Cinsel Birleşme Sonrası Huzursuzluk (Post-coital Disfori): Bazı İnsanlar Seksten Sonra Neden Mutsuz Hisseder?

Seks biter. Çiftler karanlıkta yan yana uzanır. Partnerlerden biri rahatlama ve mutluluk hisseder; ama diğeri boşlukta ve üzgündür. Burada kritik nokta şu: Boşlukta ve üzgünlük hissi, seksten önce ya da seks esnasında başlamamıştır; sonrasında başlamıştır.

Bu duruma postcoital disfori ("cinsel birleşme sonrası huzursuzluk/mutsuzluk" veya kısaca "PCD") denmektedir ve cinsel birleşmenin ardından oluşan üzüntü, depresyon ya da kaygı hislerini tanımlamaktadır. Bu duygular, duruma göre birkaç dakika ilâ birkaç saat arası kadar sürebilmektedir. Belirli birkaç durumda ortaya çıkabildiği gibi, cinsel ilişkinin karakteristik bir özelliği biçimine de dönüşebilmektedir.

Bu durum yalnızca sandığınızdan daha yaygın olmakla kalmaz; aynı zamanda biyolojik cinsiyet ve cinsel yönelim fark etmeksizin herkesi etkileyebilir. Ancak herkes, cinsel birleşme sonrası huzursuzluğu aynı biçimde yaşamaz. Avustralya'daki araştırmacılar, insanların ne sıklıkla cinsel birleşme sonrası huzursuzluk deneyimlediklerini ve bu durumla ilişkili semptomları keşfetmeye çalıştılar; çünkü araştırmacılara göre bu konu, yeterince araştırılmış bir konu değildir. Kadın katılımcılardan oluşan ilk çalışmada araştırmacılar, katılımcıların %46’sının hayatlarının bir noktasında cinsel birleşme sonrası huzursuzluk deneyimlemiş olduğunu raporladı.^[1] Erkek katılımcıların yer aldığı ikinci çalışmada, oran biraz daha düşüktü: Erkek katılımcıların %41’i cinsel birleşme sonrası huzursuzluk deneyimlediğinden bahsetti.^[2]

Cinsel Birleşme Sonrası Huzursuzluk Neden Ortaya Çıkar?

Yukarıda bahsedilen araştırmaların her ikisinde de belirtildiği gibi cinsel birleşme sonrası huzursuzluk yeterince araştırılmamış bir konu olsa da bu durumun altında yatan potansiyel sebepler bilinmektedir. Sıcak bir anın arından gelen üzüntü duygusunun muhtemel sebepleri arasında aşağıdaki faktörler bulunmaktadır.

Hormonal Tepki

Beden, cinsel uyarılma ve orgazm esnasında adeta bir hormon saldırısına uğrar. Ancak seksin bitiminde hormon seviyeleri dramatik bir düşüş yaşar. Bu düşüş, olumsuz duyguları beraberinde getirebilir.

Suçluluk

Burada rızasız bir ilişkiden bahsedilmediğine dikkat çekmeliyiz. Bazı insanlar hormonal ya da duygusal dürtülere göre seks yapar ve sonrasında verdikleri karardan pişman olurlar. Başka bir şekilde, başka bir yerde ya da başka biriyle seks yapmış olmayı isterler.

İlişkinin Hissettirdikleri

İlişkinin durumuna ilişkin belirsizlik, seksin ardından hissedilen negatif duygular üzerinde etkilidir. Bu, özellikle ilişkinizi kurtarmak ya da ilişkinizi daha iyi tanımlamak amacıyla seks yaptığınız durumlarda ortaya çıkar.

Beden Sorunları

Bir kişi, özellikle bedeninden memnun değilse cinsel birleşme sonrası huzursuzluk ve depresyon duyguları içinde, bedeniyle ilgili sorunları dillendirebilir. Kaygının kaynağı sadece kendi bedenini nasıl gördüğü değil, aynı zamanda partnerinin bu konuda düşündüklerini merak ediyor olmasıdır. Tüm bunlar cinsel birleşme sonrası tepkinin olumsuzluğunu besleyebilir.

Cinsel Performans

Bir kişi seksin ardından nasıl ki bedeniyle ilgili olumsuz duygulara kapılıyor ya da partnerinin bu konuda düşündükleriyle ilgileniyorsa, cinsel performansı hakkında da kaygılanabilir. İnsanlar sadece yeterli bir performans gösterip gösteremediklerini sorgulamakla kalmazlar. Daha rahatsız edici olan, partnerlerinin bu konuda ne düşünüyor olduğudur. Partnerleriyle konuşmadıkları takdirde bu konu da bazı insanlar için ciddi bir kaygı ve depresyon kaynağı olabilir.

Orgazm Eksikliği

Cinsel birleşme sonrası huzursuzluk aynı zamanda bir orgazm sorunu da olabilir. Kişinin kendi performansıyla ilgili güvensizliği başka bir şeydir; ancak aynı depresyon ve kaygı, kişinin partneri orgazm olmadığı zaman da ortaya çıkabilir. Bunun her zaman performans sorunu olması gerekmez. Bir partner, orgazm olmadığı zaman, bunun diğerinin performansıyla hiçbir ilgisi olmayabilir. Bir kişinin orgazm olamamasının birçok fizyolojik, duygusal ve sosyal nedeni olabilir. Yine de bir partnerin orgazm olamaması, diğerinin kendinden şüphe etmesine ve beraberinde üzüntü ve depresyona yol açabilir. Dahası, her ne sebeple olursa olsun orgazm olamayan kişi bununla ilgili kendisini sorgulamaya başladığı zaman cinsel birleşme sonrası huzursuzluk ortaya çıkabilir.

Tetikleyici Olarak Seks

Bir kişi cinsel travma yaşadığı zaman, profesyonel yardım alınmış olsun ya da olmasın, cinsel karşılaşmalar kişi için olumsuz duyguları tetikleyebilir. Bu durum, herhangi bir anda ortaya çıkabileceği gibi, cinsel deneyimin ardından da oluşabilir.

Yara Bandı Olarak Seks

İlişkide sorun mu yaşıyorsunuz? Çözüm, seks olmayabilir. Çoğu durumda seks, en iyi ihtimalle geçici bir yara bandıdır. Seks, ilişkideki bağlanma ihtiyacını karşılıyor gibi görünse de durumu daha da karmaşıklaştırabilir ve duygusal bir bedeli vardır. Bu durum, özellikle seks, ayrılığı engellemek ya da eski bir sevgili ile yeniden ilişki başlatmak amacıyla kullanıldığında ortaya çıkar.

Seyrek Seks

Belki de kişi üzgündür, çünkü bir daha uzunca bir süre seks yapamayacağının farkındadır. Bu, seksin olmadığı ilişkilerde yer alan kişiler için gerçek bir endişe ve cinsel birleşme sonrası huzursuzluk kaynağıdır. Seksin olmadığı ilişki, seksin dahil olduğu ancak sıklığının yılda on kereden az olduğu bir ilişki olarak tanımlanır. Yakın zamanda tamamlanan bir cinsel ilişkinin uzun süre sonuncusu olabileceği bilgisi, kişilerin üzülmesine ve son zamanlarda ortaya çıkan cinsel girişimleri daha saldırgan değerlendirmelerine neden olur.

Cinsel Sosyalizasyon

Cinsel senaryolarımız sıklıkla sosyalizasyon süreci aracılığıyla şekillendirilir. Eğer bir kişi seksle ilgili utanması gerektiğini öğrenirse, bu duygu bir cinsel ilişkinin ardından ortaya çıkabilir.

Orgazm Yoğunluğu

Son olarak; kaygı, depresyon veya üzüntü duyguları, orgazmın yoğunluğuna bağlanabilir. Beden gevşeyene ve zihin biraz temizlenene kadar, iyi bir orgazm bu cinsel birleşme sonrası olumsuz durumların bir nedeni olma potansiyeline sahiptir.

Cinsel Birleşme Sonrası Huzursuzluk Nasıl Yönetilir?

Seksin ardından bu olumsuz duyguları yaşayanlar ne yapabilir? Bazı durumlarda ihtiyacınız olan şey, bir öz değerlendirmedir. Bazen sorunun kökenini kendimiz belirleyebilir ve kendimizi rahatlatmak ve sakinleştirmek için hareket edebiliriz.

Yukarıda bahsedilen nedenlerin çoğu için partnerinizle konuşmak kolay bir çözüm olabilir. Kaygı veya üzüntü cinsel performansa veya orgazm eksikliğine bağlıysa, bunun hakkında konuşmak iyi bir başlangıçtır. BDSM topluluklarındaki insanlar, partnerlerinin iyi hissetmesine yardımcı olmak için artbakım olarak bilinen şeyi yaparlar. İhtiyaç olsun ya da olmasın, partnerinizin iyi olduğundan emin olmak için yapılan benzer bir artbakım, cinsel bir rutine dönüşebilir.

Bununla birlikte, olumsuz cinsel birleşme sonrası duygular, geçmişteki travmatik olayların tetiklenmesinin bir sonucuysa, profesyonel yardım alınmalıdır. Profesyonel bir sağlık uzmanı bulunmalı ve ihtiyaç duyulan tedaviye başlanmalıdır.

Seks, harika ve ödüllendirici bir deneyim olabilir, ancak cinsel birleşme sonrası huzursuzluk bu durumu olumsuz etkileyebilir. Kendinizin ve partnerinizin duygularını kabul etmek, bu duyguların kaynağını öğrenmek ve bu duygularla ilgilenmek için gereken özeni göstermek, cinsel huzurunuzu artırmanızı sağlayabilir.