Mikroblog Nedir? Twitter Gibi Mikrobloglar Sosyal Medyada Neden Bu Kadar Popüler?

Mikroblog, ağ bağlantısıyla bir ağ grubuna dahil olan, üyelerin herkese açık veya belirli kullanıcılara kısa metinlerden oluşan içerikleri iletebildiği uygulamadır. Blog içeriğindeki uzun ve detaylı cümlelerden farklı bir şekilde, kısıtlı karakterler ile kısa cümleler kurup paylaşmayı sağlar. Bu cümleler "mikropost" olarak adlandırılır.

Mikrobloglar; metin, ses, görüntü, multimedya ve ekli dosya gönderme gibi özelliklere sahiptir. Öte yandan ürün ve hizmet tanıtımı, satın alma işlemleri, bilgilendirme, güncelleme gibi olanaklar tanır.

Mikrobloglar, gündelik konuları ele alan samimi topluluklar yaratmayı sağlamaktadır. Kolay kullanımı, taşınabilir ve erişilebilir olması sebebiyle son dönemde bir hayli tercih edilmektedir.

Mikroblogların Tarihsel Serüveni

Gelişen teknolojiyle birlikte geleneksel medya, yerini yeni medya araçlarına bırakmıştır. İnternet tabanlı araçların nitelikleri günden güne değişirken, kullanım şekli de değişmiştir. Belirli bir alanda uzman kişiler tarafından hazırlanan içeriklerin yer aldığı ve kullanıcının belirli sunucularla çalışmasını gerektiren WordPress temelli blogların yerini, kısa içeriklerle daha hızlı paylaşım yapılabilen ve herkesin kullanıcı olabileceği "mikrobloglar" almıştır. 

Bilinen ilk mikroblog Tumblogs'dur. Ancak mikroblogların gelişim yolculuğu, aslen 2006-2007 yıllarında Tumblr ve Twitter uygulamalarıyla başlamıştır. Sadece 2007 yılının Mayıs ayında 111 adet uluslararası mikroblog sitesi kurulmuştur. Bunlardan sıklıkla kullanılanları Twitter, Tumblr, Plurk ve identi.ca'dır. Global ölçekte ise Twitter, Pinterest ve Koo gibi birçok uygulama kullanılmaktadır. Yapılan güncellemelerle birlikte Facebook ve LinkedIn gibi platformlar da mikrobloglar haline gelmiştir.

Evrim Ağacı da kullanıcıların hem mikroblog hem blog olarak kullanabileceği bir altyapıya sahiptir.

Mikroblogların Özellikleri Nelerdir?

Mikrobloglar ücretsizdir. Bu, ulaşılabilirlik ve erişilebilirlik açısından kullanıcılara avantaj sağlar.

Erişim sağlamak ya da üye olmak için herhangi bir ücret ödemeyi gerektirmez. "Follow modeli" ("takip et" modeli) ile işler. Bu sayede hiçbir ücret ödenmeden erişim mümkün olur.

Öte yandan, bloglardan farklı olarak karakter sınırlaması mevcuttur. Örneğin Twitter metinleri 280 karakter ile sınırlandırır. Bu durum her ne kadar bir kısıtlama olarak görülse de, metinlerin kısalığı okuyucuda okuma isteğini artırır. Akış daima hızlı ve güncel olduğu için okuyucu içerikleri hızlı bir biçimde tüketir.

Buna karşılık, içeriklerin kısa olması akışın hızlı ilerlemesini sağlar. Karakter sayısının az olması algoritma açısından akışın hızlı gerçekleşmesine yardımcı olur.

Mikroblogların bir diğer özelliği gizliliktir. Bazı güvenlik ayarları yapılandırılarak gizlilik durumu değiştirilebilir. Örneğin bir içerik bir kullanıcıya açık iken başka bir kullanıcıya sınırlandırılabilir. Ya da belli bir gruba gösterilen bir içerik başka bir gruptan gizlenebilir. Bu noktada kullanıcı gizlilik ayarlarını yapılandırmakta özgürdür.

Mikrobloglar kullanıcıları büyük ölçekte olduğundan, görüşlerin veri boyutu da doğrudan artar.

Aynı zamanda buradaki içeriklerde siber dil (internet dili) kullanılır. Siber dil genellikle yazım kurallarına dikkat etmeden, kelimelerden ziyade karakterlerin kullanımından oluşur. Bu açıdan kullanılan dil gündelik ve sade bir dildir. Kuralları yoktur.

Diğer taraftan mikrobloglar bağlantı ekleme özelliğine de sahiptir. Karakter kısıtlamasını aşan bağlantılar için genelde "bit.ly" veya "dar.vin" gibi kısaltıcılar kullanılır. Ya da başka kısaltıcılar yardımıyla bağlantılar mikrobloglara rahatlıkla eklenebilir.

Mikroblogların önemli özelliğinden biri de gerçek zamanlı olmasıdır. Paylaşılan, güncellenen ya da silinen içerikler diğer kullanıcılar tarafından eş zamanlı olarak görülebilir. Akışta daima güncel içerikler mevcuttur. Yenileme yöntemi ile güncel içeriklere ulaşılabilir.

Mikrobloglar Hakkında Sık Sorulan Sorular

Blog ile Mikroblog Arasındaki Farklar Nelerdir?

Başlıca farklılık karakter ve kelime limitidir. Blog kullanıcısının kelime limiti yoktur ancak mikroblog kullanıcısı maksimum 280 karakter kullanabilir. Bu sınır mikroblogdan mikrobloga farklılık gösterebilir. Örneğin Evrim Ağacı'nda karakter sınırı 420 olarak belirlenmiştir.

Başka bir fark ise yazı biçimidir. Mikrobloglarda, bloklardaki gündelik dilden bağımsız olarak siber dil yani medya dili kullanılır.

Diğer ayrım ise güncelleme aralığıdır. Mikrobloglar bloglardan daha aktif kullanılır. Mikrobloglarda saniyeler sonra yeni yayın akışı oluşturulabilir. Güncellemeler anında yapılabilir. Bir diğer farklılık ise iki sitenin mantığıdır.

Blog sitelerinin amacı belirli bir düzen ile ilerler. Mikrobloglar ise daha hızlı iletişim kurma amacıyla gündelik etkileşimler sağlamaya olanak tanır.

Mikroblog Kullanımının Avantajları Nelerdir?

Mikrobloglar aracılığıyla ürünler, müşteriler, sektörler hakkındaki düşünceler paylaşımlar sayesinde takip edilebilir. Kısa sürede cevap verilebilir. Çevrimiçi konuşmaları yönlendirmeye olanak tanır. Kullanıcılara kolay bir biçimde ileti göndermeyi sağlar. Daha çok kullanıcıya erişme imkanı sunar.

Geçmişten Bugüne Popüler Mikroblog: Twitter

2006’da Web 2.0 ürünü olarak ortaya çıkan Twitter, ilk etapta 140 ve daha az karakter kullanımına izin veriyordu. Kısa metinlerin kronolojik bir biçimde yayınlanmasını sağlayan uygulamada "microblogging" sistemi kullanılıyor. Bu metinler "tweet" olarak adlandırılıyor. Başlarda Twitter SMS iletişim uygulaması olarak yayınlanmak istense de, internet tabanlı bir uygulamaya dönüştürülmüştür. 2011 yılında da Türkçe olarak kullanılmaya başlamıştır. Türkiye’de günlük ortalama 7 milyon tweet yayınlanıyor. Twitter geçmişten bu yana popüler mikrobloglar arasındaki yerini koruyor.