Diyet İçecekler de Şekerli İçecekler Gibi Erken Ölümle İlişkili Olabilir!

Diyet içecek severlere kötü bir haberimiz var. 2019 yılının Eylül ayının ilk haftasında JAMA Internal Medicine adlı tıp dergisinde yayınlanan bir araştırma, şekerli içeceklerin yanı sıra, yapay tatlandırıcılı alkolsüz içeceklerin tüketimini de daha yüksek bir ölüm riskiyle ilişkilendirildi.

Günde iki veya iki bardaktan daha fazla alkolsüz içecek tüketen katılımcılar, ayda bir bardaktan az tüketenlerden daha yüksek bir ölüm riskine sahipti.

10 Avrupa ülkesinden 451 bin 743 kişiyi inceleyen çalışma, bu alanda yapılan en geniş kapsamlı araştırmalardan biriydi. Araştırmada, günde iki veya iki bardaktan daha fazla yapay tatlandırıcılı alkolsüz içecek tüketiminin, dolaşım hastalıklarından kaynaklanan ölümlerle pozitif bir korelasyon ilişkisi olduğu saptandı. Şekerle tatlandırılmış alkolsüz içeceklerin günde bir veya bir bardaktan daha fazla tüketimi ise, karaciğer, apandis, pankreas ve bağırsak hastalıkları da dahil olmak üzere sindirim hastalıkları kaynaklı ölümlerle ilişkilendirildi.

Flickr

Araştırmacılar, 1992-2000 yılları arasında İngiltere, Danimarka, Fransa, Almanya, Yunanistan, İtalya, Hollanda, Norveç, İspanya ve İsveç’ten araştırmaya dahil ederek yiyecek ve içecek tüketimlerini incelediler. Kanser, kalp hastalığı, felçli veya diyabet hastası olduğunu bildiren katılımcılar araştırmaya dahil edilmedi. Yaş ortalaması 50.8 idi ve araştırmanın yüzde 71.1’i kadın katılımcılardan oluşuyordu.

Yapılan son birkaç araştırmada da benzer sonuçlar elde edilmiş olsa da, araştırmacılar yüksek miktarlarda alkolsüz içecek tüketiminin genel olarak sağlıksız bir yaşam tarzının göstergesi olabileceği konusunda uyardılar. Dolayısıyla aradaki korelasyon, bir nedenselliğe işaret ediyor olmayabilir.

Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı adına çalışmaya öncülük eden Neil Murphy şöyle diyor:

Fazla miktarlarda alkolsüz içecek tüketen kişiler daha yüksek bir vücut kitle indeksine (VKİ) sahipti ve düzenli olarak tütün ürünleri tüketiyor olma olasılıkları da daha yüksekti. VKİ, tütün ürünleri tüketme alışkanlıkları ve diğer ölüm riski faktörleri elde ettiğimiz sonuçları saptırabileceğinden ötürü, istatistiksel düzenlemelere gittik. Ancak pozitif korelasyon varlığını sürdürmeye devam etti.

Araştırmacılar, tütün ürünleri tüketen ve tüketmeyen, zayıf ve obez katılımcılarda da benzer bir ilişki saptadı. Bu, alkolsüz içecekler ve ölüm riski arasındaki ilişkinin, tütün ürünleri tüketimi ve vücut kitle endeksinden çok fazla etkilenmediğini ortaya koymaktadır.

Endişeli Bilim İnsanları Birliği’nin gıda sistemleri ve sağlık analisti Sarah Reinhardt şöyle söylüyor:

Bu çalışmanın sonuçları önem teşkil ediyor ve beslenme alanıyla ilgilenen kimseyi şaşırtmayacak bir gerçeği destekliyor: Şeker oranları ne kadar düşük olursa olsun yapay içerikli işlenmiş gıdalar, daha sağlıklı yaşamanızı sağlayacak bir sihirli değnek değildir. Bedenlerimiz buna kanmayacak kadar zeki.

Kamu Yararı İçin Bilim Merkezi [Center for Science in the Public Interest, ya da CSPI] gibi aktif destek grupları, ilave şekerler ve insan sağlığı arasındaki bağlantıları araştıran çalışmaları geniş ölçüde takdir etse de, sonuçların “ters bir nedensellik” neticesi olabileceği ve toplam nüfus içerisinde alkolsüz içecek tüketenlerin, sonuçların başka bir şekilde yorumlanmasını gerektirebilecek ortak özelliklere sahip olabilecekleri konusunda uyarıyorlar. CSPI beslenme direktörü Bonnie Liebman ise şunları söylüyor:

Avrupa’da yapılan bu yeni çalışma, daha önceki bulgularla biraz tutarsız. Yeni çalışmada alkolsüz içecek tüketenlerin herhangi bir nedenden ötürü ölme riski, şekerli içecekler tüketenlerden daha fazla.

Düşük kalorili ve kalorisiz tatlandırıcıların temsilciliğini yapan Kalori Kontrol Konseyi [Calorie Control Council] tıbbi danışmanı Keri Peterson, alkolsüz içeceklerde kullanılan tatlandırıcıların gıda tedarikindeki en güvenli ve en iyi incelenen bileşenlerden olduğunun yapılan birçok çalışmada kanıtlandığını söyledi.

Düşük kalorili ve kalorisiz tatlandırıcıların güvenliği, dünyanın önde gelen düzenleyici kuruluşları ve resmi kurumlar tarafından defalarca yeniden tasdik edildi.

Murphy, yapay tatlandırıcılarla ölüm riski arasındaki pozitif korelasyonun, sağlıksız kişilerin alkolsüz içecek tüketimine geçiş yapmasından kaynaklanabilme ihtimalinin göz ardı edilemeyeceğini söyledi. Murphy, gönderdiği bir e-postada şunları söyledi:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Sağlık durumu halihazırda tehdit altında olan katılımcıların (aşırı kilolu ya da obez katılımcılar, prediyabet hastaları) kalori ve şeker alımlarını düzenlemek için yapay tatlandırıcılı alkolsüz içeceklere geçmiş olabilme ihtimalinin, yapay tatlandırıcılı alkolsüz içeceklerle ölüm riski arasındaki pozitif korelasyonu açıklayabileceğinin farkındayız.

İyi bir haberimiz de var! Araştırmacılar, alkolsüz içecek tüketimi ile kanser hastalığı veya Alzheimer hastalığı kaynaklı ölümler arasında herhangi bir bağlantıya rastlamadılar.

Çalışmayı yürüten 50 uluslararası araştırmacı, gözlemlenen korelasyon hakkında hiçbir teori geliştiremese de, alkolsüz içecek tüketimini sınırlamaya yönelik halk sağlığı kampanyalarına destek veriyorlar.

Amerikan Kalp Derneği’ne [American Heart Association] göre, şekerli içecekler diyetimize dahil ettiğimiz en büyük ilave şeker kaynağıdır. Hastalık Kontrol Ve Önleme Merkezleri’ne [Centers for Disease Control and Prevention] göre, obez çocuk ve gençlerin oranı 1970’lerden bu yana üç kattan daha fazla artmıştır. Amerikan Tabipler Birliği’ne göre ise [American Medical Association], yetişkinlerin yaklaşık yüzde 40’ı obezdir.

ABD’nin California eyaletinden Berkeley, San Francisco, Oakland ve Albany şehirleri, Pensilvanya eyaletinden Philadelphia şehri, Colorado eyaletinden Boulder şehri, Oregon eyaletinin bir ilçesi Portland ve Illinois eyaletinin bir ilçesi Cook County, gazlı içecek vergileri uygulamak için harekete geçse de gazlı içecek lobisinin direnişine karşı koymayı başaramadılar. Buna rağmen, yapılan son araştırmalar insanların şekerli içecek tüketimlerini azalttıklarını ve daha sağlıklı seçimler yaptıklarını ortaya koyuyor.

Amerikan Meşrubat Derneği [American Beverage Association] sözcüsü William Dermody, günümüzde satılan içeceklerin yarısından fazlasının şeker içermediğini dile getiriyor. Hiç kimsenin fazla şeker tüketmemesi gerektiğini de ekleyen Dermody, ürünlerinin güvenliğinin ve kalitesinin arkasında durduklarını söylüyor.

Coca-Cola markası altında hizmet veren Honest Tea’nin genel müdürü Seth Goldman, yapılan çalışmanın alkolsüz içecek üreticilerini alternatif içecekler sunmaya teşvik etmesi gerektiğini söyledi.

Düşük şekerli veya daha az tatlandırılmış içecekleri başarılı bir şekilde pazarlamak giderek artan bir mecburiyet. Üreticiler tüketicinin de değişmekte olduğunu kabul ediyorlar. Gazlı içecek şirketleri kendilerini değiştirmezse, değişen tüketiciyi ellerinden kaçıracaklar. Tersine dönme ihtimali oldukça düşük olan değişimler görüyoruz.