Dinozorlar İçerisindeki "Ejderha": Dracorex hogwartsia!

Dracorex hogwartsia, Geç Kretase Döneminde (95-65 milyon yıl önce) yaşamış Ornithischia takımında Pachycephalosauridae ailesinin bir türü. Paleontoloji dünyasının "özel" fosillerinden biridir. İsmi Yunanca ''Hogwarts'ın Ejderha Kralı'' anlamına geliyor. Tahmin edebileceğiniz gibi tür adını mitolojik canlılar olan (ve gerçekte yaşamamış olan) "ejderha"lara olan benzerliğinden alıyor.

Tabii ki bilimsel tür ismindeki Harry Potter göndermesini de fark etmişsinizdir. Malum, 2006'da Bob Bakker ve Robert Sullivan bu türü tanımladığında Harry Potter ve Ateş Kadehi yeni yeni ün kazanıyordu. Bilim insanları da tüm Dünya'yı kasıp kavuran bu seriye bir gönderme yapmak istediler. Paleontoloji dünyasına ait bir türe romanından resmi bir isim verilmesini duyan J.K. Rowling, çok gururlandığını, kendisinin büyük kızının bir Utahraptor tutkunu ve 3 yaşındaki çocuğunun bir T. rex hayranı olduğunu belirtmişti. Bu da ufak bir anekdot olsun. 

Dracorex, bir otoburdu. Yaklaşık 3 metrelik boyu ile Kuzey Amerika'nın ormanlık alanlarında yaşadığı düşünülüyor. Kafatasında düzensiz osteodermal kabuğunun üzerinde osteodermler bulunur. Çok sayıda sert çıkıntı, diken ve boynuz benzeri yapılar vardır. Bu yüzden sürekli Stygimoloch ve The Lost World: Jurassic Park'tan bildiğimiz Pachycephalosaurus ile karşılaştırılır. Paleontologlar bu türlerin yakın akraba olabileceğini veya kuzen olabileceğini düşündüler.

Ancak hiç kimse üçünün de aynı tür olabileceğini düşünmemişti! Ta ki dünyanın en önde gelen paleontologlarından olan ve Jurassic Park filminin teknik danışmanı aynı zamanda Dr. Alan Grant karakterinin ilham kaynağı olan Jack Horner'ın bu türün aslında genç bir Pachycephalosaurus olduğunu iddia etmesine kadar... 

Berkeley'deki Kaliforniya Üniversitesi ve Rockies Müzesi'nin bu türün fosilleri üzerinde yaptığı kemik histolojisi analizleri sonucunda, Stygimoloch ve Dracorex'in gerçekten de olgunlaşmamış bir Pachycephalosaurus  olması ve Dracorex'in de en ilkel versiyon olması muhtemel hale geldi. Kafa morfolojisi erişkinlik dönemine ya da cinsiyete göre farklılaşıyor olabilirdi.

Dracorex'in kafatasından bir kesit aldığımızda, kemik dokusunun lacunalı (boşluklu) ve süngerimsi bir yapısının olduğunu görürüz. Stygimoloch'un kafatasından bir kesit aldığımızda kemik dokusunun boşluklarının Dracorex'e göre daha az olduğunu ve küçük kubbesinin gelişim evresinde olduğunu görürüz. Pachycephalosaurus'un kafatasındaki kubbeden bir kesit aldığımızda ise kemik dokusunda neredeyse çok az hatta hiç lacuna (boşluk) bulunmadığını, tamamen düz (planum) bir yapısının olduğunu görürüz. 

Aynı durumu Cassowary adındaki bir devekuşu cinsinde görüyoruz. Cassowary de olgunlaşma süreci boyunca kafatasının üzerinde bir kubbe geliştirir. Bu durumda belki de bu 3 tür aslında, sadece Pachycephalosaurus'un olgunlaşma sürecinin farklı evrelerini bize gösteriyor!