Büyük İskender'in Çocuğu Var Mıydı?

Büyük İskender 32 yaşında öldüğünde ardında geniş bir imparatorluk bırakmıştı. Ölümünün ardından oluşan iktidar boşluğunu doldurabilecek varisleri var mıydı?

Büyük İskender'in Çocuğu Var Mıydı?

İskender, 20 yaşındayken babasının II. Philippos'a yapılan suikast ardından Makedon tahtına geçti ve sadece 12 yılda antik çağda bilinen dünyanın neredeyse tamamını ve en büyük imparatorluğunu(Pers İmparatorluğu) fethetmiş olarak öldü. Peki, bu süre zarfında hiç çocuk sahibi olmuş muydu ve onun yerini dolduracak varisleri ne olmuştu?

Kısaca İskender'in bir çocuğu vardı. Hatta muhtemelen iki erkek çocuğa sahipti. Çocuklarından biri IV. Alexandros olarak biliniyordu ve eşi Roxana'dan olmaydı. Makedonyalı Herakles lakaplı oğlu ise metresi Barsine'den doğma çocuğuydu. Barsine, Pers İmparatorluğu'nun en başarılı generallerinden Rhodoslu Memnon'un eşiydi.^[1] Roxana ise Orta Asya'daki bir bölge olan Baktirya'daki bir şefin kızıydı. Avusturalya, Sidney'deki Macquarie Üniversitesi'nde antik tarih profesörü olan Ian Worthington'un Büyük İskender kitabında, İskender'in Roxana'yı, Doğu Seferi sırasında ele geçirdiğini ve İ.Ö 327 tarihlerinde onunla evlendiğini yazmıştır. Fakat, İskender oğlunu görecek kadar yaşamadı ve Babil'de öldüğünde Roxana, IV. Alexandros'a hamileydi.

Diğer oğlu olan Makedonyalı Herakles, İ.Ö 327 civarında metresi Barsine'den doğmuştur ve IV. İskender'den dört yaş daha büyüktür. Günümüzde bazı akademisyenler Büyük İskender'in, IV. İskender'in babası olup olmadığı hakkında tartışmaktadır; çünkü Büyük İskender, oğlunu hiçbir zaman resmen kabul etmemiştir. Öte yandan diğer akademisyenler buna rağmen IV. İskender'in Büyük İskender'in biyolojik babası olduğu gerçeğiyle fikir birliğine varmışlardır.

Neden Çocuklar Kral Olamadılar?

Büyük İskender, Babil'de 32 yaşında öldüğünde Balkanlar'dan modern Pakistan'a kadar uzanan imparatorluğunun net bir varisi yoktu. Roxana o sırada hamileydi fakat çocuğun erkek veya kız olduğu bilinmiyordu. Öte yandan Makedonyalı Herakles'in resmi olarak İskender'in çocuğu olmadığı için tahta varis olması mümkün değildi.

Quintus Rufus'a göre İskender'in ölümünün ardından yapılan ve ordudaki rütbelilerin katıldığı toplantılarda her iki çocuk da tahta aday gösterilse de her ikisinin de annesinin Asya kökenli olması dolayısıyla bu önerme rütbeliler tarafından reddedilmiştir.^[2]

İskender'in ölümü ardından tahta üvey kardeşi olan Arrhidaeus geçmişse de IV. Alexandros'un doğumuyla birlikte tahta ortak olmuşlardır. Fakat, Newfoundland'daki Memorial Üniversitesi'nde antik tarih profesörü olan Carol King'in aktardığına göre pratikte iki kral beraber hüküm sürmemiştir. Arrhidaeus bir tür zihinsel bozukluğa sahipti ve bu da IV. İskender'in iktidarı elinde tutmasını zorlaştırıyordu. King, Arrhidaeus ve IV. İskender hakkında, "İkisi de Diadokhlar'ın imparatorluğu ele geçirmek için yaptıkları savaşlarda piyan oldular ve öldürüldüler." demiştir. IV. İskender'i öldüren kişi Diadokhlar'dan biri olan Cassander'dir.^[3]

Geride kalan soylulardan ve İskender'in annesi olan Olympias, Büyük İskender'in ölümünden sonra iktidar mücadelesinde önemli bir rol oynamış ve İ.Ö 317'de tahta çıkan IV. Alexanderos'un vasisi olarak general Polyperchon'un yardımlarıyla Arrhidaeus'u yakalayıp öldürttü. Ancak bir yıl sonra Cassander, Olympias'a saldırmış ve kraliçenin sonunu getirmiştir. Kalan IV. İskender ve Roxana, Pella ve Makedonya'yı kontrol eden Cassander'in iktidarında İ.Ö 309 yılına kadar esir olarak yaşamış ve yine Cassander'in emriyle idamları cellat Glaucias tarafından yapılmıştır. Makedonyalı Herakles ise kısa bir süre sonra Cassander'in eline geçmiş ve yine ortadan kalkmıştır.