Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Biyoloji Deneylerinin Gözbebeği E. coli Bakterilerinin Soyu Tek Bir Bakteriye Kadar Takip Edilebiliyor!

Biyoloji Deneylerinin Gözbebeği E. coli Bakterilerinin Soyu Tek Bir Bakteriye Kadar Takip Edilebiliyor!
3 dakika
3,207
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 8 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Biyolojiyle azıcık ucundan bile haşır neşir olanların en nihayetinde duymak zorunda olduğu canlılardan biri, ufak bakteriler olan E. coli bakterileridir. Bağırsaklarımızda yaşayan bakterilerin %0.1'ini oluşturan, gram-negatif, fakültatif anaerobik, çubuk biçimli bir bakteri olan E. coli, aynı zamanda biyolojinin neredeyse tüm sahalarında son 60 yıldır yaygın olarak kullanılan, en meşhur türlerden birisidir. Genellikle laboratuvarlar bu bakterileri biyolojik ürün satıcılarından alırlar ve deneylerinde kullanırlar. Çoğu zaman deneylerin güvenilirliği için son derece spesifik ve sıkı bir şekilde kontrol edilen deney soy hatları (suşları) kullanılır.

Peki 60 küsür sene öncesindeki ilk deneyden bu yana E. coli bakterileri hiç evrim geçirmişler midir?

Tüm Reklamları Kapat

Cevap, evettir. Hem de son derece ilginç bir hikayeye de sahip olan bir evrimsel süreçten geçmektedirler. Bu evrimsel süreci ve ilginç hikayesini açığa çıkaran ise, uzun dönem evrim deneyleri konusunda dünyanın en meşhur isimlerinden olan Richard Lenski'dir.

30 yıla yakın bir süredir durmaksızın laboratuvar koşullarında evrim deneyleri yürüten ve gözlerimizin önünde canlıların evrimleşebileceğini tekrar tekrar ispatlamayı başaran Lenski, ekip arkadaşlarıyla birlikte kendi E. coli deneylerinde kullandığı bütün soy hatlarını incelediği yan bir akademik çalışma yürütmüştür. Özellikle laboratuvarında kullanılan REL606 soy hattını ve bu soy hattından olan tüm E. coli bakterilerini incelemeye almıştır. Genellikle bu bakterilerin genomları, ayırt edilebilmeleri için özel işaretleyici nükleotitlerle işaretlenir. Böylece Lenski (veya herhangi bir diğer bilim insanı), elindeki bakterilerin hangi soy hattından olduğunu kolaylıkla ayırt edebilir. Hele ki günümüzdeki modern araştırmalarda olduğu gibi titiz bir şekilde araştırma notları tutuluyorsa, geçmişi eşelemek çok daha kolay olmaktadır.

Tüm Reklamları Kapat

Lenski ve arkadaşları, ellerindeki bütün araştırma notlarını ve son birkaç on yılda yayınlanmış olan bütün makaleleri didik didik ederek E. coli soy hattını geriye doğru takip etmeyi başarmıştır. Araştırmalarının sonucunda, Dünya çapında kullanılan bütün REL606 tipi E. coli bakterilerinin, 2 ayrı zamanda izole edilen 2 tanecik hücreye kadar takip edilebileceklerini göstermişlerdir. Yani laboratuvarda kullanılan bütün REL606 tipi E. coli bakterilerinin ortak atasına... Bir düşünün! Sözünü ettiğimiz, mikroskobik canlılardır. Bunlar, Dünya'nın dört bir yanındaki laboratuvarlarda, trilyonlarla bile ifade etmekte güçlük çekeceğimiz sayılarda üretilmekte ve kullanılmaktadır. Ancak bu sayısız bakterilerin atasal tarihi, sadece 2 adet bakteriye (evet, sadece 2 bakteriye!) kadar takip edilebilmektedir!

Bu iki bakteriden birincisi, E. coli K-12 olarak bilinen bir bakteridir. Diğeri ise Lenski'nin de laboratuvarında kullandığı "B grubu" olarak adlandırılan bir bakteridir. Bu bakteriler öylesine spesifiktir ki, nereden geldikleri, nasıl üretildikleri, kime ait oldukları bile öğrenilebilmektedir! Örneğin K-12, 1922 yılında Kaliforniya'nın Palo Alto kentinde difteri hastası bir bireyin dışkısına bir miktar pamuğun sürülmesi ve agara eklenmesi sonucu elde edilen bir bakteridir. Bu bakteriden üretilen soy, 2000'li yıllara kadar laboratuvarlarda yaygın olarak kullanılmıştır. Tek bir bakterinin soyu, dünyanın her bir tarafındaki laboratuvarlara ulaşmayı ve buralarda çoğalmayı başarmıştır. Binlerce laboratuvardaki yüz binlerce akademik araştırmada kullanılan trilyonlarca bakterinin atası, evrimsel olarak geriye doğru takip edebileceğimiz tek bir bakteridir!

B grubu bakterilerin atası ise Fransa'daki Pasteur Enstitüsü'nde elde edilen bakteriye kadar takip edilebilmektedir. Bu tek bakteri grubu, d'Herelle isimli bir bilim insanının tek bir hücreden ürettiği klonal popülasyonun bireyleridir. Bugün bu tek bir bakteriden evrimleşmiş olan binlerce alt E. coli türü bulunmaktadır. Örneğin Lenski'nin kullandığı REL606 suşu, B grubundan olan atasal bakterinin torun gruplarından birisidir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Bu iki bakteri araştırmalar için öylesine temeldir ki, Dünya'nın en büyük genetik veritabanlarından birisi olan NCBI bu bakterileri "standart E. coli" olarak tanımlamaktadır. Zira günümüze gelene kadar laboratuvardan laboratuvara, deneyden deneye evrimleşen bakterilerin genomu, atalarınkinden bir miktar farklıdır.

Günümüzde evrimin çok kısa sürede bile çok kapsamlı değişimler yaratabildiğini biliyoruz. Ancak hiç beklemediğimiz yerlerde bile evrimsel biyolojinin izlerini ve etkilerini görmek, gerçekten heyecan verici...

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
11
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • İnanılmaz 4
  • Tebrikler! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • İğrenç! 1
  • Muhteşem! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 17:54:45 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4090

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Alan
Astrobiyoloji
Alkol
Yaşanabilir Gezegen
Çekirdek
Tohum
Botanik
Nöron
Makina
Karanlık
Uydu
Aminoasit
Geometri
Sayı
Mantık Hatası
Beyin
Bilişsel
Hominid
Evren
Süt
Araştırma
Filogenetik
Homo Sapiens
İspat
Güneş
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı, et al. Biyoloji Deneylerinin Gözbebeği E. coli Bakterilerinin Soyu Tek Bir Bakteriye Kadar Takip Edilebiliyor!. (7 Ocak 2016). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/4090
Bakırcı, Ç. M., Dallı, . (2016, January 07). Biyoloji Deneylerinin Gözbebeği E. coli Bakterilerinin Soyu Tek Bir Bakteriye Kadar Takip Edilebiliyor!. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/4090
Ç. M. Bakırcı, et al. “Biyoloji Deneylerinin Gözbebeği E. coli Bakterilerinin Soyu Tek Bir Bakteriye Kadar Takip Edilebiliyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 07 Jan. 2016, https://evrimagaci.org/s/4090.
Bakırcı, Çağrı Mert. Dallı, . “Biyoloji Deneylerinin Gözbebeği E. coli Bakterilerinin Soyu Tek Bir Bakteriye Kadar Takip Edilebiliyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, January 07, 2016. https://evrimagaci.org/s/4090.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close