Osman Gazi Biyografi
1254-1324

- Blog Yazısı
Merhaba dostlar, birlikte Osmanlı İmparatorluğu gibi büyük bir devletin temellerinin atıldığı, adetlerinin geliştiği zamanlardan; Kuruluş Dönemindeki en önemli liderlerden biri olan Osman Gazi'den bahsedeceğiz.
İlk Hükümdar, Osman Gazi
Kişisel Bilgiler
I. Osman, Osman Gazi veya Osman Bey olarak anabileceğimiz tarihi kişilik, Osmanlı İmparatorluğu'nun kurucusu olan kişidir. Osman Gazi, 1258 yılında Söğüt'te doğdu. Osman Bey'in soyuna ve boyuna ait bilgiler gelenekseldir ve en eskisi ölümünden 100 yıl sonra yazılmıştır. Babası Ertuğrul Gazi Batı Anadolu'da Söğüt Ovası ile Domaniç Yaylasında yaşayan Oğuz Türkleri'nin Bozok boyunun Kayı kolundan olan büyük kalabalık bir obaya beylik etmekteydi. Osman Gazi ise onun küçük oğlu idi. 1281 yılında 23 yaşındayken Ömer Abdulaziz Bey'in kızı Malhun Hatun ile evlendi. Bu evlilikten daha sonra Osmanlı Devleti'nin başına geçecek olan Orhan Gazi doğdu. Kendisi, söylentilere göre uzun bir adamdı ve iri, kaslı bir yapıya sahipti. Ayakta durduğu vakit kolları dizini geçerdi.
Beylik Liderliği Çabaları
Kendisi, babası Ertuğrul Gazi'nin 90 yaşında vefatı sonrası kendi yakınlarıyla liderlik kavgası etmişti, çoğu tarihçinin sözlerine göre bu kişi amcası Dündar Gazi idi. Bu anlatıma göre Dündar Bey Kayı boyunun ileri gelen uluları tarafından tutulmakta ve aşiretin genç yiğitleri ise Osman Bey'i desteklemekteydi. Alternatif bir anlatımda Hacı Bektaş'ın "Velâyet-Nâme" eserinde ise Osman'ın beyliğe geçme anlatımı değişiktir.[3] Kayı boyu aşireti Sultanönü ve civarına yerleştikten sonra önce amcası sonra babası Erdoğdu (Ertuğrul) Bey beyliklerinden daha sonra da abisi Gündüz Alp Kayı beyi olmuştur. Osman Bey, bu dönemlerde Bizans'a akınlar yapmakta ve onları sıkıştırmaktaydı. Bundan şikayetçi olan Bizans kralı, Osman'ı Selçuklu Sultan'ına şikayet etmişti. Selçuklu Sultanı ise Gündüz Alp'a haber göndererek akınları düzenleyen küçük kardeşi Osman Bey'i yola getirmesini istemiştir. Gündüz Alp Osman Bey'i yakalayarak yiğitleri ile birlikte onu Konya'ya göndermiştir. Ancak Selçuklu Sultanı, Osman Gazi'yi beğenip el ve onay alması için onu Sulucakarahöyük'te bulunan Hacı Bektaş-ı Velî’ye yollamıştır. Hatta bu dönemlerde Osman'ın bir rüya gördüğünü ve rüyasında göğüsünden bir çınar ağacının sağlam ve büyük kökler ile çıktığını görmüştür, Hacı Bektaş-ı Velî ise bunu onun bir devlet kurup cihana hükmetmesine bağlamıştır. Sonuç olarak Söğüt'e dönen Osman, nasıl olduğu tam olarak bilinmese de (alternatiflerden dolayı) Kayı boyunun liderliğini üstlenmiş ve Anadolu Selçuklu Devletinde sınırlarda sancak beyliği yapmaktan kendi bağımsız bir beylik kurarak "Osmanlı Beyliği" diyebileceğimiz bir devlet kurmuştur.
Bağımsızlık Dönemi
1299 yılında kendisi uç beyi olmaktan çıkıp, Söğüt ve Bursa civarında kurmuştur bu devleti. Sonrasında ise bağımsızlığını ilan etmiştir. Ünlü tarihçi Halil İnalcık'a göre Osmanlı, bağımsızlığını 1302 yılında Koyunhisar Muharebesi'nden sonra kazanmıştır. O zamanlarda ortalığı kasıp kavuran Moğol istilasından kaçan Türkmen beylerinin ve topluluklarının sığınması onların askeri ve siyasi gücünü arttırmıştır. Aynı şekilde kaos içinde olan ve yıkılış sürecinden geçen Doğu Roma İmparatorluğu'nun içinde karışıklıklar sayesinde kısa sürede Anadolu ve Doğu Roma üzerinde söz sahibi olmuştur.[1]
Yerel Bizans Güçlerine Karşı Fetihler
Bu evrede ilk başarı Köprühisar'ın beylik güçleri eline geçirilmesi ile başlamıştır. Bu dönemde hedef önemli bir Bizans şehri olan ve Üçüncü Haçlı Seferi'nde Latin Haçlıların ele geçirdikleri Konstantinopolis'e karşı Doğu Roma/Bizans İmparatorluğu direniş merkezi olan ve 1261'de tekrar Konstantinopolis'i eline geçirip imparatorluk kuran ve o zamanlar hâlâ imparatorluk tahtında bulunan Paleologos Hanedanı'nın merkezi sayılan İznik’ti.
Osman Bey fethettiği yerleri Oğuz töresine uyarak yakın akraba ve silah arkadaşlarına "dirlik" yani tımar sistemi olarak vermiştir. Böylece Eskişehir kardeşi Gündüz Bey'e, Karacahisar oğlu Orhan Bey'e, Yarhisar Hasan Alp'e ve İnegöl Turgut Alp'e verilmiştir.
Bizans Merkezî Güçleri İle Savaşlar
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Osman Gazi'nin ve "Alp"lar komutanlıkları altındaki uç beylik akıncı orduları 1299'a kadar yerel Bizans silahlı milis güçleri ile çatışmışlardı. Bizans imparatoru II. Andronikos'un imparatorluk döneminin çok kuşkulu bir sırasında Türkmen beyliklerinin imparatorluğuna olan tehdidini anlamıştı. O yıl ortak imparator olan Mihail komutasında bulunan bir merkezi Bizans ordusu günümüz Germencik kasabası yakında bulunan "Menderes Magnesia"sı mevkiinde bir Türkmen ordusuna yenilip Bizans komutanı esir olmaktan korkup komutasını bırakıp kaçarak zor kurtulmuştur.
Bunun gibi birçok zafer elde eden Osmanlı, topraklarını genişletmiş ve artık bir tehlike olarak görülmeye başlamış idi.
Son Yılları ve Ölümü
Osman Gazi son yıllarında yaşının ilerlemesi ve "damla illeti" yani gut hastalığı yüzünden tarihçilerin bildirdiklerine göre, beylik idaresini oğlu Orhan Bey'e bırakmıştı. Ölüme yakınken Edirne'yi fethetmek ve balkanlara geçmek istediği bilinse de bunu başaramamış ve 1324 yılında vefat etmişti.[2]
Osman Gazi, babası Ertuğrul Gazi'den yaklaşık 4.800 km² olarak devraldığı Osmanlı toprağını, oğlu Orhan Gazi'ye 16.000 km² olarak devrettiği hesaplanmıştır.
Osman Gazi'nin Türbesi şu an Bursa ilinin Tophane semtinde bulunmaktadır.
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 15/04/2025 14:03:36 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/20192
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.