Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

C Vitamini Kısa Sürede Uçar mı? Hızlı Tüketilmeyen Meyveler ve Meyve Suları Vitaminlerini Kaybeder mi?

C Vitamini Kısa Sürede Uçar mı? Hızlı Tüketilmeyen Meyveler ve Meyve Suları Vitaminlerini Kaybeder mi? Ella Claire
3 dakika
10,922
Tüm Reklamları Kapat

İddia

Meyveni şimdi kestim, çabuk ye, yoksa C Vitamini uçar gider hiçbir faydası kalmaz.

2. İddia

Meyve suyunu hemen içmek gerekir çünkü 1-2 saat içinde C Vitamini uçar gider ve faydası kalmaz.

Gerçek mi?

Sahte
Sahte

Gerçek Ne?

Her ne kadar havayla temas eden meyvelerin C Vitamini miktarı azalıyor olsa da bu azalmanın hızı dikkate değer değildir. Dolayısıyla insanın günlük ihtiyacını karşılamayacak düzeye birkaç saat (ve hatta gün) içinde gelmesi mümkün değildir. Örneğin yeni kesilmiş bir portakalı dışarıda 4 hafta bile bırakacak olsanız, başlangıçtaki C vitamini içeriğinin sadece %50'sini kaybedecektir. Bir diğer deyişle, kesildikten sonra dışarıda 4 hafta bırakılmış 2 tane portakal bile insanın o günkü C vitamini ihtiyacını karşılamaya yeter de artar - ki insanlar biber gibi diğer kaynaklardan da C vitamini almaktadır.

İddianın Kökeni

Belli ailelerde ve ebeveynler arasında popüler olan bu iddianın gerçek kökenini tespit etmek zordur. Bir tahmine göre bu iddia, sabah kahvaltısı sırasında içilen portakal suyunun bir an önce bitirilmesi ve bu sayede okula geç kalmayı önleme amacıyla uydurulmuştur. Ayrıca C Vitaminin oksitlenerek etkisini kaybettiği bilgisi de bu oksitlenmenin aşırı hızlı olduğu varsayımıyla birleşerek halk arasında bu hatalı inancın yayılmasına sebep olmuş olabilir.

Tüm Reklamları Kapat

Bilgiler

Askorbik asit olarak da bilinen C vitamini, suda çözünen vitaminlerden biridir. Ortalama bir insanın C vitamini ihtiyacı 0-6 aylıkken 40 miligramdan, 19+ yaşında erkekler için 90 miligram, kadınlar için 75 miligram, gebe kadınlar için 85 miligram ve emziren kadınlarda 120 miligrama kadar değişmektedir. 46 gram kırmızı biber içinde 95 miligram (günlük ihtiyacın %106'sı), 172 gram portakal suyu içinde 93 miligram (günlük ihtiyacın %103'ü), 1 adet orta boy portakal içinde 70 miligram (günlük ihtiyacın %78'i) C vitamini bulunmaktadır. Ayrıca üzüm, kivi, yeşil biber, brokoli, çilek, brüksel lahanası, domates, patates, ıspanak, bezelye, lahana ve karnabahar gibi besinlerden de C vitamini almak mümkündür.

C Vitamini, gerçekten de ısı, ışık ve oksijen nedeniyle dehidroaskorbik asit gibi başka moleküllere dönüşüp, vitamin aktivitesi bakımından zamanla işlevsizleşmektedir. C vitamini, özellikle de havadaki oksijenle tepkimeye girerek oksitlenebilmektedir ve bu, C vitamininin etkinliğini azaltabilmektedir. Ancak bu oksitlenme son derece yavaştır; çünkü genellikle meyvenin veya meyve suyunun sadece direkt olarak havayla temas eden kısımlarında oksitlenme gerçekleşir. Meyve suyunun daha çok sıvı içeren iç kısımlarında veya meyvelerin havayla temas etmeyen iç kısımlarında oksitlenme gerçekleşmez.

Tüm Reklamları Kapat

Oksijene ek olarak meyve suları içinde bulunan fruktoz düzeyleri de C vitamini bozulmasını etkilemektedir. Bir karışım içinde ne kadar çok fruktoz varsa, C vitamini de o kadar hızlı bozunacaktır. Buna karşılık, sitrik asit ve malik asit, C vitaminini stabilize edebilmektedir; yani bu asitlerden sıvı içinde ne kadar çok varsa, C vitamini de o kadar fazla korunmaktadır ve bozunması zorlaşmaktadır.

Yapılan bir çalışmada, ticari olarak üretilen portakal sularında, şişenin ilk kez açılmasından sonraki 4 hafta süre içinde C vitamini oranları sadece %50 oranında azalmıştır.[1] Bu bozunma hızı, su içinde çözünebilen tiyamin (B1 vitamini), riboflavin (B2 vitamini), niyasin (B3 vitamini), piridoksin (B6 vitamini), folat (folik asit), B12 vitamini ve pantotenik asit gibi diğer vitaminlerin bozunma hızıyla da örtüşmektedir.

(a) Portakal, (b) limon, (c) lime, (d) ananas, (e) paw paw ve (f) havuç içindeki C vitamininin haftalar içinde azalma miktarını gösteren grafikler.
(a) Portakal, (b) limon, (c) lime, (d) ananas, (e) paw paw ve (f) havuç içindeki C vitamininin haftalar içinde azalma miktarını gösteren grafikler.
Trends in Applied Sciences Research

Yapılan bir diğer çalışmada, meyve suları yerine direkt olarak meyveler 5 derece sıcaklıkta 6 gün boyunca açık havada bekletildiklerinde:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

  • mango, çilek ve karpuzda %5'ten az,
  • ananas dilimlerinde %10,
  • kivi dilimlerinde %12,
  • kavun küplerinde %25

dolaylarında C vitamini yitimi görülmüştür. Bir diğer deyişle, 6 gün açıkta bekletilen meyvelerde bile C vitamini miktarı %75-95 oranında korunmuştur.[2] Buna ek olarak kivi dilimleri ve karpuz küplerinde karotenoidlerde herhangi bir kayıp bulunmazken, ananastaki kayıplar 6 günün sonunda %25 olarak ölçülmüştür. Kavun, mango ve çilek parçalarındaki karotenoid oranlarıysa sadece %10-15 civarında olmuştur. 6 gün boyunca 5 santigrat derecede test edilen taze kesilmiş meyve ürünlerinin hepsinde fenolikler de korunmuştur.

Işığa maruz kalma konusunda ananas parçalarında esmerleşme görülmüştür; kivi dilimlerindeyse C vitamini içeriği azalmıştır. Toplam karotenoid içeriği kavun küplerinde ve kivi dilimlerinde azalırken, mango ve karpuz küplerinde ışığın etkisiyle artmıştır. Işığa maruz kalmanın fenoliklerin içeriği üzerinde herhangi bir etkisi görülmemiştir.

Bir diğer deyişle, yapılan çalışmaların gösterdiği üzere, bir meyvenin faydalarını sağlayan vitamin içeriği yok olmadan çok önce fiziksel görünümü tamamen bozulacak ve yenemez hale gelecektir. Dolayısıyla yeni kesilen bir meyvenin veya açılan bir meyve suyunun hemen, birkaç dakika veya saat içinde tüketilmesi gerekmemektedir. Günlerce, hatta haftalarca açıkta duran meyveler ve meyve suları bile içeriklerindeki C vitaminini korumaya devam etmektedir. Elbette, açıkta bırakılan meyveler ve meyve suları küflenerek bozulabilirler; ancak C vitamininin kaybolması konusunda bir endişe bulunmamaktadır.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
88
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 48
  • Bilim Budur! 9
  • Merak Uyandırıcı! 9
  • Umut Verici! 6
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 5
  • Muhteşem! 4
  • Güldürdü 4
  • İnanılmaz 4
  • Grrr... *@$# 3
  • İğrenç! 3
  • Üzücü! 2
  • Korkutucu! 2
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 09:29:27 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12329

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. C Vitamini Kısa Sürede Uçar mı? Hızlı Tüketilmeyen Meyveler ve Meyve Suları Vitaminlerini Kaybeder mi?. (31 Ağustos 2022). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/12329
Bakırcı, Ç. M. (2022, August 31). C Vitamini Kısa Sürede Uçar mı? Hızlı Tüketilmeyen Meyveler ve Meyve Suları Vitaminlerini Kaybeder mi?. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/12329
Ç. M. Bakırcı. “C Vitamini Kısa Sürede Uçar mı? Hızlı Tüketilmeyen Meyveler ve Meyve Suları Vitaminlerini Kaybeder mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 31 Aug. 2022, https://evrimagaci.org/s/12329.
Bakırcı, Çağrı Mert. “C Vitamini Kısa Sürede Uçar mı? Hızlı Tüketilmeyen Meyveler ve Meyve Suları Vitaminlerini Kaybeder mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, August 31, 2022. https://evrimagaci.org/s/12329.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close