Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Kara Deliğin Zıttı Olan Beyaz Delikler (veya Ak Delikler) Mümkün mü?

Kara Deliğin Zıttı Olan Beyaz Delikler (veya Ak Delikler) Mümkün mü? Space.com
2 dakika
26,526
Evrim Ağacı Akademi: Kara Delikler Yazı Dizisi

Bu yazı, Kara Delikler yazı dizisinin 22. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Kara Delik Nedir? Kara Delik Nasıl Oluşur?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

Diyelim ki beşten geriye sayıyorsunuz: 5, 4, 3, 2, 1, 0. Peki sonra? Ya saymayı durduracaksınız ya da -1, -2, -3 diye devam edeceksiniz. Matematik açısından sizi sıfırın altında saymanıza engel olacak herhangi bir durum yok. Elbette bunu kek dilimlerine uygularsanız, sıfıra ulaştığınızda işler değişir. 5 dilim kek ile başlayıp birilerine dağıtırsanız, bir süre sonra kekleriniz biter. O noktada daha fazla kek dağıtamazsınız. Elbette, bir kağıt parçasına "Sana bir kek dilimi borçluyum." yazarak dağıtabilirsiniz ancak bundan yola çıkarak negatif sayıların varlığının "negatif kek dilimleri"nin varlığını ve insanlara dağıtılabilir olduğunu gösterdiğini söylemek saçmalık olacaktır.

Benzer bir durum fizik modellerinde karşımıza çıkar. Bir örneği, sosyal medyada ara ara konuşulmakta olan efsanevi "beyaz delik"lerdir. Bu deliklerin mantığı, bir nevi "anti kara delik" olmalarıdır. Malzemeyi içine alıp sonsuza kadar hapsetmektense beyaz delikler etrafa malzeme saçarlar. Dolayısıyla etraflarında sürekli malzeme birikir. Hatta kara deliklerle beyaz deliklerin birbirine solucan delikleriyle bağlı olduğuna yönelik teoriler bile bulunmaktadır.

Tüm Reklamları Kapat

Hepsi ilginç fikirler; ancak bir sorun var: Beyaz delikler muhtemelen gerçek değildir; çünkü haklarında en ufak bir veri kırıntısı bile bulunmuyor. Bu fikir, bir yerde "negatif kek dilimleri" kadar geçersizdir.

Beyaz deliklerle ilgili orijinal fikir Genel Görelilik Teorisi'nin matematiksel alt yapısından gelmektedir. Genel göreliliğin anahtar özelliklerinden biri uzay ve zamanı her tür koordinat sisteminde ifade edebiliyor olmanızdır. Bu da, hesaplamalarınızı kolaylaştıran bir koordinat sistemi seçmenize müsaade eder. Ancak aynı zamanda, işleri kolaylaştırmak için özel koordinatlar seçtiğinizde, karşınıza "negatif kek dilimleri" çıktığında bunu fark edecek kadar dikkatli olmalısınız; yoksa hatalı sonuçlara varabilirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

Basit bir kara deliği tanımlarken yaygın olarak kullanılan koordinat sistemlerinden biri Kruskal-Szekeres koordinatlarıdır. Bu koordinatlar bir kara delik etrafındaki uzay-zamanı tanımlamak için iyi bir yöntemdir; ancak onları daha da genişletip kapsamını arttırabilirsiniz, tıpkı sıfırın altında saymaya devam etmek gibi. Matematiksel olarak size koordinatları genişletmeniz konusunda engel olacak hiçbir şey yoktur. Bunu yaptığınızda sadece kara deliğin tanımını yapmış olmazsınız; aynı zamanda bir beyaz deliğin, kara deliğin zıttı olduğu sonucuna ulaşırsınız. Ancak bu, beyaz deliklerin var olduğu anlamına gelmez; hatta hipotez haline bile getirmez.

Hiperbolik koordinat sisteminin bir çizimi
Hiperbolik koordinat sisteminin bir çizimi

Buradaki görselde benzer bir örnek görüyorsunuz. Bu, hiperbolik koordinat sisteminin bir çizimidir. Sonsuz yüzeyleri tanımlamak için kullanılmaktadır ve bunu daha yakın alanları daha büyük, daha uzak alanları daha küçük göstererek yapıyor. Ancak sırf sonsuz bir yüzeyi tanımlayabiliyor olmanız, onun sınırlarında yürüyebileceğiniz anlamına gelmemektedir.

Matematik, astrofizik için güçlü bir araçtır ancak onun neyi temsil ettiğine dikkat etmeniz gerekir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Kara Delikler Yazı Dizisi

Bu yazı, Kara Delikler yazı dizisinin 22. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Kara Delik Nedir? Kara Delik Nasıl Oluşur?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
58
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Merak Uyandırıcı! 63
  • Tebrikler! 35
  • Muhteşem! 31
  • Bilim Budur! 28
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 25
  • İnanılmaz 12
  • Umut Verici! 7
  • Üzücü! 5
  • Grrr... *@$# 2
  • Güldürdü 1
  • İğrenç! 1
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: Brian Koberlein | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/03/2024 17:14:20 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1955

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
B. Koberlein, et al. Kara Deliğin Zıttı Olan Beyaz Delikler (veya Ak Delikler) Mümkün mü?. (9 Şubat 2014). Alındığı Tarih: 28 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/1955
Koberlein, B., Bakırcı, Ç. M. (2014, February 09). Kara Deliğin Zıttı Olan Beyaz Delikler (veya Ak Delikler) Mümkün mü?. Evrim Ağacı. Retrieved March 28, 2024. from https://evrimagaci.org/s/1955
B. Koberlein, et al. “Kara Deliğin Zıttı Olan Beyaz Delikler (veya Ak Delikler) Mümkün mü?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 09 Feb. 2014, https://evrimagaci.org/s/1955.
Koberlein, Brian. Bakırcı, Çağrı Mert. “Kara Deliğin Zıttı Olan Beyaz Delikler (veya Ak Delikler) Mümkün mü?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, February 09, 2014. https://evrimagaci.org/s/1955.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close