Bazı Erkek Sivrisinekler de Dişiler Gibi Kan Emebiliyor!

Yeni bir araştırmaya göre, erkek sivrisinekler de dişiler kadar kana susamış olabilir! Bu bulgu, sadece dişi sivrisineklerin bizi ısırdığı, kanımızı emdiği ve hastalık yaydığı yönündeki genel kanıya ters düşüyor. Yani, erkek sivrisinekler tamamen zararsız değil ve bazı hastalıkların yayılmasına yol açıyorlar.

Çalışmaya göre normal şartlarda kan emmekle ilgilenmeyen Culex tarsalis ve Aedes aegypti erkekleri yiyecek şeker bulamazlarsa ve hava da kuruysa kan içebiliyor. Penn State'de Jason Rasgon'ın laboratuvarında çalışan böcek bilimci (entemolojist), nem seviyesi düşürüldüğünde ve normalde beslendikleri şekerli solüsyon düzenekten kaldırıldığında erkek sivrisineklerin yapay bir zarı "ısırarak" kanla beslendiklerini gözlemledi.

Rasgon, erkek sivrisineklerin susuz kaldıklarında kan emip emmeyeceklerini görmek için elini sinek dolu kaplara sokmuş. Nemsiz bırakılan kaptaki sinekler elinde gezinip incelerken su sorunu çekmeyen sinekler eline hiç ilgi göstermemiş. Hatta ilk kaptaki sineklerden biri Rasgon'u sokmuş da! Rasgon bu olayı şöyle anlatıyor:

Cildimin en üst tabakasını geçemedi bile. Ama çok şaşırmıştım, böyle bir şey olmasını beklemiyordum.

Erkek sivrisineklerin hortumları, deriyi geçip kan emebilecek uzunlukta değildir. Ancak Rasgon'un kedisi elini çizip biraz kanamaya sebep olduğundan sinekler için başka bir yol daha görünüyordu ve sinekler bu fırsatı kaçırmadılar. Açık yaradan kan emdiler!

Başka bir deneyde ise A. aegypti erkekleri genetik mühendislik yoluyla nem seviyesini algılayamaz hale getirildi. Bu durumdaki hayvanlar nem seviyesi düşük olsa bile kan emmediler. Bu bulgu, erkek sineklerin susuzluklarını gidermek adına kan emdiğini düşündürüyor.

Başka bir araştırmada ise kanın Culex quinquefasciatus erkekleri için zehirli olduğu belirtiliyordu, çoğu bilim insanı da aynı durumun tüm erkek sivrisinekler için geçerli olduğunu düşünüyordu. Ancak Rasgon'un yürüttüğü deneyde kan tüketen sinekler diğerleri kadar uzun süre, hatta biraz daha fazla hayatına devam edebildi.

Doğada A. aegypti sarı hummanın ana taşıyıcısıdır; ayrıca Zika, dang humması ve chikungunya için de taşıyıcıdır. C. tarsalis dişileri ise Batı Nil Virüsü, St. Louis ensefaliti ve ilişkili hastalıkları taşıyabilir. Benzer şekilde bu türün erkeklerinin de virüsle enfekte olabileceği ve tükürüklerinde virüs bulunabileceği araştırmalarda gösterilmiştir.

Rasgon, hastalıkların yayılmasında erkek sivrisineklerin de rolü olabileceğini düşünüyor. Ancak bu fikri değerlendirirken bilim insanlarının erkeklerin kanla beslenmediğini göz önünde bulundurması gerekecek. Buna rağmen nadiren hastalık taşıyıp taşımadıklarınınsa araştırılması gerekiyor.