Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Blog Yazısı
Tüm Reklamları Kapat

Einstein'ın 1905'te ortaya attığı etkili fikirlerden ikisi, özel görelilik kuramı ve günümüzde foton olarak adlandırdığımız ışık kuantumu kavramıydı. 1905'ten sonra, Einstein serbestçe yayılan elektromanyetik dalgaların, elektronların veya diğer büyük parçacıkların madde parçacıkları olmasıyla aynı anlamda ışık parçacıkları olan fotonlardan oluştuğunu ileri sürmek için daha da ileri gitti. Dalga boyunda veya eşdeğer olarak tek renkli bir ışık demeti, klasik bir dalga olarak veya vakumda tek bir hızla, c (ışık hızı) ile hareket eden ve hepsi aynı enerjiyi taşıyan bir foton koleksiyonu olarak görülebilir . Bu fikir, ışığın madde parçacıklarıyla etkileşimlerini açıklamak için yararlı olduğunu kanıtladı.

Bir Fotonun Momentumu

Durağan kütlesiyle karakterize edilen bir madde parçacığının aksine, {0},bir foton kütlesizdir. Bir vakumda, hızını değiştirebilen ancak ışık hızına ulaşamayan bir madde parçacığının aksine, bir foton yalnızca bir hızda hareket eder, bu da tam olarak ışık hızıdır. Newton klasik mekaniğinin bakış açısından, bu iki özellik bir fotonun hiç var olmaması gerektiğini ima eder. Örneğin, kütlesi sıfır olan bir cismin doğrusal momentumunu veya kinetik enerjisini nasıl bulabiliriz? Bir fotonu göreli bir parçacık olarak tanımlarsak bu belirgin paradoks ortadan kalkar. Özel görelilik teorisine göre, doğadaki herhangi bir parçacık göreli enerji denklemine uyar.

Tüm Reklamları Kapat

Compton Etkisi

Compton etkisi , X ışınlarının bazı malzemeler üzerinde saçılmasıyla gözlemlenen alışılmadık bir sonuç için kullanılan bir terimdir. Klasik teoriye göre, bir elektromanyetik dalga atomlardan saçıldığında, saçılan radyasyonun dalga boyunun, gelen radyasyonun dalga boyuyla aynı olması beklenir. Klasik fiziğin bu öngörüsünün aksine, gözlemler, X ışınlarının grafit gibi bazı malzemelerden saçıldığında, saçılan X ışınlarının, gelen X ışınlarının dalga boyundan farklı dalga boylarına sahip olduğunu göstermektedir.

Deneyde ölçülen dalga boylarındaki kaymayı açıklamak için Compton, ( Arthur Compton ) Einstein'ın ışığı bir parçacık olarak ele alma fikrini kullandı. Compton etkisi, elektromanyetik radyasyonun salt bir dalga olayı olarak açıklanamayacağını gösterdiği için fizik tarihinde çok önemli bir yere sahiptir. Compton etkisinin açıklaması, fizik camiasına elektromanyetik dalgaların gerçekten bir foton akışı gibi davranabileceğine dair ikna edici bir argüman sunarak foton kavramını sağlam bir zemine oturttu.

Compton, gelen X-ışını radyasyonunun bir foton akışı olduğunu varsaydı. Bu akıştaki gelen bir foton, grafit hedefteki bir değerlik elektronuyla çarpışır. Bu çarpışma sırasında, gelen foton enerjisinin ve momentumunun bir kısmını hedef elektrona aktarır ve saçılmış bir foton olarak terk eder. Bu model, saçılmış radyasyonun gelen radyasyondan neden daha uzun bir dalga boyuna sahip olduğunu nitel terimlerle açıklar. Basitçe söylemek gerekirse, enerjisinin bir kısmını kaybetmiş bir foton, daha düşük bir frekansa sahip veya eşdeğer olarak daha uzun bir dalga boyuna sahip bir foton olarak ortaya çıkar. Compton, modelinin doğru olduğunu göstermek için bunu Compton kayması ifadesini türetmek için kullandı. Türetmesinde, hem fotonun hem de elektronun göreli parçacıklar olduğunu ve çarpışmanın iki genel sağduyu ilkesine uyduğunu varsaydı: (1) doğrusal momentumun korunumu ve (2) toplam göreli enerjinin korunumu.

Tüm Reklamları Kapat

Compton saçılması, saçılan radyasyonun dalga boyundan daha uzun bir dalga boyuna sahip olduğu elastik olmayan saçılmaya bir örnektir . Günümüzdeki kullanımında, "Compton saçılması" terimi, serbest yüklü parçacıklar tarafından fotonların elastik olmayan saçılması için kullanılır. Compton saçılmasında, fotonları yüklü parçacıklara aktarılabilen momentumlara sahip parçacıklar olarak ele almak, deneylerde ölçülen dalga boyu kaymalarını açıklamak için teorik bir arka plan sağlar, bu, radyasyonun fotonlardan oluştuğunun kanıtıdır.

Okundu Olarak İşaretle
3
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Raporla
Mantık Hatası Bildir
Yukarı Zıpla
Bu Blog Yazısı Sana Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 1
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/07/2025 09:24:37 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/18580

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Size Özel
Makaleler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Geçmiş ve Notlar
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
İşaretle
Göz Attım
Site Ayarları

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.

[Site ayalarına git...]
Bu Yazıdaki Hareketleri
Daha Fazla göster
Tüm Okuma Geçmişin
Daha Fazla göster
0/10000
Kaydet

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close