Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Genç Kapuçinler, Başka Bir Maymun Türünün Yavrularını Kaçırıyor!

3 dakika
93
Genç Kapuçinler, Başka Bir Maymun Türünün Yavrularını Kaçırıyor! Science News
Kapuçin
Tüm Reklamları Kapat

Panama kıyılarındaki Jicarón Adası'nda ilginç ve bir o kadar da endişe verici bir olay yaşanıyor. Araştırmacıların 19 Mayıs'ta Current Biology'de yayınladıkları rapora göre, Jicarón Adası'nda yaşayan beş genç kapuçin maymunundan oluşan bir çete, uluyan maymunların yavrularını kaçırmaya başladı.[1] Bu olayın nedeni net olarak bilinmiyor olsa da kaçırılanlar için genellikle ölümcül oluyor. Almanya'nın Konstanz kentindeki Max Planck Hayvan Davranışları Enstitüsü'nde evrimsel davranış ekolojisti olan Brendan Barrett şöyle diyor:

Kapuçinler gerçekten ilginç, garip, sıra dışı ve bazen de karanlık şeyler yapıyorlar. Bu tür davranışlar, insanın karanlık doğasına bir ayna tutabilir.

Primatlar arasında bebek kaçırma olayları nadir değildir. Bilim insanları daha önce de makakların birbirlerinden bebek çaldığını ve genç erkek kapuçinlerin bazen bebek bakıcılığı yapmak için gruplarındaki bebekleri kaçırdığını gözlemledi. Çalışmada yer almayan Kaliforniya Üniversitesi evrimsel antropoloğu Susan Perry şu sözleri söylüyor:

Bakıcı gibi davranan bu maymunlar, bebeği anneden alıp bir süreliğine onunla kaçabildiklerinde gerçekten çok mutlu oluyorlar.
Genç bir erkek kapuçin, kaçırılan uluyan bebeklerden birini Eylül 2022'de taşıyor.
Genç bir erkek kapuçin, kaçırılan uluyan bebeklerden birini Eylül 2022'de taşıyor.
Science News

Bebek kapuçinler bu esnada nadiren zarar görüyor ve bu süreç genellikle bebek acıkıp annesini çağırmaya başladığında sona eriyor. Primatların başka bir türden bebeklerle vakit geçirmesi çok daha az yaygındır. Vahşi doğada bu durumun tek örneği 2004 yılında Brezilya'daki araştırmacıların dişi kapuçinlerin bir Marmoset yavrusunu büyütmesini izlemesi sırasında kaydedildi. Brendan Barrett şöyle diyor:

Tüm Reklamları Kapat

Kapuçinler gerçekten her türden garip ve beklenmedik davranış sergileyebiliyor. Taş alet kullanabilen tek kapuçin türü olan Jicarón kapuçinleri bunun en iyi örneklerinden. Ancak Joker adlı genç bir bir maymunun, bir uluyan maymunu sırtında taşıdığını görmek yine de oldukça şaşırtıcıydı.

Barrett ilk başta bu durumun tek seferlik bir olay olduğunu düşündü. Ancak daha sonra ekip, Joker'in farklı bir uluyan bebeği taşıdığı başka bir fotoğraf buldu. Araştırma ekibi, 19 aylık fotokapan görüntülerini inceledikten sonra, Joker'in Ocak 2022'de dört yavrusundan ilkini taşımaya başladığını tespit etti. Eylül 2022'ye gelindiğinde ise dört genç erkek kapuçin daha uluyan maymunları taşımaya başladı. Brendan Barrett bu durumu şöyle açıklıyor:

Joker en azından bebeklere bakıyormuş gibi görünüyordu, ama diğer erkekler onları adeta bir aksesuar gibi taşıyordu.

Toplamda beş erkek kapuçin, 15 ay boyunca 11 yavruyu kaçırdı. Kapuçinlerin bakımında bu bebekler ciddi şekilde acı çekti ve çalışma süresi boyunca en az dördü hayatını kaybetti. Bazı yavrular kaçırıldıklarında sadece bir ya da iki günlüktü. Barrett, bu durumu şöyle anlatıyor:

Birkaç kapuçin, ölü bebekleri kukla ya da oyuncak bebek gibi taşımaya devam etti. Zaman zaman kasetleri incelemek duygusal olarak gerçekten zordu. Bazen bir korku filmi izleyeceğinizi düşünüyorsunuz.

Ancak kapuçinlerin bu bebekleri nasıl ele geçirdiği başta belirsizdi. Belki de yavrular öksüz kalmış ya da anneleri tarafından terk edilmişti. Ekip, uluyan maymun yavrularından birinin kayıp çağrısı yaparken yetişkinlerin ağaçlardan seslendiğini ve muhtemelen bebeklerini aradıklarını gösteren görüntüler buldu. Bu sırada, kapuçinler yetişkin uluyanları tehdit ediyordu. Barrett şöyle anlatıyor:

Bu görüntüler, bu işin kaçırma vakası olduğunu kesinleştirdi.

Kapuçinlerin bu eğilimi neden benimsediği net olmasa da erkeklerin bu yavruları ne canlıyken ne de öldükten sonra yediğine dair hiçbir kanıt bulunmuyor. Uluyan maymunlarla kapuçinler arasında besin kaynakları açısından bir rekabet bulunmuyor. Ayrıca, bebekler taşıyıcı kapuçinlere herhangi bir özel statü kazandırıyor gibi de görünmüyor. Susan Perry, gözlemlenen bu davranış biçimini şöyle değerlendiriyor:

Bu eğilim çarpıcı ve aynı zamanda nesli tükenmekte olan uluyan maymun popülasyonu için çok endişe verici. Aynı zamanda bu durum, net bir amacı olmayan bir geleneği insan olmayan bir primat grubunun geliştirmesine dair iyi bir örnek.

Barrett, son olarak kapuçinlerin bebekleri kaçırmasının ardında oldukça basit bir neden olabileceğini vurguluyor:

Jicarón kapuçinlerinin yırtıcı hayvanları yok ve adalarında can sıkıntısı yaşıyor olabilirler. Bebekleri çalmak basitçe ilginç ve teşvik edici olabilir. Bu da beni başka ne yaptıklarını merak etmeye itiyor.
Evrim Ağacı, sizlerin sayesinde bağımsız bir bilim iletişim platformu olmaya devam edecek!

Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...

O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...

O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.

Avantajlarımız
"Maddi Destekçi" Rozeti
Reklamsız Deneyim
%10 Daha Fazla UP Kazanımı
Özel İçeriklere Erişim
+5 Quiz Oluşturma Hakkı
Özel Profil Görünümü
+1 İçerik Boostlama Hakkı
ve Daha Fazlası İçin...
Aylık
Tek Sefer
Destek Ol
₺50/Aylık
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Özetini Oku
11
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

Feragatname: Evrim Ağacı, doğrudan üniversiteler, akademik dergiler veya resmi bilim kurumları tarafından yayınlanan bu basın açıklamalarını temel editöryal düzenlemeden geçirmektedir; ancak açıklamaların isabetliliğinden sorumlu değildir. Basın açıklaması konusundaki sorularınızı aşağıdaki medya irtibat kişisine yöneltebilirsiniz.

Medya İrtibat
  • Freda Kreier

Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu Makale Sana Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 2
  • Muhteşem! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • ^ Z. Goldsborough, et al. (2025). Rise And Spread Of A Social Tradition Of Interspecies Abduction. Elsevier BV, sf: R375-R376. doi: 10.1016/j.cub.2025.03.056. | Arşiv Bağlantısı
  • Science News. Capuchin Monkeys’ Stone-Tool Use Has Evolved Over 3,000 Years. (24 Haziran 2019). Alındığı Tarih: 31 Mayıs 2025. Alındığı Yer: Science News | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 05/06/2025 17:07:40 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/20740

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Size Özel
Makaleler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
F. N. İnakçı, et al. Genç Kapuçinler, Başka Bir Maymun Türünün Yavrularını Kaçırıyor!. (2 Haziran 2025). Alındığı Tarih: 5 Haziran 2025. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/20740
İnakçı, F. N., Derin, U. (2025, June 02). Genç Kapuçinler, Başka Bir Maymun Türünün Yavrularını Kaçırıyor!. Evrim Ağacı. Retrieved June 05, 2025. from https://evrimagaci.org/s/20740
F. N. İnakçı, et al. “Genç Kapuçinler, Başka Bir Maymun Türünün Yavrularını Kaçırıyor!.” Edited by Ufuk Derin. Evrim Ağacı, 02 Jun. 2025, https://evrimagaci.org/s/20740.
İnakçı, Fatma Nur. Derin, Ufuk. “Genç Kapuçinler, Başka Bir Maymun Türünün Yavrularını Kaçırıyor!.” Edited by Ufuk Derin. Evrim Ağacı, June 02, 2025. https://evrimagaci.org/s/20740.

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close