Bu coğrafya da yaşamanın bedeli nedir?

İklim mükemmel, doğal güzellikler şahane, insanı desen yeryüzünün belki de en saf ve temiz insanları...

Jeopolitik konumu ile belki dünyanın en merkezi noktasında.

Üç tarafı denizlerle çevrili dünyanın en güzel yarımadası!

Türkiye orta kuşak ülkesi olduğu için iklim özellikleri farklılıklar gösterir. Doğu Anadolu Bölgesi'nde karasal iklim, İç Anadolu Bölgesi'nde step iklimi, ve bölge adına göre isimlendirilmiş Akdeniz iklimi ve Karadeniz iklimi bölgelerde hakim olan doğal faktörlerdir. Karadeniz bölgesi en çok yağış alan bölgedir. Özellikle Doğu Karadeniz ayrımında olan Rize şehri, yıllık ortalama yağış miktarında ilk sıradadır. Karadeniz ikliminde her mevsimin yağışlı olmasında dolayı bu bölgenin yağış rejimi düzenlidir. Bu bölgede en fazla Fındık, çay, mısır ve tütün yetişir. Ayrıca kışların ılık geçmesinden dolayı dağların bakı durumuna paralel olarak güney yamaçlarda turunçgil de yetiştirilir. Akdeniz bölgesinde ise kışlar yağışlı yazlar ise sıcak ve nemli geçmektedir. Bu bölgenin yağış rejimi düzensizdir. Genellikle kış ılıklığı isteyen zeytin ve turunçgiller bu bölgede yetiştirilmektedir.

Türkiye kuzeyden ve güneyden yüksek sıra dağlara sahip olduğu için dağların bakımı durumu da tarımı etkilemektedir. Türkiye'de ve Kuzey Yarımküre 'deki tüm dağların güney yamaçları bakı etkisindedir. Bakı etkisinde olan bölümlerde sıcaklık ve nem yüksektir. Bu yamaçlar, tarım ürünleri yetiştirmek için kuzey yamaçlara göre daha idealdir. İç Anadolu bölgesi ise nem ve sıcaklık açısından yetersizdir. Bu bölgedeki Tuz golü ve çevresindeki iller oldukça az yağış almaktadır. En fazla yağışı sonbaharda alan bu bölgenin yağış rejimi de düzensizdir. Düşük sıcaklara dayanıklı olan elma ve üzüm gibi ürünler iç kesimlerde yetiştirilen tarımsal ürünlere örnek verilebilir. Ayrıca İç kesimlerdeki tarımsal üretim alüvyonlu ovalarda ve vadilerde yoğunlaşmıştır.

Toprağı özenle bakılırsa hediyeleriyle de oldukça cömert.

"- Yetiştirilemeyecek ürünleri say!" desem iki elin parmak sayısı kadar ya vardır ya yoktur. Yetişen yada yetişebilecek ürün sayısı desem sayfalar dolusu... Kısaca örnek verecek olursak; Türkiye üretiminde dünyada birinci olduğu fındık, kiraz, incir kayısının yanı sıra ayva, haşhaş tohumu, kavun ve karpuzda ikinci; mercimek, Antepfıstığı, kestane, vişne ve hıyarda üçüncü; ceviz, zeytin, elma, domates, patlıcan, ıspanak ve biberde ise dördüncü sırada bulunuyor.

Türkiye'nin doğu kesimlerinin dağlık ve engebeli olmasından ötürü bu yörelerdeki tarım alanları sınırlı olmuştur. Erzurum, Kars ve Hakkâri gibi yerler bu tanıma örnek gösterilebilir. Bu bölgedeki tarım faaliyetleri genellikle dağların arasında kalan alçak olan ovalarda yapılmaktadır. Yükseltinin fazla olması, yaz mevsiminin kısa, kış mevsiminin uzun olması ve bunlara bağlı olarak yıllık güneşlenme süresinin kısa olması da tarımsal faaliyetleri sınırlandırmıştır. Bu bölgelerde tarıma alternatif olarak hayvancılık sektörü gelişmiştir. Bu yörelerde yaşayan insanlar, bozkırların geniş yer kapladığı alçak yerlerde küçükbaş; çayırların geniş yer kapladığı yerlerde ise büyükbaş hayvancılıkla ilgilenmektedir. Genellikle mera hayvancılığı daha fazla görülür. Türkiye'nin güneyinde iklim şartlarının elverişli olması çeşitliliği artırmıştır. Bu bölgelerde buğday hasadından sonra mısır ve soya fasulyesi gibi ürünler ekilmektedir. Tarım yapmak için uygun olan bu bölgelerde hayvancılık faaliyetleri de yapılmaktadır. Bu yörelerde hayvancılık faaliyetleri başta kıl keçisi olmak üzere küçükbaş hayvancılık üzerinedir. Türkiye'nin güneydoğusunda ise GAP ile sulu tarıma geçilmiştir. Bu proje ile daha önce burada yetiştirilmeyen ürünlerin de yetiştirilmesine olanak sağlamıştır. Bu proje öncesinde pamuk en fazla Akdeniz ve Ege bölgelerinde yetiştirilirken bu proje sonrasında en fazla Güneydoğu Anadolu bölgesinde yetiştirilmeye başlanmıştır. GAP'ın ulaşmadığı bölgelerde ise nadas uygulaması yapılmaktadır. Orta Anadolu'da ise genel geçim kaynağı hayvancılık ve tahıl üretimi üzerinedir. Bu bölgede yer şekilleri sade olduğu için makineli tarım yapılmaktadır.

Yer altı kaynaklarında da cömert! Dünyadaki endüstriyel ham madde rezervinin %2,5’i; kömür rezervlerinin %1’i; jeotermal potansiyelinin % 0,8’i ve metalik maden rezervlerinin %0,4’ü Türkiye'dedir. Dünyadaki yeri açısından en zengin maden: dünya rezervinin %72’sinin bulunduğu bor mineralleridir.[2] Ülke coğrafyasında jeolojik zaman çeşitliliği ve farklı coğrafi etkiler bulunması nedeniyle çeşit olarak zengin, rezerv olarak nispeten sınırlı durumdadır. Gezegende üretimi ve ticareti yapılan 90 türde maden ve mineralden 13’ü ekonomik ölçekte ülkede yer almaz. 22 maden rezervi yeterli ve ihraç edilir konumda; 28 maden türünde ise kısmen yeterli konumdadır. 27 maden ve mineralin rezervleri ve tenörleri, ekonomik madencilik için yetersizdir. Türkiye, madencilik açısından "kendine kısmen yeterli" olan ülkeler arasındadır. Ülkede ekonomik şekilde var olan madenler: bor, barit, jips, lületaşı, mermer, diyatomit, perlit, manyezit, stronsiyum tuzları, sepiyolit, fluorit, kireçtaşı, ponza, sodyum sülfat, zeolit, profilit, kuvars-kuvarsit, linyit, feldspat, kayatuzu, olivin, dolomit, silis kumu, bentonit, trona, asbest, kalsit ve zımpara taşı olarak sıralanabilir.

* Bununla birlikte Türkiye'nin kendine yeten ve ayrıca dış satıma konu olan endüstriyel hammaddeleri: mermer, doğal taşlar, bor tuzları, feldspat, çimento hammaddeleri, perlit, pomza, sodyum sülfat, sölestin, kaya tuzu, barit, manyezit, kaolin, lüle taşı, dolomit, jips, kuvars kumu, bentonit, zımpara, pirofillit, kalsit.

* Yeterli rezerv olup da değerlendirilmeyenler: Trona, Asbest, Fluorit, Disten, Diyatomit, Zeolit, Olivin, Sepiolit, Vermikülit, Alunit

* Normal ölçüde, ihtiyaca bağlı olarak işletilen hammadde kaynakları: Kil, Halloysit, Nefelinsiyenit, Tras, Yapı Taşları, Kalker-marn, Kum-Çakıl, Tuğla Toprakları

* Rezervi ülkeye yetmeyen endüstriyel hammaddeler: fosfat, kükürt, grafit, mika, wollastonit, talk.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

* Ülkede işletilebilecek nitelikte bulunmayan hammaddeler: potasyum tuzları, lityum, titan mineralleri, zirkon, andaluzit, silimanit, korindon, elmas, iyot, brom!

Şimdi gelelim sadede! Bu kadar güzel ve bereketli topraklarda nasıl oluyor da Türkiye Dış ticaret açığı Ocak-Aralık döneminde %137,0 arttı? Üstelik Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) 2023 yılının birinci çeyreğinde yüzde 4,0 oranında büyüme kaydetmişken?! Yada 12 Haziran 2023 tarihinde açıklanan işgücü istatistiklerine göre işsizlik oranı 2023 yılı Nisan ayında yüzde 10 seviyesinde gerçekleşmişken?!

Ocak-Aralık döneminde dış ticaret açığı %137,0 artarak 46 milyar 211 milyon dolardan, 109 milyar 539 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2021 Ocak-Aralık döneminde %83,0 iken, 2022 yılının aynı döneminde % 69,9'a geriledi.

Bu coğrafya da yaşamanın bedeli nedir sorusuna daha spesifik verilerle de bakalım!

Gelir vergileri

Şahsi gelir vergisi.

Kurumlar vergisi.

Katma değer vergisi (KDV)

Özel tüketim vergisi (ÖTV)

Bankacılık ve sigorta muameleleri vergisi​ (BMSV)

Damga vergisi.

Emlak vergisi.

Motorlu taşıt vergisi (MTV)

Agora Bilim Pazarı

Hayvanlar Üzerine

New York Times çok satanlar listesine giren ve Türkiye’de çok satan Kütüphanelerin Bilinmeyen Dünyası’nın yazarı Susan Orlean’ın bu kitabında kolektif varlığımıza anlam katan ve onu zenginleştiren türler arasındaki bağlantıları keşfedeceksiniz.

Hayvanlarla nasıl etkileşime girdiğimiz meselesi, çağlar boyunca filozofların, şairlerin ve doğa bilimcilerinin zihnini kurcaladı. Susan Orlean ise altı yaşındayken bir güvercinle ilgili yazıp resimlediği kitaptan beri hayvanların bizimle nasıl yaşadığına ve bize nasıl uyum sağladığına dair her türlü hikâyenin büyüsüne kapıldı. Maceralarını kariyeri boyunca denemeler yazarak sorgulayan Orlean’ın bu kitabında neler yok ki?

New Jersey’de bahçesinde yirmi üç evcil kaplan besleyen bir kadın, İzlanda’nın buzla kaplı sahillerinde serbest kalmamak için direnen bir balina, Fas’taki çalışkan eşekler, gösteri köpeği Biff’in yoğun programı, tavukların popülerliği, kuşların yol bulmadaki ustalıkları, Afganistan’da savaşın ağır şartlarını yüklenen katırlar, Küba’da değer kazanan öküzler… Her bir hikâyeyi okurken hem şaşıracak hem de gezegenimizdeki komşularımıza bir adım daha yaklaşacaksınız.

Devamını Göster

₺147.00

Satın Al Tüm Ürünler

Peki toplanan vergiler ne kadar?

Vergi geliri arttı, bütçe açığı azaldı - Dünya Gazetesi

Vergi gelirleri ikiye katlandı

Özellikle bankalar başta kurum karlarının tüm zamanların rekorunu kırdığı 2022 yılında kurumlar vergisindeki yüksek oranlı artışın da etkisiyle toplam vergi gelirleri %102 artışla 2 trilyon 353,3 milyar liraya ulaştı.

Türkiye'de 2021 yılında devlet 1 trilyon 165 milyar TL vergi toplanmıştır. Bu vergilerin yarısından fazlası (yüzde 50,7) Katma Değer Vergisi (KDV) ve Özel Tüketim Vergisi'nden (ÖTV) geldi. KDV ve ÖTV'nin toplam tahsilatı 590 milyar 721 milyon lira oldu.

İnsafsızca vergilendirme devam ediyor ve günümüzde E/$ artışları göz önüne alınırsa insafsızlık daha da katmerlenecek gibi duruyor!