları doldurup gezegenin hakimiyetini ellerine almaları dinozor neslinin tükenmesi sayesinde gerçekleşmiştir.