Devasa Asteroit Çarpmalarına Rağmen Dünya'nın İklimi Değişmedi!

Londra Üniversitesi Koleji'nde yapılan bir çalışmaya göre yaklaşık 35,65 milyon yıl önce Dünya'ya iki dev asteroit çarptı. Ancak bu çarpışmalar, Dünya'nın ikliminde kalıcı bir değişikliğe yol açmadı.

Her biri birkaç kilometre genişliğinde olan bu asteroitler, yaklaşık 25.000 yıl arayla Dünya'ya çarptı. Bu çarpışmalar sonucunda Rusya'nın Sibirya bölgesinde 100 kilometre çapındaki Popigai krateri ve ABD'nin Chesapeake Körfezi'nde 40 ila 85 kilometre çapındaki krater oluştu. Bu kraterler, asteroit çarpması nedeniyle oluşan Dünya'daki en büyük dördüncü ve beşinci kraterler olarak da biliniyor.

Araştırmacılar Communications Earth & Environment dergisinde yayınladıkları çalışmada çarpışmalardan sonraki 150.000 yıl boyunca iklimde kalıcı bir değişim olduğuna dair hiçbir kanıt bulamadı.^[1]

Ekip, o dönemde denizde veya deniz tabanında yaşayan küçük, kabuklu organizmaların fosillerindeki izotoplara bakarak geçmişteki iklimi çıkardılar. İzotopların dağılımı, organizmaların yaşadığı dönemde deniz sularının ne kadar sıcak olduğunu yansıtır.

Araştırmanın eş yazarı, Londra Üniversitesi Koleji Yer Bilimleri Bölümü'nden Profesör Bridget Wade, şöyle anlatıyor:

Sonuçlarımızın dikkat çekici yanı, bu çarpışmalardan sonra iklimde hiçbir bir değişiklik olmamış olması. Çarpışmadan sonra izotopların suların daha sıcak ya da daha soğuk olduğuna işaret edecek şekilde bir yöne kaymasını bekliyorduk ancak böyle bir kayma gerçekleşmedi. Bu büyük asteroit çarpışmalarına rağmen uzun vadede gezegenimiz hayatına normal şekilde devam etmiş gibi görünüyor.

Ancak örneklerimiz her 11.000 yılda bir alındığı için onlarca ya da yüzlerce yıl süren daha kısa vadeli değişiklikleri tespit edemezdik. İnsani bir zaman ölçeğinde bu asteroit çarpmaları felaket olurdu: Büyük şok dalgaları ve tsunamiler yaratır, geniş çaplı yangınlara neden olur ve havaya büyük miktarda toz salarak güneş ışığını engellerdi.

Tüm Reklamları Kapat

Araştırmacılar, dinozorların neredeyse hepsinin yok olmasına neden olan diğer büyük Chicxulub çarpışmasına yönelik modelleme çalışmalarını incelediklerinde çarpışmadan sonraki yaklaşık 25 yılda bile iklimde değişiklik olduğunu gördüklerini belirtiyor. Wade, bu nedenle gelecekteki potansiyel çarpışmaların tespit edilmesi ve önlenmesi için bilimsel görevlerin desteklenmesi gerektiğini vurguluyor.

Profesör Wade ve Londra Üniversitesi Koleji Jeobilim yüksek lisans öğrencisi Natalie Cheng'in de içinde bulunduğu araştırma ekibi hem okyanus yüzeyine yakın hem de deniz tabanında yaşayan foraminifer adı verilen tek hücreli organizmaların 1.500'den fazla fosilindeki izotopları analiz etti. Araştırmacılar yaptığı analizlerde Meksika Körfezi'nden alınan bir kaya çekirdeğinde bulunan ve yüzeyin üç metre altındaki katmanlarda yer alan fosillerin 35,5 ila 35,9 milyon yıl öncesine ait olduğunu belirledi.

Uzmanlar, çarpışmalar sırasında Dünya'ya çarpan asteroitlerin 5-8 kilometre ve 3-5 kilometre genişliğinde olduğunu tahmin ediyor. Popigai kraterini oluşturan büyük asteroidin genişliği yaklaşık olarak Everest'in boyuna denk geliyordu.

Bu iki çarpışmaya ek olarak mevcut kanıtlar, geç Eosen döneminde üç küçük asteroidin daha Dünya'ya çarptığını ve bu durumun Güneş Sistemimizdeki bir asteroit kuşağında bozulmaya sebep olduğunu ortaya çıkarıyor.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Araştırmacılar, bu dönemin iklimi üzerine yapılan önceki araştırmaların net sonuçlar vermediğini, bazı çalışmalar asteroit çarpışmalarını hızlandırılmış bir soğuma süreciyle, diğerleri ise daha sıcak dönemlerle ilişkili olduğunu tespit ettiğini belirtiyor.

Ancak önceki çalışmalar daha düşük çözünürlükte yapılmış ve 11.000 yıldan daha geniş aralıklarla alınan örnekleri incelemiştir. Ayrıca, analizler sadece deniz tabanında yaşayan türlerle sınırlı kalmıştı. Yeni çalışma ise farklı okyanus derinliklerinde yaşamış fosilleri kullanarak okyanusların çarpma olaylarına nasıl tepki verdiğine dair daha kapsamlı bir tablo ortaya çıkarıyor.

Araştırmacılar, planktonik ve bentik foraminifer türlerinden alınan örneklerde karbon ve oksijen izotoplarını incelediler. Çarpışmalardan yaklaşık 100.000 yıl önce izotoplarda değişimler olduğunu gözlemlediler. Bu değişimler, yüzey okyanusunda yaklaşık 2°C'lik bir ısınmayı, derin sularda ise 1°C'lik bir soğumayı gösteriyordu. Ancak çarpışmaların hemen öncesinde ya da sonrasında böyle bir değişim gözlenmedi.

Ekip buna ek olarak kaya çekirdeğinde asteroit çarpmalarının yarattığı binlerce küçük cam damlacıkları da buldu. Bu damlacıklar, silika içeren kayaların bir asteroit çarpması sonucunda buharlaşmasıyla oluşur. Atmosfere yayılan silika, soğuyarak katılaşıp damlacıklar haline gelir. Araştırmanın ortak yazarlarından Yerbilimleri Yüksek Lisans mezunu Natalie Cheng şunları söylüyor:

Chicxulub çarpmasının büyük bir yok oluşa neden olduğunu bildiğimiz için Eosen dönemindeki bu büyük çarpışmaların uzun vadeli iklim değişikliklerine yol açıp açmadığını merak ettik. Bu etkilerin önemli bir iklim değişikliğine neden olmadığını görmek bizi şaşırttı.

Cheng sözlerini şöyle bitiriyor:

Mikrofosillerdeki kimyadan Dünya’nın geçmiş iklimini okumak oldukça etkileyiciydi. Çalışmamızda kullandığımız foraminifer türleriyle çalışmak ve cam mikrosferüller gibi harika bulgulara rastlamak heyecan vericiydi.