Çocukların Cinsiyetini Anne mi Belirler, Baba mı?

Günümüzde hala eşlerine kendilerine belli bir cinsiyetten çocuk "vermedi" diye (kimi zaman şakayla karışık olsa da) kızan erkekler var mıdır bilemiyoruz... Açıkçası bize inanılmaz çağ dışı geliyor. Ancak ola ki halen bunu uygulayan erkekler varsa varsa, durun deriz. Çünkü neresinden baksanız anlamsız bir iş yapıyorsunuz. İşin sosyolojik anlamsızlığı bir yana, biyolojik olarak da tamamen anlamsız bir iş yapıyorsunuz.

İnsan da dahil olmak üzere memeli hayvanların ezici çoğunluğunun cinsiyeti X-Y kromozom sistemiyle tanımlanır. Bu X ve Y kromozomlarının biri anneden, diğeri babadan yavruya geçer. İki taraftan da X kromozomu gelirse, bebek XX kromozomlarına olur. Bu, biyolojik olarak "dişi"dir. Eğer ki bir taraftan X, diğer taraftan Y gelirse, bebek XY kromozomlarına sahip olur. Bu, biyolojik olarak "erkek"tir.

Şimdi... Annelerimiz (biyolojik olarak dişi olan insanlar) biyolojik olarak XX kromozomlarına sahiptirler. Dolayısıyla dişiler yavruya her zaman X kromozomu aktarabilirler. Hiçbir zaman Y aktaramazlar. Babalarımız (biyolojik olarak erkek olan insanlar) ise XY kromozomuna sahiptir. Babalar, yavruya X de aktarabilir, Y de... Bu nedenle çocuğun cinsiyetine aslen karar veren, babanın sperminden yavruya geçecek olan kromozomdur.

Bu kromozomun X mi Y mi olacağı tamamen rastlantısaldır. Halk arasında bu konuda atıp tutulan koca karı masallarının hepsi uydurmadır. Yiyecek, içecek, muska, üfleme, kapçıklama, zamanlama, esnetme, gerdirme, kalkan balığı pullarını deriye sürme vb. yöntemlerin hiçbiri çocuğun cinsiyetini belirlemenizi sağlayamaz.

Cinsiyeti Belirleyen X Kromozomu Sayısı mıdır, Y Kromozomunun Var Olup Olmaması mı?

Cinsiyeti nihai olarak belirleyen, Y kromozomunun bulunup bulunmamasıdır. Bunu görmek için cinsiyet kromozomuna bağlı hastalıkları ve sendromları inceleyebiliriz: 

XXY kromozom durumuyla karakterize edilen Klinefelter Sendromu'na sahip bireyler her zaman eşeysel olarak erkek oluyorlar. 2 X olmasına rağmen, tek Y'nin varlığı onları erkek yapıyor. Benzer şekilde, XXYY, XXXY, XXXXY kromozom durumlarıyla karakterize edilen sendromlardaki bireyler de eşeysel olarak erkek oluyorlar. Ne kadar X kromozomu bulunursa bulunsun, Y kromozomu bulunmadan bir bireyin erkek olması bilindiği kadarıyla mümkün değildir. Tek bir adet Y kromozomunun bulunması bile, 2-4 arası X kromozomuna rağmen bireyi eşeysel olarak erkek yapmaktadır. Tabii ki bu hastalıklar, kısırlıktan zihinsel sorunlara kadar birçok sorunla birlikte gelmektedir.

Buna karşılık X (Turner Sendromu), XXX (Üçlü X Sendromu), XXXX (Dörtlü X Sendromu) ve XXXXX (Beşli X Sendromu) ile karakterize edilen hastalıkların hepsinde birey eşeysel olarak dişi olmaktadır. Görüldüğü gibi, bu sendromlarda X sayısı ne kadar artarsa artsın birey dişi olarak doğmaktadır. Yine bu durumda da kromozomal çoklanma genellikle birçok sorunla birlikte gelmektedir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak... Daha fazla göster

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Yapılan bazı araştırmalar bireylerin fiziksel görünümlerinin erkeğe ait eşey karakterlerini taşımasına rağmen Y kromozomunun olmayabileceğini göstermiştir. Ancak bu araştırmalar henüz genel geçer olarak kabul görmemiştir ve çoğunlukla insan-harici organizmalarda yapılmış deneylere dayanmaktadır. Fakat insanlarda da X ve Y kromozomları haricinde, otozomal olarak bilinen vücut kromozomlarında fiziksel özellikleri etkileyen genlerin bulunması çok muhtemeldir. Yani genellikle Y kromozomu bulunmamasına rağmen erkek eşey özelliklerinin bir kısmına sahip olmanın nedeni, Y kromozomunun noksanlığından ziyade, vücut kromozomları üzerinde bulunan bazı genlerin fiziksel görünüm üzerindeki etkisidir. 

Sonuç

Sonuç olursa, ne olursa olsun, çocuğun nihai cinsiyetini belirleyen erkektir; dişiler asla tek başlarına belirleyemezler. 

Bu nedenle eğer ki çocuğun cinsiyetinden mutsuz olacak kadar çağ dışı olan erkek okurlarımız kendilerine kızmalı; eşlerinize değil!