Bu içerik tıp ve sağlık ile ilişkilidir. Sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Bireysel bir tıbbi tavsiye olarak görülmemelidir. Evrim Ağacı'ndaki hiçbir içerik; profesyonel bir hekim tarafından verilen tıbbi tavsiyelerin, konulan bir teşhisin veya önerilen bir tedavinin yerini alacak biçimde kullanılmamalıdır.
Mikrodozlama, (ing: "Microdosing") psikedelik (liserjik asit dietilamid ve psilosibin en yaygın olanlarıdır) maddelerin eşik altı dozlarda yaratıcılığı, bilişşel kabiliyeti, mutluluğu vb. arttırdığı ve psikiyatrik hastalıkları tedavi ettiği iddia edilen bir uygulamadır.
Bu uygulama, 21. yüzyılda popülerlik kazanmıştır.
Potansiyel Olumlu Etkileri
2024 yılında yapılan bir incelemede ruh hali, uyku ve dopamin salınımında olumlu etkiler bulmuştur ancak kesin bir sonuca varmadan önce daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğu söylenmiştir.[1]
Birçok çalışma anksiyete, depresyon gibi bozukluklar açısından faydalı olduğunu söylemiştir ancak bu kaynakların, anekdotları içerdiği ve anekdotların bilimsel bir gerçek olarak kabul edilemeyeceği unutulmamalıdır.[2], [3]
ImperialGüncel Bilimsel Araştırmalar Ne Söylüyor?
Bazı yapılan araştırmalara göre, mikrodozun olumlu etkileri plasebo ile açıklanabilir.[4], [5]
Yapılan ön kayıtlı saha ve laboratuvar tabanlı bir çalışma, psilosibin mikrodozlamasının plasebo ile karşılaştırıldığında duygu işleme veya anksiyete ve depresyon semptomlarını etkilemediğini ortaya koymuştur.[6]
Kontrollü çalışmaları inceleyen bir makale, mikrodozlama yapanlarda hiçbir ciddi yan etki bildirilmemekle birlikte ruh halinde ve bilişte hiçbir değişiklik bulamamıştır. Mikrodozlamayı psikiyatrik bozukluklar için olası bir farmakolojik tedavi olarak araştırmak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğu belirtilmiştir.[1]
Mikrodozlamanın plasebo mu olduğu inceleyen bir çalışma, mikrodozlama araştırmalarındaki metodolojik boşlukları ve zorlukları değerlendiriyor ve mikrodozlamanın ağırlıklı olarak bir plasebo olduğuna dair mevcut iddiaların erken ve muhtemelen yanlış olmasının sekiz nedenini öneriyor:
- Sadece az sayıda kontrollü çalışma yapılmıştır
- Çalışmaların örneklem büyüklükleri küçüktür
- Doza bağlı etkilere dair kanıtlar vardır
- Çalışmalar sadece az sayıda dozun etkilerini araştırmıştır
- Araştırılan dozlar çok küçük olabilir
- Çalışmalar sadece klinik olmayan popülasyonları incelemiştir
- Şimdiye kadarki çalışmalar seçim yanlılığına açıktır
- Beklentinin ölçülen etkisi küçüktür.
Mevcut kanıtlar göz önünde bulundurulduğunda, mikrodozlamanın plasebo olup olmadığını belirlemenin henüz mümkün olmadığı sonucuna varıyorlar.[7]
Bir çalışma ise, mikrodozlama ile ruh sağlığının iyileştirilmesi arasında pozitif bir korelasyon olduğunu gösteren kanıtlar giderek artmakta olduğunu belirtmektedir. Bununla birlikte, sınırlı sayıda kontrollü çalışma ve bazı çalışmalardaki küçük örneklem boyutları nedeniyle, mikrodozlama ile ruh sağlığının iyileştirilmesi arasındaki nedensel ilişkinin belirsizliğini korumakta olduğu belitilmiştir. İnceleme, mikrodozlamanın ruh sağlığı üzerindeki potansiyel faydalarını ve risklerini daha iyi anlamak için çift kör deneyler, kontrol grupları ve genel nüfusu temsil eden daha büyük örneklem boyutları ile daha fazla araştırma yapılması çağrısında bulunmaktadır.[8]
Psilosibin mantarlarıyla mikrodozlamala çift kör plasebo kontrollü bir çalışma yapılıyor ve makalede belirtildiğine göre; bol miktarda anekdot kanıtı, mikro dozun ruh halini, refahı, yaratıcılığı ve bilişi iyileştirebileceğini öne sürmektedir ve son zamanlardaki kontrolsüz, açık etiketli gözlemsel çalışmalar bu iddialar için bazı ampirik destekler sağlamıştır Bu çalışmalar cesaret verici olmakla birlikte, doğrulama yanlılığı ve plasebo etkileri de dahil olmak üzere deneysel yanlılıklara karşı savunmasızdır Bu, özellikle mikro doz durumunda sorunludur, çünkü kullanıcılar uygulamanın sonucu hakkında iyimser beklentilere sahip kendi kendilerini seçen bir örneklem oluştururlar. Bu pozitiflik yanlılığı, düşük dozlar ve ölçekler ve anketler aracılığıyla ilaç etkilerinin kendi kendine değerlendirilmesiyle birleştiğinde, güçlü bir plasebo yanıtına giden yolu açar.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Sonuçlara bakacak olursak, Çift kör plasebo kontrollü bir deneysel tasarımın ardından, 0,5 g kurutulmuş mantarın öznel deneyim, davranış, yaratıcılık (ıraksak ve yakınsak düşünme), algı, biliş ve beyin aktivitesi üzerindeki akut ve kısa vadeli etkilerini araştırıldı. Rapor edilen akut etkiler, plaseboya kıyasla aktif doz için önemli ölçüde daha yoğundu, ancak yalnızca deneysel durumlarını doğru bir şekilde tanımlayan katılımcılar için. Bu değişikliklere teta bandındaki EEG gücünün azalması ve Lempel-Ziv geniş bant sinyal karmaşıklığının korunmuş seviyeleri eşlik etmiştir. Diğer tüm ölçümler için, bilişsel bozulmaya yönelik birkaç küçük değişiklik dışında mikrodozlamanın herhangi bir etkisi olmamıştır. Bulgulara göre, düşük dozlarda psilosibin mantarları gözle görülür öznel etkilere ve değişen EEG ritimlerine neden olabilir, ancak refah, yaratıcılık ve bilişsel işlevlerin arttığını destekleyen kanıtlar yoktur. Araştırmayı yapanlar, psilosibin mantarlarıyla mikrodozlamaya atfedilen anekdotal faydaların en azından bir kısmının altında beklentinin yattığı sonucuna vardılar.[9]
Sonuç
Anekdotsal kanıtlara göre mikrodozlamanın faydalı olduğu belitilse de ve bu, bazı çalışmalar tarafından desteklense de bu çalışmaların kalitesiz denilebilecek araştırmalar olduğu ve çift kör çalışmalar, genel olarak mikrodozlamanın birçok etkisinin plasebo olduğunu belirtmektedir aynı zamanda çift kör çalışmaların karışık sonuçlar verdiği ve metodolojik olarak sınırlamaları olabileceği söylenebilir.[10], [11] Sonuç olarak daha fazla araştırmaya ihtiyaç var ve kesin bir şey söylemek doğru değil.
Mikrodozlama, 2024 itibarıyla FDA gibi kurumlar tarafından hiçbir hastalığın tedavisi için onaylı değildir.
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- ^ a b R. J. Murphy, et al. (2024). Microdosing Psychedelics: Current Evidence From Controlled Studies. Elsevier BV, sf: 500-511. doi: 10.1016/j.bpsc.2024.01.002. | Arşiv Bağlantısı
- ^ J. M. Rootman, et al. (2021). Adults Who Microdose Psychedelics Report Health Related Motivations And Lower Levels Of Anxiety And Depression Compared To Non-Microdosers. Scientific Reports, sf: 1-11. doi: 10.1038/s41598-021-01811-4. | Arşiv Bağlantısı
- ^ R. O'hare. Science Of Microdosing Psychedelics 'Remains Patchy And Anecdotal', Says Review | Imperial News | Imperial College London. (15 Temmuz 2019). Alındığı Tarih: 14 Aralık 2024. Alındığı Yer: Imperial News | Arşiv Bağlantısı
- ^ B. Szigeti, et al. (2021). Self-Blinding Citizen Science To Explore Psychedelic Microdosing. eLife Sciences Publications, Ltd. doi: 10.7554/eLife.62878. | Arşiv Bağlantısı
- ^ V. Polito, et al. (2019). A Systematic Study Of Microdosing Psychedelics. PLoS ONE, sf: e0211023. doi: 10.1371/journal.pone.0211023. | Arşiv Bağlantısı
- ^ J. Marschall, et al. (2021). Psilocybin Microdosing Does Not Affect Emotion-Related Symptoms And Processing: A Preregistered Field And Lab-Based Study. SAGE Publications, sf: 97-113. doi: 10.1177/02698811211050556. | Arşiv Bağlantısı
- ^ V. Polito, et al. (2024). Is Microdosing A Placebo? A Rapid Review Of Low-Dose Lsd And Psilocybin Research. SAGE Publications, sf: 701-711. doi: 10.1177/02698811241254831. | Arşiv Bağlantısı
- ^ D. F. Lo, et al. (2024). Modern Psychedelic Microdosing Research On Mental Health: A Systematic Review. The Primary Care Companion for CNS Disorders, sf: 51073. doi: 10.4088/PCC.23r03581. | Arşiv Bağlantısı
- ^ F. Cavanna, et al. (2022). Microdosing With Psilocybin Mushrooms: A Double-Blind Placebo-Controlled Study. Translational Psychiatry, sf: 1-11. doi: 10.1038/s41398-022-02039-0. | Arşiv Bağlantısı
- ^ A. K. Bershad, et al. (2019). Preliminary Report On The Effects Of A Low Dose Of Lsd On Resting-State Amygdala Functional Connectivity. Elsevier BV, sf: 461-467. doi: 10.1016/j.bpsc.2019.12.007. | Arşiv Bağlantısı
- ^ A. K. Bershad, et al. (2019). Acute Subjective And Behavioral Effects Of Microdoses Of Lysergic Acid Diethylamide In Healthy Human Volunteers. Biological psychiatry, sf: 792-800. doi: 10.1016/j.biopsych.2019.05.019. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 08/05/2025 07:18:11 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/19257
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
Değeri Bilinmemiş Büyük Sanatçı: Orhan Veli Kanık
Dünyadan 100 ışık yılı uzaklıkta suyla kaplı bir gezegen: TOI-1452 b
Plastikler ne kadar geri dönüştürülüyor
Işık neden enine dalgadır da boyuna dalga değildir?
Muhteşem bir gün doğumu ve batımını önceden tahmin edebilmek mümkün mü?
İnsan Olarak Tarihi Şahsiyet
