İklim değişikliğinden dolayı mı bu yaz çok sıcak?

Pek sayılmaz.

Öncelikle, bazı temel kavramların ne oluğunu tam olarak anlamamız gerekiyor.

İklim, bir bölgede uzun yıllar boyunca değişmeyen hava koşullarının uzun yıllara ait ortalama halidir.

Bu açıdan, atmosferin kısa zamanlı durumunu ifade eden "hava durumu" kavramından farklıdır. Bir örnekle açıklamak gerekirse, "yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı" olan Akdeniz İklimi, uzun yıllık ölçülere ve değerlendirmelere dayalı bir özelliği yansıtırken, günden güne, haftadan haftaya, aydan aya, hatta yıldan yıla değişen ekstrem hadiseler ise birer hava durumudur. Bu açıdan bakıldığında iklim karakterlerinde bir değişimi görmek için uzun yılların ortalamalarına bakmak gerekir. Uzun yıllık ortalamalarda kavramıyla anlatılmak istenen ise en az 3 haneli rakamlarla ifade edilen sürelerdir.^[1]

Temel olarak iklim değişikliği, meteorolojik hadiselerin uzun süreli ortalamalarından olan sapmanın ya da değişimin yine uzun süreli olabilmesi ile ilgilidir. Bu süreler yüzlerce yıldan on binlerce yıla, hatta milyonlarca yıla varacak sürelerdir.^[1]

Dolayısıyla, değil sadece bu yıl, son birkaç yıl, hatta son birkaç on yıl, önceki yıllara kıyasla daha sıcak olsa da bu iklimin değiştiği anlamına gelmez. "Kuraklık" için de benzer şey geçerlidir mesela. İklimle ilgili bir kavram olan kuraklıktan bahsedebilmek için, uzun yıllara ait ortalama yağış miktarlarında, yine uzun süreli bir azalma olması gerekmektedir. Meteorolojik anlamda baktığımızda kısa süreli (mevsimlik veya birkaç yıllık) ekstrem durumlar "yağış eksikliği" veya "yağış noksanlığı" olarak tanımlanır.

Elbette, günümüzde dünya, genel bir ısınma eğilimindedir. Son yüz yılda dünya yaklaşık 1⁰C ısınmıştır. Bundan dolayı, bir takım ekstrem hava olaylarında ve sıcaklık rekorlarının kırılmasında bir artış eğilimi gözlemlenebilir. Ama yukarıda da açıklandığı üzere bundan "iklim değişiyor da bu yaz ondan böyle sıcak" gibi bir anlam çıkarmak doğru olmaz. Zaten dünya sıcaklığının son yüz yılda 1⁰C artmış olması ortalama bir değerdir ve bunun her bölgeye yansıması farklı olmakla birlikte, esas belirleyici olan da küresel ölçekte olacak değişimler değil, bölgelerin kendi iklimleri ve bu bölgesel iklimlerde olacak değişimlerdir.