Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Deri Hücrelerini Kullanarak İşlevsel Sinir Hücreleri Üretebiliriz!

3 dakika
1,706
Deri Hücrelerini Kullanarak İşlevsel Sinir Hücreleri Üretebiliriz!
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 10 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Deri hücrelerinden yetişkin sinir hücreleri üretilmesini sağlayan yeni bir yöntem nörodejeneratif hastalıkları anlamamıza yardımcı olabilir ve aynı zamanda yeni ilaçların ve kök hücre temelli iyileştirici tıbbın geliştirilmesini hızlandırabilir.

Bu yöntem sayesinde üretilen sinir hücreleri, vücudumuzda bulunan yetişkin sinir hücreleriyle fonksiyonel olarak aynı karaktere sahipler. Bu özellik de onları, Alzheimer ve Parkinson gibi yaş ile ilgili hastalıkların üzerinde çalışmasında ve yeni ilaçların test edilmesinde kullanılabilecek daha iyi modeller haline getiriyor. Sonuçta, bu teknik, nörodejeneratif hastalıklarının hedefindeki insanlara nakil edilmek için yetişkin sinir hücresi üretiminde kullanılabilinir. 

Gelişmekte olan bir iribaşta (kurbağa yavrusu) sinir hücrelerinin nasıl oluştuğunu inceleyen Cambridge Üniversitesi’nden bilim insanları, insan sinir hücrelerinin yetişkin hale gelmesini sağlayan hücresel süreçleri hızlandıracak yolları belirleyebildiler. Buluşlar, Development dergisinin 27 Mayıs 2014 tarihli basımında yayınlandı. 

Tüm Reklamları Kapat

Neredeyse vücudumuzdaki farklı tüm hücre tiplerine dönüşebilen kök hücrelerimiz bizim ana hücrelerimizdir. Kök hücrelerin içinde, hücrelere ne zaman bölünüp ne zaman bölünmeyi durdurup başka bir hücre tipine dönüşeceğini (bu süreç hücre farklılaşması olarak da bilinir) söyleyen mekanizmalar vardır. Birkaç yıl önce araştırmacılar, transkripsiyon faktörleri olarak bilinen vücudumuzdaki bütün dokularda bulunan ve mekanizmaları beraber düzenleyen bir grup protein tanımladılar.

Daha yakın tarihlerde, bu proteinlerin deri hücrelerine eklendiğinde, hücreyi yeniden programlayıp sinir hücreleri dahil diğer hücre tiplerine dönüştürebildiği keşfedilmişti. Bu şekilde oluşan sinir hücreleri, uyarılmış nöronlar (iN hücreleri) olarak bilinir. Fakat bu yöntemle üretilen hücrelerin hem sayısı az hem de inme veya motor nöron hastalıkları için ihtiyaç olan kullanışlı modeller olabilecek hücre tiplerinden fonksiyonel olarak biraz uzaklar. 

Ek olarak, Alzheimer ve Parkinson gibi dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen yaş ile ilgili hastalıklar için vücudumuzdaki sinir hücreleriyle karakteristik olarak aynı olan yetişkin sinir hücreleri hastalıkların tam olarak anlaşılması ve sonuç olarak da tedavi yollarının saptanması açısından çok önemli. Onkoloji Bölümü’nden ve aynı zamanda araştırmayı yöneten Dr. Anna Philpott şöyle söylüyor:

Hücreleri tekrar programladığınızda, onları temel olarak bir hücre tipini başka birine dönüştürmüş oluyorsunuz fakat sonuç olarak ortaya çıkan hücreler, yetişkin hücreler gibi değil de embriyodan gelen hücreler gibi davranıyorlar. Alzheimer gibi hastalıkları daha iyi anlayabilmemiz için hastalığın gelişebileceği yaşlı bireylerdeki hücreler gibi yetişkin sinir hücreleriyle çalışabilmemiz gerekiyor. Yani, hücrelerin yeniden programlamasından sonra, daha ‘olgun’ sinir hücreleri üretilmesi gerçekten önemli.

Hücrelerin bölünmesine neden olan karıştırıcı sinyallerin varlığına rağmen Dr. Philpott ve çalışma arkadaşları, transkripsiyon faktörlerinin sinyallerini değiştirerek hücre farklılaşmasını ve olgunlaşmasını yönetmeyi başardılar.

Tüm Reklamları Kapat

Hücreler bölünürken transkripsiyon faktörleri, fosfat moleküllerinin eklenmesiyle (fosforilasyon) değiştirilir, ama bu yöntem aynı zamanda sinir hücrelerinin olgunlaşmasını da kısıtlayabilir. Fakat proteinler, fosfatla veya normal insan hücresine eklenmesiyle değişmeyecek şekilde düzenlendiler. Bu aşamadan sonra araştırmacılar şunu fark etti; kayda değer bir şekilde daha olgun ve buna bağlı olarak Alzheimer gibi hastalıkların araştırılması için daha kullanışlı hücreler üretilebilmişti. 

Ek olarak, çok benzer protein kontrol mekanizmaları tip 2 diyabet hastalığında, fonksiyonunu kaybetmiş olan pankreas adacıklarındaki hücrelerin olgunlaşmasını sağlarlar. Daha fazla yetişkin hücre üretimine ek olarak, Dr. Philpott’ın laboratuvarı şimdi benzer yöntemler kullanarak pankreasta bulunan ve insülin üreten hücrelerin, gelecekte kullanılacak iyileştirici uygulamalar için fonksiyonlarını geliştirmeye çalışıyor. Dr. Philpott sözlerini şöyle bitiriyor:

Şunu keşfettik; kök hücrelerde farklılaşma sürecini nasıl başlatacağınızı düşünmeniz yeterli değil aynı zamanda farklılaşmayı tamamlayacak nelere ihtiyacınız var bunu da düşünmek zorundasınız. Gelişen bir embriyo bunu nasıl başarıyor işte buradan öğrenebileceğimiz çok şey var.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
15
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 4
  • Tebrikler! 2
  • Merak Uyandırıcı! 2
  • Bilim Budur! 1
  • Muhteşem! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Phys.org | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 07/11/2024 07:39:20 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2466

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Wuhan
Kitlesel Yok Oluş
Deprem
Bebek
Ölümden Sonra Yaşam
Nöron Hücresi
Çocuklar
Biyokimya
Bilinç
Farmakoloji
Süt
Hayvanlar
Sağlık Bilimleri
Coğrafya
Covıd-19
Şeker
Yeme
Bilim İnsanı
Atom
Sanat
Yıldız
Ölüm
Türleşme
Klinik Mikrobiyoloji
Aşılar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
U. o. Cambridge, et al. Deri Hücrelerini Kullanarak İşlevsel Sinir Hücreleri Üretebiliriz!. (1 Temmuz 2014). Alındığı Tarih: 7 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/2466
Cambridge, U. o., Yurtman, E., Bakırcı, Ç. M. (2014, July 01). Deri Hücrelerini Kullanarak İşlevsel Sinir Hücreleri Üretebiliriz!. Evrim Ağacı. Retrieved November 07, 2024. from https://evrimagaci.org/s/2466
U. o. Cambridge, et al. “Deri Hücrelerini Kullanarak İşlevsel Sinir Hücreleri Üretebiliriz!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Erinç Yurtman, Evrim Ağacı, 01 Jul. 2014, https://evrimagaci.org/s/2466.
Cambridge, University of. Yurtman, Erinç. Bakırcı, Çağrı Mert. “Deri Hücrelerini Kullanarak İşlevsel Sinir Hücreleri Üretebiliriz!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Erinç Yurtman. Evrim Ağacı, July 01, 2014. https://evrimagaci.org/s/2466.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close