İnsanlığın Dahiyane İcadı ve Peugeot Efsanesi

200.000 Yabancı

Valentigney köyünde küçük bir aile şirketi olarak başlayan Peugeot, bugün dünya çapında, çoğu birbirini tanımayan 200.000 kişiye istihdam etmektedir.^[1] Peki bunun dinlerin çıkışıyla olan benzerliği nedir?

Tüm bu insanlar ölse şirkete ne olurdu?

Aslında bu durumda bile şirket borç alabilir, yeni çalışanlar işe alabilir. Peugeot'un yöneticileri ve hissedarları da var ancak bunlar da şirketi oluşturmazlar. Onlar olmasa da şirket var olmaya devam edecektir.

Kolektif Hayal Gücümüz

Bunlar şirketin ölümsüz olduğu anlamına gelmiyor elbette. Bir yargıç şirketin kapanması yönünde karar verirse, şirketin fabrikaları, işçileri, yöneticileri ve hissedarlar yerlerinde kalırlar ama Peugeot SA (Resmi Adı) o anda ortadan kalacaktır. Yani, Peugeot SA' nın fiziksel dünyayla temel bir bağı yoktur.^[2] Peki şirket gerçekten var mıdır?

Şirket, bizim hayal gücümüzün bir ürünüdür. Avukatları buna "Yasal Kurgu" derler. Elle gösterilemez, fiziksel bir nesne değildir. Ancak hukuki bir varlık olarak vardır.

Bu tür şirketlerin ardındaki fikir, insanlığın en dahiyane buluşlarından biri olan kolektif olarak sınırlı sorumlu şirketlerin varlığını hayal etmektir. Şirket, yöneten insanlardan büyük ölçüde bağımsızdır. Armand Peugeot, hikayeler anlatıp, inanmalarını sağlayarak bunu başarmıştır.

Sapiens'in Olağanüstü Gücü

Zorluk hikayeyi anlatmak değil, herkesin inanmasını sağlamaktır. Birileri, milyonlarca insanı tanrılara, mitlere veya sınırlı sorumlu şirketlere inanmaya ikna ettiğinde, bu; Sapiens' e olağanüstü büyük bir güç vermiştir. Çünkü bu, milyonlarca yabancının ortak bir hedef uğruna işbirliği yapmasını sağlar.

Zaman geçtikçe hayali varlıklar daha da güçlendi; öyle ki aslanların ve ağaçların yaşamı, hayali varlıklar olan tanrılar, mitler ve şirketlerin insafına kalmış durumda.^[2]