FELSEFE NEDEN ÖNEMLİDİR ?

- Blog Yazısı
Felsefe neden önemlidir? sorusu tarih boyunca birçok kez sorulmuş ve sorgulanmıştır.Aslında özellikle felsefe ve bilim tarihine baktığımız zaman hep birşeyler düşünme,araştırma,sorgulama ve merak sonrasında keşfedilmiştir.Keza bana soracak olursanız felsefe bu bahsettiğim kavramlardan oluşur.Felsefe kelime anlamı olarak yunanca da philosophia yani(bilgelik sevgisi) anlamına gelmektedir.Birçok kişi felsefenin tam olarak düşünce ve pratikte ne anlama geldiğini birazda kendi bakış açılarına göre söylemiştir.Tam ve öz anlamıyla felsefe bir spekülatif etkinlikdir.Yani bir düşünce ve akıl yürütme biçimidir.Felsefe tarihi boyunca birçok filozof ve bilim insanı yaşamıştır.Bu insanlar birçok teori ve düşünce sistemleri ortaya koymuşlardır.Bunun neticesinde bugüne kadar gelişmiş olan felsefe,bilim ve doğrultusunda teknoloji şu anki durumunu almıştır.Felsefe ve bilim tarihine baktığımız zaman matematik,fizik,kimya,biyoloji ve geometri gibi alanların herzaman spekülatif etkinlik sonrası ortaya çıktığını görüyoruz.Birden fazla bahsettiğim bilim alanlarında aslında temellerinde felsefenin olduğunu net bir şekilde görmekteyiz.Bu durum apaçık bir şekilde felsefenin önemini gözler önüne sermektedir.Yani bunun doğrultusunda şu anki bilim ve teknolojiyi felsefi argüman ve düşüncelere borçluyuz diyebilirim.Özellikle felsefenin ilk olarak sistematik bir şekilde başladığını bildiğimiz ilkçağ antik Yunan felsefesinde spekülatif etkinliğin sonuçlarını açık bir şekilde görmekteyiz.İlk filozof olarak söylediğimiz Thales bir düşünce teoremi ve merak sonrasında felsefe tarihinin ilk filozofu olarak öne çıkar.Thales yaşamın arkhesinin su olduğunu ve dünyanın okyanus üzerinde yüzen bir tepsi şeklinde olduğunu söylemiştir.Bu teori bugün baktığımızda bize komik gelebilir.Ama o zamana göre önemli ve mitostan logasa geçişin değerli argümanlarıdır.Mitostan logosa yani mitolojik düşünceden akılcı düşünceye geçiş.Burada önemli olan şey teorinin doğru veya yanlış olması değil ortaya spekülatif ve gözleme dayalı bir etkinlik koyulmasıdır.Diğer önemli Miletli filozoflar olan Anaksimandros ve Anaxsimenesten de kısaca bahsetmem gerektiğini düşünüyorum.Anaksimandros evrenin ve yaşamın arkhesinin 'Apeiron' dediği yani sınırsız,sonsuz belirsiz anlamlarına gelen bir kavram olduğunu söylemiştir.Dünyanın şeklinin silindire benzediğini ve boşlukta durduğunu belirtmiştir.Hatta ve hattta şuan evrimsel biyolojinin temelini oluşturan canlıların tek bir atadan geldiği ilk canlının balıksı olup su da yaşamına başladığını söylemiştir.Anaximenes ise yaşamın arkhesinin hava(aer) olduğunu söylemiştir.Bu filozoflara değindim çünkü felsefenin ve bilimin temellerini spekülatif,düşünce ve merak gibi kavramlar sonucu oluştuklarını düşünüyorum.Bu filozoflardan sonra yaklaşık 100 yıl kadar sonraya geldiğimizde ise Sokrates,Platon ve öğrencisi Aristotelese geliyoruz.Sokrates felsefeyi doğadan insana çeviren ilk filozof olmuştur.Ve kendini bil diyerek insanın önce kendini tanıması gerektiğini söylemiştir.Öğrencisi Platon un eserlerinde gördüğümüz kadar özellikle ünlü eseri olan 'Devlet' adlı eserinde Sokratesin insana dair insan ahlakına ve toplum yaşamına ve erdemlere dair birçok argüman ortaya koyduğunu görüyoruz,Platon ile beraber.Platona dair bir örnek verecek olur isem;O bir devletin veya toplumun yöneticisinin 'Filozof Kral' olması gerektiğini söylemiştir.Çünkü ona göre en bilge en adaletli ve en erdemli kişinin filozof olduğunu söyler.Bu durumda bir devletin yöneticisininde en adaletli en doğru kararı vereceğini düşündüğü kişi Filozof Kraldır.Bu aslında felsefe ve alt dalı olan sosyolojinin ve siyaset felsefesinin de temellerini oluşturur.Aristoteles ise keza belkide felsefe tarihinin en önemli filozofu diyebiliriz.Birçok alanda teoriler ve argümanlar ortaya koymuştur.Felsefeden,bilime ondan biyolojiye,mantığa,etiğe ve toplum yasalarına kadar,bir toplumun nasıl yaşaması gerektiğine kadar argümanlarda bulunmuştur.Aristoteles klasik mantığın kurucusudur.Ve şuan ki özellikle mateamatik ve felsefede önemli bir alan olan modern mantığın temellerini atmıştır.Yani felsefe ve bilim şuan ki modern durumundaysa ilkçağdan beri bu insanların yapmış olduğu felsefe etkinliklerine borçludur.Günümüze gelecek olursak felsefenin bugün ne önemi var diye soracağımız zaman aslında sosyoloji,psikoloji gibi alanlar şu an ne kadar önemliyse felsefe de o kadar önemlidir.Çünkü bu alanlar felsefenin alt dallarıdır.Felsefi düşünceye sahip olan bir kişi yaşama çok daha geniş ve farklı perspektiflerden bakmayı iyi bilen kişidir.Herşeye herkesin baktığı gibi bakmaz ve ve düşünsel olarak daha mantıklı ve rasyonel bir tutum sergiler.Önce bir düşünce süzgecinden geçirir ve mantıklı geliyor ise o düşünceyi veya argümanı benimsemeye karar verir.Yani felsefeyi iyi bilen kişi kolay manipüle olmaz toplumların neden ve nasıl halde olduklarına dair önemli ve mantıklı fikirleri olur.Bu durum onları felsefe ile alakaları olmayan kişilere göre 1 adım önde tutar.Demek istediğim şey felsefenin şu anki toplum ve psikolojiyle çok büyük bir ilgisi vardır.Aslında hayatın her alanında tutarlı,mantıklı ve sorgulayıcı bir şekilde düşünebilen kişi her zaman öndedir.Bu ise felsefe ile mümkündür.Birşeyler hakkında akıl yürüten, sorgulayan,merak duyan ve araştıran kişi doğal olarak felsefe yapmış olur.Ve bu durum şu an olduğu gibi tarihin her döneminde önemli bir tıutumdur.Felsefe bu yüzden modern dünyada da çok önemli bir yer tutar.Yazımın sonuna gelecek olur isem felsefe bloğumda da geniş olarak bahsettiğim nedenlerden dolayı çok önemli bir alandır.
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- Ahmet ARSLAN. (2023). İlk Çağ Felsefe Tarihi 1. Cilt.
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 17/05/2025 13:58:23 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/20628
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.