Uzaydaki Sesler Nasıl Kaydedilir?

Müziğini sevdiğiniz bir sanatçının uzayda konser verdiğini hayal edin. Zihninizde çok iyi bir senaryonun işlendiğinin tahmin etmek zor olmasa gerek. Uzayın büyüleyici manzarasıyla melodilerin bir araya gelmesi harika olurdu. Ta ki evrenin gerçekleriyle yüzleşene kadar :) Farz edin ki bu kişi ünlü bir gitarist olsun. Parçasını çalmaya başladığında gitar telleri tıpkı Dünyadaki gibi titreşecektir. Ses mekanik bir dalgadır ve yayılmak için bir ortamın varlığına ihtiyaç duyar. Boş uzayda sesler duyulamaz. Çünkü ses dalgalarının içerisinde yol alabileceği bir ortam yoktur. Dolayısıyla gitardaki titreşimler dünyadakinin aksine yayılmayacaktır. Zamanla oluşan sürtünmeden ötürü titreşimler giderek azalacak ve tamamen duracaktır. Oluşan mekanik enerji ise ısı enerjisine dönüşerek gitarın ısınmasına neden olacaktır

Boş Uzayda Sesler

Uzayda müzik yapan sanatçılar olmasa da sessiz bir ortam olduğunu söylemek yanlış olur. Aksine doğru şekilde dinlediğinizde birçok ilginç ses duymak olasıdır. Bu sesleri doğrudan duymak dünyadaki duyma olayına adapte olmuş bizler için mümkün değildir çünkü uzaydaki durum buradakinden oldukça farklıdır. Dünyadaki ses basınç dalgaları tarafından oluşurken uzaydaki sesler plazma dalgaları olarak bilinen elektromanyetik dalgalar tarafından oluşur. Demem o ki uzayda hava olmadığı için dünyadaki gibi bir işitme olayı yaşanmaz ama yine de uzayın müziğine tamamen sağır sayılmayız. Eğer doğru ekipmanlar kullanırsak uzaydaki seslere kulak verebiliriz. Öyle ki bazı elektromanyetik dalgalar duyulabilir frekans aralığında meydana gelir. Yani bu demek oluyor ki: Bilim insanlarının elektromanyetik dalgaları ses dalgalarına dönüştürmesiyle sesleri duyulabilir hale getirebilirler.

Kaydetme Yöntemi ve Amaçları

Uzaydaki sesleri kaydetmek için genellikle “piezoelektrik” sensörler kullanılır. Bu sensörler, mekanik titreşimleri elektrik sinyallerine dönüştürebilir. Uzay aracının dış yüzeyine veya içine yerleştirilen bu sensörler, uzaydaki sesleri algılayabilir ve kaydedebilir. Uzaydaki seslerin analizi için kaydedilen veriler bilgisayar programları ve uzmanlar tarafından incelenir. Ses dalgalarının frekansı, şiddeti ve diğer özellikleri analiz edilerek uzaydaki olayların doğası hakkında bilgi elde edilebilir. Elde edilen bilgiler çeşitli uzay araştırmalarında, astronomi çalışmalarında ve eğitim amaçlı olarak kullanılabilir

Van Allen Sondası

NASA'daki bilim insanları, uzayın seslerini yakalamak için 2012 yılında Van Allen Sondası adı verilen bir teknoloji geliştirdiler. Dünya’yı çevreleyen Van Allen radyasyon kuşaklarını uzayın iki uç ve dinamik bölgesini incelediler. Sondada Elektrik ve Manyetik Alan Enstrüman Takımı ve Entegre Bilim (EMFISIS) adı verilen bir dalga aleti bulunuyor. EMFISIS, insanların duyamayacağı kadar düşük ses dalgalarını yakalayabilen dev bir mikrofon gibidir. Dünyaya daha yakın yüzen küçük parçacıkların neden olduğu titreşimleri alır ve sonra bunları sese dönüştürür. Bu, bir hoparlörden çıkan müziği dinlemenize benzer. Bu sayede uzaydaki sesler insan kulağıyla duyulabilir hale getirebiliriz.

V404 Cygni Karadeliği

NASA, Dünya’dan yaklaşık 7800 ışık yılı uzaklıktaki V404 Cygni adlı kara deliğin sesini kaydetmeyi başardı. Daha öncede söylediğim gibi sesin yayılması için maddesel ortama ihtiyacı vardır. Galaksilerde de büyük miktarda gaz kütleleri bulunur. Yani sesin yayılması için bir ortam var! NASA, Perseus adlı galaksi kümesindeki bu kara deliğin çıkardığı gürültüyü tam olarak böyle yakaladı. NASA'nın uzay teleskobu Chandra X-Işını Gözlemevi tarafından astronomik veriler şeklinde kaydedildi ve daha sonra insanların duyabileceği bir sese çevrildi . Kara delikten yayılan ses, 57 oktav altında titreşiyordu. Bu insan kulağının duyamayacağımız kadar düşük bir seviyedir. 57-58 oktav kadar ölçeklendirilmesi gerekti. NASA, yaptığı işlemle orijinal sesten 288 katrilyon kat daha yüksek hale getirdi ve karadeliğin sesini bizlere ulaştırdı.

Kısacası doğru ekipman ve yöntemleri kullanarak uzaydaki sesleri kaydedip dinlemek mümkündür. Uzayın melodisini dinlemek isterseniz: https://youtu.be/AzL10r8AeQ8

^[1][2][3][4]